مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرحند،

2 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرحند، ایران

3 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه بیرجند، ایران

4 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، ایران

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تأثیر استفاده از شبکه‏های اجتماعی مجازی در فرآیند یاددهی و یادگیری است. این مطالعه با روش مرور نظام‌مند انجام‌شده است. جستجوی مقالات با استفاده از کلیدواژه‏های شبکه‏های اجتماعی، آموزش، یادگیری، پیشرفت تحصیلی، عملکرد تحصیلی، یاددهی و یادگیری انجام شد. برای جستجوی مقالات فارسی از پایگاه‏های اطلاعاتی جهاد دانشگاهی ، پایگاه اطلاعاتی جامع علوم انسانی، بانک اطلاعات نشریات کشور و پایگاه مجلات تخصصی نور و برای جستجوی مقالات انگلیسی از پایگاه‌های اطلاعاتی گوگل اسکولار، پروکویست، ساینس دایرکت و الزیویر استفاده شد. بر اساس معیارهای ورود و خروج تعداد 33 مقاله وارد مطالعه شدند. یافته‏ها نشان داد که اکثر مطالعات انجام‌شده تأثیرات مثبت استفاده از شبکه‏های اجتماعی را برای موفقیت تحصیلی، برقراری روابط، مشارکت فعال مدرس، کسب اطلاعات جدید، ارزشیابی تکوینی، یادگیری زبان، ارتباط فراگیران با محتوا و مدرسین، افزایش خودکارآمدی، تسهیل یادگیری، علاقه بیشتر به تحصیل بیان کرده‏اند. تعداد کمی از مقالات تأثیر منفی استفاده از شبکه‏های اجتماعی را بر پیشرفت تحصیلی فراگیران و روابط بین فردی گزارش کرده‏اند. همچنین تعدادی از مقالات استفاده بهینه از شبکه‏های اجتماعی در آموزش را منوط به برنامه‏ریزی قبلی، حفظ حریم خصوصی و رفع محدودیت فنی شبکه‏های اجتماعی را ذکر کرده‏اند. همچنین یافته‌ها انواع کاربردهای عمومی و آموزشی شبکه‌های اجتماعی و انواع تعاملات شبکه‌ای فراگیران مانند ارتباط فراگیر با فراگیر، مدرس، همسال و ... را نشان داد. به‌طورکلی برای استفاده هدفمند و بهینه از شبکه‏های اجتماعی لازم است محدودیت‌های استفاده از شبکه‌های اجتماعی برداشته شود و زیرساخت‌های فنی و فرهنگی لازم فراهم شود.

کلیدواژه‌ها