مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مطالعات اجتماعی پژوهشکده زن و خانواده

2 کارشناسی ارشد مطالعات زنان دانشگاه باهنر کرمان

چکیده

تحولات صورت‌گرفته در وضعیت زنان با سوژگی و خودآگاهی زنانه نسبت دارد. زنان در جامعه امروز، فرصت آن را دارند در طیف وسیعی از امکان‌های پیشِ‌رو انتخابگری‌ کنند و خواست خودشان را به طور موثری در فضای خانودگی- اجتماعی پیگیری نمایند و انتخاب‌های بیشتری را برای خویش مهیا سازند و تمایز و تشخص خویش را برجسته نمایند. این پژوهش صورت گرفته است تا بتواند جهان ذهنی کنشگران در خصوص مقوله جنسیت را واکاوی کند و تفسیر ایشان از درک‌شان در حوزه جنسیت و سنخ آرمانی جنسیت را نشان دهد. همچنین یافته‌ها مشخص می‌کند که کثرت خودآگاهی زنان چه تنوعی از درک و تصویرشان از جنسیت را نشان می‌دهد. رویکرد این تحقیق پدیدارشناسانه است و به روش کیفی صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها گفتگوی نیمه‌ساخت‌یافته هدفمند با 22 نفر از دختران ساکن تهران است که حداقل یک ترم تحصیل دانشگاهی دارند. تحلیل داده‌ها با روش کولاریزی انجام شد. سه رویکرد طبیعت‌محوری، تلفیقی و برابری‌خواهانه به جنسیت، مضامین اصلی به دست آمده از این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها

 
ایمان، محمدتقی (1390) مبانی پارادایمی روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ایمان، محمدتقی (1391) روش‌شناسی تحقیقات کیفی، قم: انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
ایمان، محمدتقی، فاطمه حائری (1391ب) بررسی عوامل اجتماعی، فرهنگی مرتبط با هویت جنسیتی دختران جوان: نمونه مورد مطالعه دبیرستان‌های ناحیه دو شهر شیراز، فصلنامه اجتماعی – روانشناختی زنان، سال 10 شماره 4، صص 40-7.
باتلر، جودیت (1385) آشفتگی جنسیتی، ترجمۀ امین قضایی، بی‌تا.
بوردیو، پی‌یر (1390) نظریه کنش، دلایل عملی و انتخاب عقلانی، ترجمۀ مرتضی مردیها، تهران: انتشارات نقش و نگار.
بوردیو، پی‌یر (1391) تمایز، نقد اجتمایع قضاوت‌های ذوقی، ترجمۀ حسن چاوشیان، تهران: نشر ثالث.
پرنر، الیزابت و نوروزی‌زاده، سوگند (1383) علم اخلاق زنانه‌نگر، ناقد، سال اوّل، شماره دوم، صص 93- 136.
تاجیک، محمدرضا (1383) گفتمان، پادگفتمان و سیاست، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
توسلی، افسانه (1388) بررسی مقایسه‌ای باز تولید و بازتعریف هویت جنسیتی در دختران قهرمان ورزش رزمی، نامه علوم اجتماعی، شماره 37، صص 115- 144
حسین‌زاده، علی‌حسین و ممبنی، ایمان (1386)، تبیین جامعه‌شناختی ساخت قدرت در خانواده و جنسیت متکثر، فصلنامه توسعه انسانی، دوره دوم، شماره 1، صص 45- 79.
دانووان، جوزفین (1397) نظریه فمینیستی، ترجمۀ فرزانه راجی، تهران: چشمه.
رضاپور، داریوش (1395) بررسی رابطه جامعه‌پذیری و هویت جنسیت، فصلنامه زن در فرهنگ و هنر، دوره 8، شماره 3، صص348-333.
رفعت‌جاه، مریم (1387) تأملی در هویت زن ایرانی، مؤسسه انتشاراتی دانشگاه تهران.
ریتزر، جورج (1383) نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
ساروخانی، باقر، رفعت‌جاه، مریم (1383) زنان و بازتعریف هویت اجتماعی، مجله جامعه‌شناسی ایران، شماره 18، صص 133-160
قاراخانی، معصومه (1386) دختران جوان و ارزش‌های زنانگی (پژوهشی در میان دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر تهران، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پاییز 1386، شماره 9، صص100-73.
کرسول، جان (1394) پویش کیفی و طرح پژوهش، ترجمۀ حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، انتشارات صفار.
گرت، استفانی (1380) جامعه‌شناسی جنسیت، ترجمۀ کتایون بقایی، تهران: دیگر.
گیدنز، آنتونی (1384) چشم‌اندازهای جهانی، ترجمۀ محمدرضا جلایی‌پور. تهران: انتشارات طرح نو.
گیدنز، آنتونی (1387) جامعه‌شناسی، ترجمۀ حسن چاووشیان، تهران: نی.
گیدنز، آنتونی (1392) تشخص و تجدد، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
لالر، استف (1394) هویت (دیدگاه‌های جامعه‌شناختی)، ترجمۀ مهناز فرهمند، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
مارشال، کاترین و راس‌من، گرچن‌‌ب (1377) روش تحقیق کیفی، ترجمۀ علی پارسائیان، سید محمد اعرابی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
مشیرزاده، حمیرا (1388) از جنبش تا نظریه اجتماعی، تاریخ دو قرن فمینیسم، تهران: شیرازه.
نقیب‌زاده، احمد و استوار، مجید (1391) بوردیو و قدرت نمادین، فصنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 42، شماره 2، صص 294-279.
هال، استوارت (1393) معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی، ترجمۀ احمد گل‌محمدی، تهران: نشر نی.
Mikkola, Mari. (2017), "Feminist Perspectives on Sex and Gender", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2017 Edition) , Edward N. Zalta (ed. (
Millett, K. ,(1971), "Sexual Politics", London: Granada Publishing Ltd.
Nicholson, Linda. (1994), "Interpreting Gender", Signs, Vol. 20, No. 1 (Autumn, 1994) , pp. 79-105
Schlosser, J. (2013), "Bourdieu and Foucault: a conceptual integration toward an empirical sociology of Prisons", Criticism 21, pp: 31-46.
Spelman, E. , (1988), "Inessential Woman", Boston: Beacon Press.
Ton MSc J. T. (2018), " Judith Butler’s Notion of Gender Performativity", Faculty Humanities Department of Philosophy and Religious Studies, Research Group Philosophy
West Candace; Don H. Zimmerman, (1987), "Doing Gender", Gender and Society, Vol. 1, No. 2. (Jun. , 1987) , pp. 125-151.