نویسندگان

• حمزه نوروزی ¹
• علیرضا کریمی ²
• معصومه غلامی ³

¹ دانشجو دکتری دانشگاه تهران

² کارشنا ارشد دانشگاه تهران

³ کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

فال همواره در زندگی بشر وجود داشته و به ­عنوان معرفتی حاشیه­ای، در گوشه و کنار جامعه به زندگی خود ادامه داده است. در سال­های اخیر، گسترش و تنوع موضوع فال، ورود آدم­های تحصیلکرده و با موقعیت اجتماعی بالا به فال­گیری و استفاده از گفتمان رسمی- علمی، برای طرد فال سبب شده است که پرداختن به این موضوع اهمیت یابد.
مقاله حاضر می­کوشد، با استفاده از نظریه نظم گفتار فوکو و تحلیل گفتمان، ابتدا به ساز­و­کارهایی که گفتمان رسمی- علمی برای طرد و غیر­حقیقی جلوه­ دادن فال استفاده می­کند، بپردازد و سپس با بهره­مندی از گفتار کنشگران فال­گیری، معرفتی که فال ارائه می­دهد و همچنین دنباله­روندگان آن را با گفتمان علمی فال مقایسه کند.از جمله ساز­و­کارهای فوکویی که گفتمان علمی-رسمی فال، در جهت طرد گفتمان غیر­رسمی بکار می­بندد، کنارگذاری و تفسیر است. بر­حسب این دو ساز­وکار، فال، غیر­حقیقی، غیر­واقعی و شیادی است و کنشگران آن ساده­اندیش و فاقد بینش علمی پنداشته می­شوند. در­حالی­که، کنشگران گفتمان غیر­رسمی که اغلب تحصیلکرده هستند به فایده­مندی فال در زندگی روزمره­شان اشاره می­کنند.

عنوان مقاله [English]

Soothsaying Discourse in Iran A critical analysis

نویسندگان [English]

• Hamzeh Norouzi ¹
• alireza Karimi ²
• Masoumeh Gholami ³

¹ Tehran University

² Graduate Student of Development, Faculty of Social Sciences, University of Tehran

³ Graduate Student of Demography, Allame Tabatabaei University

چکیده [English]

Soothsaying has always existed in mankind’s life as a common lore in society. In recent years,  due to some reasons such as the prevalence and variety of ways of soothsaying, the elite’s entering the field, and utilization of a scientific discourse to refute soothsaying, this area has received a momentum. Using the theory of disciplined discourse of Focault and discourse analysis, the present paper attempts to examine the formal-scientific nature of soothsaying and then, using the discourse of agents of this field, tries to compare the cognition offered by soothsaying and its precautions with scientific discourse. Included in the Focault-like formal-scientific discourses to reject the soothsaying is negation and interpretation. According to these mechanisms, soothsaying is an abusive, fictitious, and an act of swindle, and its precautions are of little scientific insight, whereas agents of informal discourse, many of whom are elite and literate, note the benefits of soothsaying in the daily life.

کلیدواژه‌ها [English]

• : Formal Discourse
• Informal Discourse
• Soothsaying
• Fact
• Negation
• Interpretation