مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان

2 عضو هیئت علمی گروه روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبایی (نویسنده مسئول)

چکیده

حیات فرهنگی اشیاء یکی از حوزه‌های مطالعات فرهنگی و جامعه‌شناسی فرهنگی و بینا رشته‌ای است که در پژوهش‌های ایرانی محدود و کم‌بضاعت است. ما در این مقاله با عنایت به این کاستی پژوهشی تلاش خواهیم کرد تا به موجودیت اجتماعی و فرهنگی «در» به‌مثابه یک شیء و پدیدار نظر کنیم. این امر از خلال مطالعه‌ی تفسیری دو فیلم «خانه‌ی پدری» (کیانوش عیاری) و «آشغال‌های دوست‌داشتنی» (محسن امیر یوسفی) محقق خواهد شد. رویکرد نظری و روش‌شناختی ما در این مقاله مبتنی بر آرا و نظریات زیمل است. نتایج این مطالعه با پذیرش این پیش‌فرض که «انسان موجودی است مرز آفرین و دارای قوه وصل و فصل» نشان می‌دهد که پدیده «در» در این آثار عامل ایستایی، توقف و فروبستگی است. در فیلم خانه‌ی پدری مردان درْ می‌سازند، دیوار می‌کشند و پرده‌پوشی می‌کنند اما این زنان هستند که دیوار برمی‌چینند و قفل درها را می‌گشایند و از حقیقت پرده‌دَری می‌کنند. همچنین در این فیلم‌ها به‌واسطه عنصر «در» شاهد دیالکتیک درون و بیرون، پنهان و آشکار بودگی و همچنین امر شخصی و غیرشخصی هستیم. مطالعه این دو فیلم نشان می‌دهد که «در» همچنین با مقوله جنسیت، فردیت، سلطه، رازداری و امر تاریخی، گره‌خورده است. همچنین در کنار عنصر «در» عناصری دیگر همچون دیوار، قاب، پنجره و قفل، چونان یک موتیف و منظومه‌ای معنایی عمل می‌کنند که باب تفاسیر اجتماعی و فرهنگی را به خوانش متن می‌گشایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Simmelian Interpretation of "Lovely Trashes" and "Paternal House" Films

نویسندگان [English]

  • Arash Hasanpour 1
  • Baharak Mahmoudi 2

1 literature and humanities, university of Isfahan

2 allameh tabatabaei university

چکیده [English]

The cultural life of objects is one of the fields of cultural studies and cultural sociology and interdisciplinary discipline that is limited and lacking in Iranian research. In this article, we will attempt to address this research deficiency by considering the social and cultural existence of the 'door' as an object and emerging. This will be accomplished through an interpretive study of the two films "Paternal House" (Kianoush Aiyari) and "Lovely Trash" (Mohsen Amir Yousefi). Our theoretical and methodological approach in this article is based on Simmel's ideas and theories. The results of this study, by accepting the premise that "man is a creature, boundary-bound," suggest that the "door" phenomenon in these works is a static, stopping, and confining factor. In the film, the men in the paternity house make doors, knock down walls, and hide, but it is women who break through the walls and unlock the doors, revealing the truth. In these films we also see the dialectic of the inside and the outside, hidden and revealing, as well as personal and impersonal, through the 'in' element. Studying these two films shows that the Door is also intertwined with gender, individuality, domination, secrecy, and history. They also act alongside the "in" element, such as walls, frames, windows, and locks, as a semantic motif and context that open social and cultural interpretations to text reading.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Social History of Objects
  • Door
  • Dialectical Approach
  • George Simmel
  • تنهایی، ابوالحسن (1386) ساختارشناسی کنش پیوسته در نظریه‌ی کنش متقابل نمادی هربرت بلومر، فصلنامه تخصصی جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، دوره 3، شماره 4.
  • توفیق، ابراهیم، خراسانی، امیر (1393) دوسودایی فضا در زیمل. فصلنامه مطالعات جامعه شناختی، دوره 21، شماره دو، صص 30 –
  • ذکایی؛ محمد سعید (1390) مطالعات فرهنگی و مطالعات حافظه، مجله مطالعات اجتماعی ایران، پاییز دوره 5،شماره  3، صص 96 –
  • زیمل، گئورگ (۱۳۹۵). گئورگ زیمل: گزیده مقالات، با مقدمه زیگفرید کراکوئر، ترجمه: شاپور بهیان، تهران، انتشارات دنیای اقتصاد
  • ژلنیتس، آندری (1396) فضا و نظریه اجتماعی، ترجمه آیدین ترکمه. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  • غفاریان، متین (1386) این پدر آخر: جورج زیمل: یک زندگی فکری، خردنامه همشهری آبان 1386 شماره 20، صص 77-76
  • فروزنده، محمدرضا. منصوری، سید امیر (1398) تأملی بر مکان مندی صورت بندی اجتماعی در فضای شهری بر مبنای جامعه شناسی فضای گئورگ زیمِل، نشریه علمی باغ نظر، 16 (73): صص 76 - 65
  • فریزبی، دیوید (1386) گئورگ زیمل. ت: شهناز مسمی پرست. تهران: انتشارات ققنوس.
  • کاظمی، عباس (۱۳۸۴). پروبلماتیک زندگی روزمره در مطالعات فرهنگی و نسبت آن با جامعه ایران، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پاییز و زمستان، شماره ۴، از ص ۹۷ تا ۱۲۲.
  • کاظمی، عباس و بهارک محمودی (۱۳۸۷). پروبلماتیک مدرنیته شهری: تهران در سینمای قبل از انقلاب، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پاییز، شماره ۱۲، از ص ۸۹ تا ۱۱۴
  • کاظمی، عباس (1397). زیبایی‌شناسی زباله، گزارش سخنرانی در گالری فرمانفرما، روزنامه ایران، صفحه (10) اندیشه، شنبه ۲۲ دی ۱۳۹۷،شماره ۶۹۷۲.
  • کاظمی، عباس (۱۳۹۵). امر روزمره در جامعه پسا انقلابی. تهران، انتشارات فرهنگ جاوید.
  • کاظمی، عباس (1394). سخنرانی درباره گئورگ زیمل و زندگی روزمره؛ زیمل پرسه زن خوابگرد زندگی روزمره، گزارشی از محسن آزموده، روزنامه اعتماد، پنج‌شنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۴،شماره ۳۴۶۹
  • کرایب، یان (1382) نظریۀ اجتماعی کلاسیک، شهناز مسمی­‌پرست، تهران، نشر آگه، چاپ اول، ص 115.
  • کوزر، لیوئیس (1385) زندگی و اندیشۀ بزرگان جامعه‌شناسی، محسن ثلاثی، تهران، علمی، 1379، چاپ هشتم، ص 259
  • کالینز، رندل (1379) هوسرل، شوتس، گارفینگل، ترجمه شهرام پرستش، فصلنامه فلسفی- ارغنون، شماره 17
  • لاجوردی، هاله (۱۳۸۴). فکت، دهشت و سکوت: تأملی بر چهارشنبه سوری، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پاییز و زمستان، شماره ۴، از ص ۱۵۱ تا ۱۶۲.
  • لوین، دونالد ان (۱۳۸۱). آینده بنیانگذاران جامعه‌شناسی، غلامعباس توسلی، تهران، نشر قومس.
  • واندنبرگ، فردریک (۱۳۸۶). جامعه‌شناسی جرج زیمل، عبدالحسین نیک‌گهر، تهران، نشر توتیا.
  • هوله، هرست (۱۳۹۴). اندیشه اجتماعی گئورگ زیمل، ترجمه شهناز مسمی‌پرست، تهران، نشر گل‌آذین، چاپ اول
  • Houtum, Henk Van and Struver Anke (2002) Borders, Strangers, Doors and Bridges, Space & Polity, Vol. 6, No. 2, 141–146.
  • Simmel, G. (1997). Simmel on culture. London: SAGE