مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی علوم ارتباطات، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

3 استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی رسانه ای حقوق شهروندی ایرانیان است. این پژوهش بصورت آمیخته(کیفی و کمی) انجام گرفته است. در بخش کیفی داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته جمع آوری شده است و روش نمونه گیری، نمونه گیری گلوله برفی بود که تعداد 17 نفر از (تا حد اشباع نظری) ادامه یافت. تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از نرم افزار Maxqda انجام گرفت. ابزار پژوهش در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری از بین کارشناسان حقوق، علوم اجتماعی، علوم ارتباطات و روزنامه نگاران شمال غرب کشور که تعداد آنها 10000 نفر می باشد انتخاب شده که با استفاده از فرمول کوکران 370 نفر محاسبه و بدست آمد. ابتدا نمونه گیری خوشه ای و سپس بصورت تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. ابعاد، عوامل موثر و پیامدهای الگوی رسانه ای حقوق شهروندی بر اساس مطالعات کتابخانه ای، مبانی نظری، مطالعه پیشینه تحقیق در ایران و جهان و مصاحبه نیمه ساختار یافته استخراج شد و برای تایید در اختیار پاسخگویان قرار گرفت. روایی و پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون های مربوط مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده های کمی با استفاده از معادلات ساختاری به روش حداکثر مربعات استفاده شد و الگوی نهایی ابعاد، عوامل موثر و پیامدهای الگوی رسانه ای حقوق شهروندی ارائه شد. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل موثر بر ابعاد تاثیر دارد و ابعاد الگوی رسانه ای حقوق شهروندی بر پیامدهای آن موثر است.

کلیدواژه‌ها

 
اخگر، قسیم، (1385)، شهروند کیست؟ (چه وظایف و مسئوولیت هایی در قبال دولت و جامعه دارد؟)، گفتگوی بنیاد آرمان شهر، شماره 8.
استوور، ویلیام جیمز، (1375)، فناوری اطلاعات در جهان سوم،ترجمه ی رضا نجف بیگی و اصغر صرافی زاده، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
برخورداری، مهین و جمشیدیان، عبدالرسول، (1387)، تربیت شهروندی با تاکید بر مولفه ها، اصفهان.
برگر، پیتول، بریجیت و کلنر، هانفرید، (1381)، ذهن بی خانمان: نوسازی و آگاهی، ترجمه ی محمد ساوجی، تهران: نشر نی.
بروجردی علوی، مهدخت؛ فرهنگی علی اکبر .(1379). مطبوعات روشنفکران و جامعه. پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
بشیریه، حسین، (1387)، گفتگو درباره جامعه مدنی، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 9-10.
تام او، سولیوان و دیگری، (1385)، مفاهیم کلیدی ارتباطات، ترجمه ی حسن رئیس زاده، تهران: انتشارات فصل نو.
تن، آ، (1388)، نظریه ها و پژوهش های ارتباط جمعی، ترجمه ی نعیم بدیعی، تهران: انتشارات همشهری.
حسام، فرحناز، «هویت شهروندی»،  فصلنامه اندیشه و پژوهش، دوره پنجم، شماره 51.
خاشعی، وحید، (1390)، مدیریت رسانه، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها.
خجسته، حسن، «تاثیر پذیرش نظریه همانندی رسانه ای در برنامه های آموزش رسانه ها با تاکید بر رادیو»، فصلنامه پژوهش و سنجش، شماره 33، صص37- 57.
رحمان زاده، سید علی، توکلی، مهرداد، صابر، منوچهر، «آسیب شناسی اشاعه حقوق شهروندی از طریق رسانه های جمعی» فصلنامه رسانه و فرهنگ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره دوم، صص87-104.
سام آرام، عزت الله و برزگر پاریزی، فاطمه، بررسی احساس برخورداری از حقوق شهروندی و عوامل موثر بر آن در بین جوانان 15-29 ساله شهر سیرجان، فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال هفتم، شماره27.
شیانی، ملیحه، «تحلیلی جامعه شناختی از وضعیت شهروندی در لرستان»، مجله جامعه شناسی ایران، دوره چهارم، شماره 3،ص79.
شیانی، ملیحه و سپهوند، ابراهیم، «مطالعه تاثیر استفاده از رادیو و تلویزیون بر آگاهی از حقوق شهروندی در شهر خرم آباد»، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال یازدهم، شماره 38، ص 187.
شومپیتر، ژوزف، (1375)، سرمایه داری، سوسیالیسم و دموکراسی، ترجمه ی حسن منصور، تهران: نشر مرکز.
عظیمی،  (1381)، پویش شهرنشینی و مبانی نظام شهری، مشهد: نیکا.
فتحی و اجاره گاه و کورش ذهبیون، شهلا، شهروند الکترونیک، فصلنامه تخصصی مدارس کارآمد، سال سوم، شماره اول.
فروتن کیا، شهروز و دیگران، (1390)، «بررسی نقش رسانه ها (رادیو و تلویزیون) در شکل دهی نگرش ها و رفتارهای زیست محیطی شهروندان»، ارائه شده به همایش شهروندی در شهرداری تهران، صص 1-15.
فرهنگی، علی اکبر، ببران، صدیقه، (1393)، مدیریت رسانه، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها.
فلمینگ، کارول، (1384)، دستینه رادیو، ترجمه ی دکتر ناصر بلیغ، تهران: تحقیق و توسعه رادیو.
فیسک، جان، (1388)، درآمدی بر مطالعات ارتباطی، ترجمه ی مهدی غبرایی، تهران: دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها.
قادری، حاتم، (1387)، بنیادهای علم سیاست، تهران: انتشارات سمت.
قمبوانی، عباس، (بررسی رابطه استفاده از وسایل ارتباط جمعی (با تاکید بر تلویزیون) و روحیه شهروندی)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
گیدنز، آنتونی، (1389)، مبانی جامعه شناسی، ترجمه ی منوچهر صبوری کاشانی، تهران: نشرنی.
مک، کوایل، (1385)، درآمدی بر نظریه ارتباط جمعی، ترجمه ی پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و توسعه رسانه ها.
معتمدنژاد، رویا، (1395)، حقوق جهانی ارتباطات، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها.
میرفردی، اصغر، (1387)، آموزش اجتماعی زمینه فرهنگ اجتماعی در نظارت همگانی شهروندی توسعه سازمانی، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی، صص 75-84.
ورنر، سورین، جیمز تانکارد، (1384)، نظریه های ارتباطات چاپ چهارم، ترجمه ی علیرضا دهقان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
ویندال، سون، بنو، سیگنایزر، جین، اولسون، (1376)، کاربرد نظریه های ارتباطات، ترجمه ی علیرضا دهقان، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها.
ویلیام، کوین، (1386)، درک تئوری رسانه ها، ترجمه ی رحیم قاسمیان، تهران: نشر ساقی.
هلد، دیوید، (1378)، مدل های دموکراسی، ترجمه ی عباس مخبر، تهران: انتشارات مطالعات زنان.
Ball-Rokeach, S., & DeFleur, M. (1976). A Dependency Model of Mass-Media Effects. Communication Research, 3-23.
behavioral scientist, No, 53, P, 657, London: Dage.. Hachten, W, A ,(1981), The World News Prism: Changing Media, Clashing Ideologies Ames: University Press.), A Study on the Effect of Donestic and foreign Mass Media on the Rate of Awareeness of citizenship Rights International Journal of Social Sciences (IJSS). Vol.4, No.1, Pp18-1.
Hashemianfar, A; Hejazi, S. N; Arezi, M; Hydarkhani, H.(2014). A Study on the Effect of Demestic and Foreign Mass media on the Rate of Awaarness of citizenship Rights. Internatinal Journal of Social Sciences(IJSS). Vol. 4, No 1, P.p: 18-11..
Siebert, F, S., & Peterson, T., & Schramm, W, (1956), Four Theries of the Press, University, of Illinois Press..
William, R, (1997), Hegel s ethics of Recognition, California University of California Pres.
WRIGHT, C. (1974). Functional Analysis and Mass Communication Revisited. NewYork: Sage
Walby, S, (1998), Gender Transformation, London: Rutledge.