مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم ارتباطات، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه علوم ارتباطات، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار و عضو هیات علمی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار گروه روان شناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

پیدایش فناوری‌های جدید ارتباطی، ساختار تعاملات و ارتباطات انسانی را دچار تغییرات بنیادین کرده و با شکل‌دادن نوع جدیدی از تعاملات، ارتباطات انسانی را به فراتر از زمان و مکان گسترش داده است. از جمله این فناوری‌های نوین، شبکه‌های اجتماعی مجازی هستند که امروزه حضور در این‌ فضا و برقراری ارتباطات میان‌فردی از نوع مجازی، به جزیی جدایی‌ناپذیر از زندگی بیشتر انسان‌ها به‌‌ویژه جوانان بدل شده ‌است. مطالعه حاضر قصد دارد رابطه بین هوش ‌اجتماعی و نوع ارتباطات مجازی کاربران شبکه‌های اجتماعی را بررسی کند. جامعه آماری تحقیق، 13442‌ دانشجوی در حال تحصیل دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 96-95 می‌باشد که تعداد 375 نفر حجم نمونه بر ‌اساس فرمول کوکران و بر‌ اساس نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. داده‌های هوش ‌اجتماعی با استفاده از پرسشنامه استاندارد ترومسو (2001) و داده‌های نوع ارتباطات مجازی به‌وسیله پرسشنامه محقق‌‌ساخته با احتساب روایی و پایایی جمع‌آوری گردید. برای تحلیل یافته‌ها و تحلیل عاملی اکتشافی از نرم‌افزار 21SPSS و بررسی روابط بین متغیر‌ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و برای تایید روابط بین متغیر‌‌ها در قالب مدل اندازه‌گیری از نرم‌‌افزار 21AMOS و معادلات ساختاری استفاده شده‌ است. بر ‌اساس نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون، با اطمینان 95 درصد بین متغیر‌های هوش اجتماعی؛ پردازش اطلاعات ‌اجتماعی، آگاهی ‌اجتماعی و مهارت اجتماعی با متغیر نوع ارتباطات مجازی رابطه معنی‌دار از نوع مستقیم و مثبت وجود دارد. بر ‌اساس مدل معادلات ساختاری، متغیر هوش اجتماعی با ضریب تاثیر 64/0 با متغیر نوع ارتباطات مجازی رابطه دارد.

کلیدواژه‌ها

  •  

    • ترلو، کریسپین، آلیس تومیک و لورد لنگل (1390)، ارتباطات کامپیوتر واسط، ترجمه سروناز تربتی، تهران: انتشارات جامعه شناسان، چاپ اول.
    • حکیمی نیا، بهزاد، نصرالله پورافکاری و داریوش غفاری (1396).عوامل موثر بر کیفیت زندگی با تاکید بر هوش اجتماعی و سلامت اجتماعی (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)، فصلنامه جامعه شناسی کاربردی، سال بیست وهشتم، شماره پیاپی 66، شماره دوم، دوره تابستان صص 178-163.
    • خانیکی، هادی و بابایی، محمود(1391).«تاثیر سازوکارهای ارتباطی اینترنت، بر الگوی تعامل کنشگران فضای سایبر ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی، شماره 56، دوره بهار صص 87-75.
    • رضایی، اکبر (1389).«مقیاس هوش اجتماعی ترومسو: ساختار عاملی و پایایی نسخه فارسی

    مقیاس در جامعه ی دانشجویان»، فصلنامهعلمیپژوهشیروانشناسیدانشگاهتبریز، سال پنجم شماره ۲۰، شماره زمستان. نسخهPDF صص 13-1.

    • رضایی، علی اکبر و خلیل زاده، احد ( 1383).«رابطه بین هوش اجتماعی مدیران بارضایت شغلی معلمان مدارس»، مجله علوم تربیتی، سال دوم، شماره هفت، دوره پاییز صص 126-124.
    • سامانی، سمانه و فراهانی اعظم(1395).«هویت آنلاین و اینستاگرام (مطالعة چگونگی نمایش هویت جوانان در اینستاگرام)»، فصلنامه رسانه، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، دوره 27، شماره 2 - شماره پیاپی 103، تابستان 1395 صص 96-85.
    • سرابی، مانا (1393)، «مروری برآثار اروینگ گافمن، نمایش زندگی اجتماعی در جامعه اطلاعاتی»، ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، تحلیلی و فرهنگی پیوست، شماره 12، اردیبهشت 1393، نسخهPDF، صص 78-76.
    • شاه قاسمی، احسان (1385). «مروری بر زمینه های تاثیر فضای مجازی بر نظریه های ارتباطات»، مجله جهانی رسانه، نسخه فارسی، دوره 1شماره 2، پاییز و زمستان. نسخهPDF صص 9-7.
    • شاهمیری، آزاده (1386)، «درباره اروینگ گافمن، نمایش خود در زندگی روزمره»، روزنامه اعتماد، شماره 145914، مرداد 1386، صفحه 11(تئاتر).
    • کاستلز، مانوئل (1382)، عصر اطلاعلات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ: ظهور جامعه شبکه ای، جلد یک، ترجمه: احد علیقلیان و افشین خاکباز.تهران: انتشارات طرح نو.
    • کنعانی، محمدامین؛ محمدزاده، حمیده (1395). تماس­های شبکه­ای و تجربه عشق سیال، مطالعه کیفی دانشجویان دختر دانشگاه گیلان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره 9، شماره 1، شماره پیاپی 33. صص145-113.
    • گلمن، دانیل (1391)، علم جدید؛ هوش اجتماعی.ترجمه: حمیدرضا بلوچ، تهران: نشر رخ مهتاب، چاپ دوم.
    • گیدنز، آنتونی (1389). جامعه شناسی. ترجمه حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
    • مهدی زاده، سید محمد (1392)، نظریه های رسانه، اندیشه های رایج و دیدگاه های انتقادی، تهران: انتشارات همشهری.
    • مهدی زاده، سید محمد و توفیقی، مظاهر (1394).«رابطه حضور در فضای مجازی و هویت»، فصلنامه رسانه، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، سال بیست و ششم، شماره 3، شماره پیاپی 100، شماره پاییز صص 186-185.
      • Ahn,June.,(2011), The Effect of Social Network Sites on Adolescents’ Social and Academic Development: Current Theories and Controversies. JOURNAL OF THE American  Society For  Information  Science and Technology, 62(8):1435–1445,.Pdf  Version(pp.1-11).
      • Asadi,Mehdi.(2016),The impact of social intelligence of the management on the mental health in the Supreme Audit Court. International Academic Journal of Accounting and Financial,Management,Vol. 3,No.4, pp.34-40.
      • BenYoussef, Adel., BenYoussef, Hamida. (2011). Social Networking on Web 2.0:From Emotional Intelligence to Cyber Emotional Intelligence. Management Information Systems,Vol. 6, No. 2,pp. 021-028.
        • Boyd, D. M., & Ellison, N. B. (2007), “Social network sites: definition, history, and scholarship”, Journal of  Computer-Mediated   Communication, 13(1: 210-230)
        • DeAndrea .D. C. (2014). Advancing Warranting Theory. Advancing.               Communication Theory, 24,(pp.186-204).Retrieved  Pdf  version  from: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/comt.12033/abstract
        • Donath, Judith.,(2007). Signals in Social Supernets, Journal of Computer-Mediated Communication,(pp.3-7). Retrieved  Pdf  version  from : doi: 10.1111/j.1083-6101.2007.00394.x
        • Dong , Qingwen. Koper,  Randall J  & Collaco,  Christine M.(2008).  Social Intelligence, Self-esteem, and Intercultural Communication Sensitivity. Intercultural Communication Studies XVII: 2, pp.162-165
        • Goleman, D.(2006).Social intelligence: The new science of human relationships. New York: Bantam Book.
        • Laughey, D (2007). Key themes in media theory, McGrow Hill Publications.
        • Wang, J.; Jackson, L.; Wang, H. & Gaskin, J. (2015). Predicting Social Networking Site use: Personality, Attitudes, Motivation and Internet Self-Efficacy. Personality and Individual Differences, 80: 119-124