مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی. دانشکده ادبیات. دانشگاه فردوسی مشهد

2 کارشناسی ارشد

چکیده

هدف اساسی نوشتار حاضر این است که نشان دهد؛ سفرهای زیارتی، ارتباطات میان­فرهنگی اجتماعات شیعی را تقویت می­کند. بررسی انجام شده بر تجارب ارتباطی یک نمونه تصادفی 598 نفره از زائرین خارجی از چهار ملیت عراقی، عربستانی، کویتی و بحرینی در مشهد نشان می­دهد که؛ سفر زیارتی با دو ویژگی طول و تعداد سفر، تأثیر کاملا معنادار و مثبت بر ارتباطات میان­فرهنگی (روابط اجتماعی و فرهنگی مهمان- میزبان) دارد. اگرچه، نا­آشنایی­های زبانی، مانعی برای ارتباط میان فرهنگی است، اما با کنترل آماری اثر مانع زبانی، تأثیر طول و تعداد سفر بر ارتباطات میان­فرهنگی، همچنان معنادار و مثبت باقی می­ماند. یافته مذکور، اولا متضمن این معناست که زیارت به­عنوان یک مناسک مذهبی، فرصت ارتباطات غیرکلامی متعددی را بین مهمان و میزبان فراهم می­آورد؛ که با وجود ناآشنایی­های زبانی، ارتباطات میان­فرهنگی را تقویت می­کند و دوم اینکه؛ زیارت و سفرهای زیارتی این پتانسیل را دارد که علی­رغم موانع زبانی و تفاوتهای فرهنگی زائرین، پیوندهای اجتماعی گوناگونی را در بین پیروان یک مذهب از ملیت­های مختلف ایجاد نماید. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Guest Pilgrimage to Holy Mashhad and Inter-Cultural Communication of Shiite Communities Surveying the Impact

نویسندگان [English]

  • Ali Yousofi 1
  • somaye varshoe 2

1 Ferdowsi University of Mashhad

2 M.A Student

چکیده [English]

This article attempts to show that religious travels reinforce cultural communication among Shiite communities. The survey has been undertaken in Mashhad on a sample of 598 pilgrims from four nations that include Iraq, Saudi Arabia, Kuwait and Bahrain. The results showed that two features of religious travelers: ‘travel duration’, and ‘previous travels’, bear a significant effect on cultural communications (pilgrim-host cultural and communal relationships). The issue of language seen as a barrier, however, seems to limit cultural communication, yet it does not make it impossible. Nonetheless, having had statistical control over the language barrier, the effect of travel on communal and cultural relationships remained significant and positive. This finding indicates that firstly, pilgrimage as a religious practice provides opportunity for making nonverbal cultural communications between the guest and the host communities. Secondly, despite language and cultural differences, pilgrimage and religious travels can provide a potential for different kinds of social ties to be developed among followers of a religion belonging to different societies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Inter-Cultural Communication
  • Cultural Relations
  • Communal Relations
  • Religious Travels
  • Cultural Frame
  • Language Barrier
 
- اسمیت، آ. جی (1379) ارتباطات و فرهنگ، ترجمه مهدی بابائی اهری، تهران: انتشارات سمت.
- تقی­زاده، م (1380) جامعه­شناسی زیارت، فصلنامه معرفت: 45.
- خواجه­زاده، ش (1380) نیازهای خدماتی جهانگردان در شهر مشهد، استاد راهنما: محمدتقی رهنما، پایان­نامه کارشناسی­ارشد برنامه­ریزی شهری، دانشگاه فردوسی
- رضی، حسین (1377) ارتباطات میان­فرهنگی (تاریخ، مفاهیم و جایگاه)، ؟ ؟
- ساموار، ل و پورتر ر. ای. و لیزارا، ا (1379) ارتباط بین فرهنگ­ها، ترجمه: غ ر. کیانی و س ا. میرحسنی، تهران: انتشارات باز.
- شرفی، ابوالفضل (1389) بررسی و طبقه­بندی نیازمندی­های زائران خارجی در شهر مشهد، ناظر طرح: علی یوسفی، مرکز پژوهش­های شورای اسلامی شهر مشهد.
- صالحی­فرد، م (1382) بررسی اثرات و پیامدهای ورود گردشگران جهان به شهر مشهد با تأکید بر گردشگران عرب حوزه خلیج فارس، کارفرما: سازمان میراث فرهنگی خراسان رضوی.
- فرهنگی، ع. ا (1382) ارتباطات انسانی، تهران: خدمات فرهنگ رسا.
- مولانا، ح (۱۳۸۴) اطلاعات جهانی و جهان ارتباطات: مرزهای نو در روابط بین‌الملل، ترجمه ا، آزاد، م، حسن‌زاده و م اخوتی، تهران: انتشارات کتابدار.
- نامی، ع ا (1384) بررسی نیازهای تبلیغاتی و رفاهی زائران عراقی، کارفرما: معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی.
- یوسفی، علی (1388) بررسی راهکارهای گسترش ارتباطات میان­فرهنگی اجتماعات شیعی (گزارش تحقیق)، مرکز پژوهش­های شورای اسلامی شهر مشهد.