نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمید رضا رحمانی زاده دهکردی ¹
• سهیلا نجفی حاجی ور ²

¹ عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه آزاد

چکیده

دیرباز ابزار و وسایل مختلفی برای تعامل و کنش ارتباطی و فرهنگی وجود داشته است. یکی از این ابزارها، سیاحت‌نامه و داستان‌ها‌‌ی تخیلی جهانگردان است که البته پیشینه‌ی آن در غرب به سده‌ها‌‌ی قبل می‌رسد. کارویژه‌ی بسیاری از این سیاحت‌نامه‌ها‌‌در وهله‌ی نخست، نقد مناسبات موجود بوده است. «سیاحت‌نامه‌ی ‌ابراهیم‌بیگ» یکی از این کتابهاست که در زمان قاجار منتشر شد و تأثیر زیادی بر انقلاب مشروطه داشت. هدف ما در وهله‌ی نخست در این مقاله، کشف مضامین آشکار و مستتر این متن مهم برای فهم تأثیر آن بر افکار مشروطه خواهان و نیز کارکرد رسانه‌ای آن است. هدف دیگر، درک مناسبات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آن عصر از زوایه‌ی جامعهشناسی سیاسی است. روش پژوهش ما برای پی‌گیری این دو هدف، «روش تحلیل تماتیک» است که در شمار روش‌ها‌‌ی کیفی است. ما با جمع‌آوری و تحلیل داده کیفی بدست آمده از متن دریافتیم که تلاش نویسنده در جهت آگاه‌سازی مردم به منظور دگرگون ساختن شرایط روزگار خود بوده است. در این زمینه او نخست به «ترسیم وضع موجود» سپس «آسیبشناسی آن وضعیت » و بعد « راه‌ها‌‌ی برون رفت از آن شرایط» و بالاخره «ترسیم وضعیت ایده‌آل » به نحو ظریف و دقیق پرداخته است. آشکارسازی و مقوله بندی این مضامین مهم و ارزشمند به نظر ما به غنی سازی ادبیات موجود درباره‌ی مشروطیت کمک می‌کند و افزون بر این، این مضامین دارای بار مفهومی و نظری مهمی هستند و می‌توانند ما را در فهم مناسبت سیاسی و فرهنگی و اجتماعی دو سده‌ی گذشته یاری رسانند.  

کلیدواژه‌ها

• سیاحت‌نامه‌ی ابراهیم‌بیگ
• تحلیل تماتیک
• کارکرد رسانه‌ای
• ادبیات مشروطه
• توسعه نیافتگی

عنوان مقاله [English]

Siyahatnameh-ye Ebrahim Beyk; From Representation of Reality to Media Functions

نویسندگان [English]

• Hamidreza Rahmanizadeh Dehkordi ¹
• SOHEILA NAJAFI ²

¹ ALAMEHTABATABAEI UNIBERSITY

² AZAD UNIVERSITY

چکیده [English]

This article aims to analyze Siyahatnameh-ye EbrahimBeyk; an influential book on Iranian constitutional revolution as a medium for awakening people in Ghajarera. Furthermore, we want to know how the political and social & cultural situations of Ghajar were represented in the book. We use thematic analysis, a qualitative analytical method for identifying, analyzing and reporting patterns (themes) within data, to examine the themes and concepts of the text. In the first step, we identify and Generate Initial Codes. After creating and developing the codes, we search and produce meaningful themes. According to the themes, finally, we try to answer the research questions. Our main question is how the book represents the political and social &cultural conditions, we show it has had four functions: to describe the status quo, to illustrate the flaws of status quo, to present some solutions to overcome them and to depict an ideal situation. The second question is, how the content of the book can intrigue people for revolutionary activity. Introducing new concepts such as “law”, “progress”,“civildisobedience” and so on and also comparing the situation in Iran with the other developed countries, are two important themes in Siyahatnameh that both can answer the last question.  

کلیدواژه‌ها [English]

• Ebrahim Beig
• Theatrical Analysis
• Media Function
• Constitutionalist Literature
• Undeveloped