نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد تمام دانشگاه تهران
2 رئیس دانشکده خبر دانشگاه آزاد واحد مرکز
3 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
چکیده
این پژوهش با تمرکز بر بعد نظارتی رسانه‌های اجتماعی و با بررسی اخبار مطرح‌شده مرتبط با کارکرد نظارتی
رسانه‌ها، به بررسی تأثیر رسانه‌های نوین در نظارت بر افراد مشهور و مقامات پرداخته است. جامعه آماری،
صفحات سیاسی شبکه اجتماعی اینستاگرام می‌باشد و نمونه شامل سه صفحه سیاسی اینستاگرام با گرایش
اصلاح‌طلب، اصولگرا و مستقل است. روش نمونه‌گیری به‌صورت تمام شماری همه پست‌های مربوط به موضوع
پژوهش می‌باشد. بدین معنا که از طریق بررسی محتوای این سه صفحه مهم اینستاگرام در بازه سال 1396، کلیه
پست‌های مربوط به نظارت شبکههای اجتماعی بر افراد مشهور، مسئولین و مقامات استخراج و تا زمان نگارش این
پژوهش سرنوشت هرکدام بررسی‌شده است. از میان حدوداً یک هزار پست، 13 موضوع شناسایی شد که با موضوع
این پژوهش در ارتباط است. با بررسی این 13 موضوع مشخص شد که همه موارد نهایتاً با پیگیری که در این رسانه
اجتماعی انجام‌شده، ظرف حداکثر یک هفته منجر به عذرخواهی و عقب‌نشینی مسئول مربوطه شده است. این مهم
بیانگر آن است که نه‌تنها کارکرد نظارتی رسانه از طریق رسانه‌های اجتماعی محقق شده، بلکه هرکجا این رسانه‌ها
به موضوعی ورود کرده‌اند، به‌واسطه ماهیت این مدل رسانه‌ها، به‌سرعت و در حداقل زمان، مسئول مربوطه
مجبور به تمکین به خواست عمومی شده است. بر این اساس می‌توان گفت که با ظهور رسانه‌های اجتماعی، نظارت
کلیدواژه‌ها
- بلیکی، نورمن. 1393. «طراحی پژوهشهای اجتماعی». ترجمه: چاووشیان، حسن. نشر نی. تهران
- بودریار، ژان. 1397. «وانمودهها و وانمود». ترجمه: ایزدی، پیروز. نشر ثالث. تهران.
- پروری، پیمان. 1398. «خوانشی نو از روش پدیدارشناسی، بنیانهای فلسفی، رویکردها و چارچوبهای اجرای تحقیق پدیدارشناسانه». مجله مطالعات جامعه‌شناسی. دوره 12. شماره 44. صص 106-87.
- حسنی، حسین. کلانتری، عبدالحسین. 1396. «تحلیل پدیدارشناختی تجربه زیسته کاربران شبکه اجتماعی تصویری اینستاگرام در ایران». مطالعات فرهنگ ارتباطات. شماره 40. صص 63-33.
- ریتزر، جرج. گودمن، داگلاس. وینهوف، جرج. «مروری بر نظریه‌های مصرف از بنیان‌گذارانِ اولیه جامعه‌شناسی تا مسائل پیش رو». ترجمه: ملاعباسی، محمد. نشریه ترجمان. دسترسی در: http://tarjomaan.com/article/8116/.
- زلفعلی فام، جعفر. فراستخواه، مقصود. ملکی، امیر و زاهدی مازندرانی، محمدجواد. 1394. «پدیدارشناسی اخلاق اجتماعی کاربران شبکههای اجتماعی». فصلنامه پژوهشهای ارتباطی. شماره 94. صص 185-155.
- طالعی، علی. اسمعیلی، معصومه. فلسفی نژاد، محمدرضا. کاظمیان، سمیه. برجعلی، احمد.1398. «خشونت و پرخاشگری در شبکههای اجتماعی مجازی از دیدگاه نوجوانان: یک مطالعه پدیدارشناسی». دوفصلنامه مشاوره کاربردی. دوره 9. شماره 1. صص 48-25.
- عاملی. سعیدرضا. شکرخواه. یونس. منصوری. سیده تمنا. 1398. «تجربه دوفضایی شده کاربران ایرانی از سوگواری مجازی: شبکه اجتماعی فیسبوک». مطالعات فرهنگ و ارتباطات. سال 20. شماره 48. صص 36-7.
- فراستخواه. مقصود 1393. «تأملی در تأثیر اجتماعی فناوریهای نوین»، ماهنامه مهرنامه. شماره 36. ص 124.
- فراستخواه، مقصود. 1395. «روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریه بر پایه (گراندد تئوری)». نشر آگاه. تهران.
- فوکو، میشل. 1396. «مراقبت و تنبیه؛ تولد زندان». ترجمه: سرخوش، نیکو و جهاندیده، افشین. نشر نی. تهران.
- قانعی راد. محمدامین. 1396. «زوال پدرسالاری: فروپاشی خانواده یا ظهور خانواده مدنی». انتشارات نقد فرهنگ. تهران.
- ناظمی، مسلم. 1395. «نگاهی به پدیده مصرف مجازی در فضای دیجیتال»، فصلنامه رهیافت. شماره 64. صص 31-11.
- Akhavan Kazemi, Bahram (2011), Challenges and obstacles of supervision in the Islamic Republic of Iran, Islamic Revolution Approach Magazine, Winter 2011, 25-46 (Persian)
- Ayouzi, Mohammad Rahim, The influence of media on electoral behavior, Communication Research Quarterly, Year 16, Number 1, Spring 2018 (Persian)
- S. and Lyon. D. 2013. “Liquid Surveillance: A Conversation”, Polity. Cambrige.
- Behnoi Gadneh, Abbas, Rahmati, Majid (2013), Investigating the role of using mass media in the level of political participation of students with an emphasis on the 11th term elections, Election Studies Quarterly, Year 2, Number 3, Spring 2013 (Persian)
- R. W. 2013. "Extended self in digital world". Journal of consumer research. 40, 3-33.
- Castells, Manuel (2010) The Age of Information: The Economy of Society and Culture, 6th Edition, The First Volume of the Emergence of Networked Society, translated by Ahad Aliqlian and Afshin Khakbaz, Tehran: New Design (Persian)
- Castells, Manuel, The Power of Communication, translated by Hossein Basirian Jahormi (2016), Scientific and Cultural Publications (Persian)
- Denegi-Knott. J. and Molesworth. M. 2010. "Concept and Practice of digital virtual consumption". Consumption and Market Culture, 13(2), 109-132.
- Elyasi, Mohammad Hosein (2009), Theoretical and scientific bases of persuasion and persuasion, Basij Studies Quarterly, 12th year, number 45, winter 2009 (Persian)
- Galbraith, John Kent, Anatomy of Power, translated by Mehbooba Mohajer, Sedavsima Publications (Persian)
- M. H. 1997. “The attention economy and the Net”. First Monday, 2(4). available at: https://doi.org/10.5210/fm.v2i4.519
- V. 2009 "Social Economic Sphere of Digital Virtual Consumption", PhD dissertation. Oxford University.
- Manochehri, Abbas (1997), power, modernism and postmodernism, political economic information, numbers 121 and 122, 1997 (Persian)
- Mansouri, Maryam (2014), Sovereignty and Society in the Thought of Michel Foucault, Specialized Scientific Quarterly of Culture and Research, Number 22, Summer 2014 (Persian)
- M. Reijers. W. 2017. “The illusion of the digital commons: ‘False consciousness’ in online alternative economies”. The Journal of Oranization. vol 24. no. 5 pp 609-628.
- C. and Perry. C. 2003. “Convergent interviewing to build a theory in under-researched areas: principles and an example investigation of Internet usage in inter-firm relationships, Qualitative Market Research”. Qualitative Market Research. No. 6(4):236-247.
- vol. 6 no. 2. pp. 14-38.
- G. and Jorgenson. 2010. "Production, Consumption, Prosumption: The nature of capitalism in the age of the digital ‘prosumer’". Journal of Consumer Culture. Vol. 10(1). pp: 13-36.
- Robbins, Stephen, Organization Theory: Structure and Organizational Plan, translated by Seyed Mehdi Elwani and Hossein Danaifard (2016), Safar Publications (Persian)
- Sabilan Ardestani, Hassan, Political advertising (with an approach to advertising techniques), Mehraban Nash Publications, first edition, 2017 (Persian)
- Seyed Emami, Kavos, television and presidential elections in Iran, Communication Research Quarterly, 16th year, number 1, spring 2018 (Persian)
- Van Dijk. A. 2012. “Network Society”, Sage Publication.
- Zulqader, Hossein (2012), The role of virtual media in the political participation of Tehrani citizens, Election Studies Quarterly, second year, number 3, Spring 2012 (Persian)
)