نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمد یزدانی نسب

استادیار جامعه شناسی- دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

قدرت و شبکۀ مفهومی آن همچنان پرمناقشه است؛ از یک سو تعاریف کلاسیک از قدرت نابسنده‌اند و پاسخگوی تنوع مفهومی آن نیستند و از سوی دیگر، رویکردهای جدید قدرت چنان مفهوم مقاومت را گسترده در نظر گرفته‌اند که هر کنشی را به مثابه مقاومت تعریف کرده‌ و دیگر مفاهیم مرتبط با قدرت را نادیده گرفته‌اند. مهمتر از آن در ادبیات قدرت شاهد انواع دوگانه‌انگاری‌ها هستیم، دوگانه‌هایی شامل: قدرت-پذیرش، قدرت-بی‌قدرتی و قدرت-مقاومت. در این مقالۀ نظری، سعی کرده‌ایم در وهلۀ نخست تاحدودی مناقشات حول مفهوم قدرت و مقاومت را نشان دهیم و در وهلۀ دوم نسبتِ هر یک از مفاهیم مرتبط با قدرت را با انواع مختلف قدرت روشن سازیم و از دوگانه‌های موجود فراتر رویم. نتایج حاکی از آن است که تعاریف کلاسیکِ قدرت، شبکۀ مفهومی قدرت را حداکثر به دوگانه‌های قدرت-پذیرش یا قدرت-بی‌قدرتی محدود می‌کند و رویکردهای جدید نیز دوگانۀ قدرت-مقاومت را برجسته می‌سازند و پذیرش و بی‌قدرتی را نادیده می‌گیرند؛ در حالی که به لحاظ منطقی می‌توان از امکانِ طرح این مفاهیم در نسبت با قدرت سخن گفت و شبکۀ مفهومی قدرت-مقاومت-بی‌قدرتی-پذیرش را جایگزین دوگانه‌انگاری‌های رایج کرد.

کلیدواژه‌ها

• قدرت
• مقاومت
• بی‌قدرتی
• پذیرش قدرت
• سوژۀ گفتمانی

موضوعات

• مطالعات فرهنگی

عنوان مقاله [English]

Expanding the conceptual configuration of power: beyond dualisms

نویسنده [English]

• Mohammad Yazdaninasab

َAssisstant professor- Shahid Beheshti University

چکیده [English]

Power is still a challenging concept in sociological theories. Classic definitions of power are not sufficient and new approaches concentrated on resistance, also the latest one used in a large scope and faced with varieties of empirical and theoretical critiques. Moreover, in both classical and lately approaches there is a dualism around power configuration. This paper, in the first place, tries to scrutiny these theoretical challenges around power configurations, afterward, clarify the relationship of different concepts of power and dimensions of power, and at the end, go through of dualism. The results show that classical configuration of power, in the best state, is limited on power-acceptance or power-powerlessness; also, new approaches outstand power-resistance and discard acceptance of power and powerlessness, whiles, in a logical point of view, in relation to power we can go beyond of dualisms and think about a multiple configuration contains power- resistance- powerlessness- acceptance of power.

کلیدواژه‌ها [English]

• Power
• resistance
• powerlessness
• acceptance of power
• discursive agent