نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
2 گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
هدف از تحقیق حاضر، تبیین جامعه‌شناختی میزان مصرف شوخ‌طبعی سیاسی در میان دانشجویان دانشگاه اصفهان و ارائه یک مدل معادله ساختاری برای این موضوع بوده است. بدین منظور، پس از بررسی مبانی نظری و تحقیقانی موجود، یک مدل نظری که برگرفته از مطالعات یانگ و تیسینگر (2006) و میلوفسکی و همکاران (2011) در باب ویژگی‌های جمعیت‌شناختی- سیاسی بینندگان برنامه‌های شوخ‌طبعانه سیاسی بود، تدوین گردید. در ادامه، مدل مورد نظر با استفاده از داده‌های پیمایشی مورد آزمون قرار گرفت. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که نمونه آماری پیامک‌های شوخ‌طبعانه سیاسی را بیش از دیگر انواع شوخ‌طبعی‌های سیاسی مورد مصرف قرار می‌دهند. به‌علاوه، داده‌های به دست آمده، مدل تدوین‌شده برای مصرف شوخ‌طبعی سیاسی را حمایت می‌کند. در مدل نهایی، تمامی همبستگی‌های مورد انتظار-به استثنای رابطه میان سن و تماشای شوخ‌طبعی سیاسی-، معنی‌دار بوده‌اند. درنتیجه، پیش‌بین‌های مصرف شوخ‌طبعی سیاسی به ترتیب عبارتند از: مصرف رسانه‌ها، جهت‌گیری‌های سیاسی، و گرایش به شوخ‌طبعی سیاسی.
کلیدواژه‌ها
- اخوت، احمد. 1371. نشانه‌شناسی مطایبه. اصفهان: فردا.
- استات، اندرو. 1387. کمدی. ترجمه: بابک تبرایی. تهران: نشر چشمه.
- اصلانی، محمدرضا. 1394. فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز همراه با نمونه‌های متعدد برای مدخل‌ها. تهران: مروارید.
- باختین، میخاییل. 1394. تخیل مکالمه‌ای: جستارهایی درباره رمان. ترجمه رؤیا پورآذر. تهران: نشر نی.
- برگسون، هانری لویی. 1379. خنده. ترجمه عباس باقری. تهران: شباویز.
- بهزادی اندوهجردی، حسین. 1378. طنز و طنزپردازی در ایران: پژوهشی در ادبیات اجتماعی، سیاسی، انتقادی. تهران: نشر صدوق.
- تجبر، نیما. 1390. نظریه طنز بر بنیاد متون برجسته طنز فارسی. تهران: مهر ویستا.
- تودوروف، تزوتان. 1377. منطق گفتگویی میخائیل باختین. ترجمه داریوش کریمی. تهران: نشر مرکز.
- جوادی، حسن. 1382. تاریخ طنز در ادبیات فارسی. تهران: کاروان.
- حری، ابوالفضل. 1387. درباره طنز: رویکردی نوین به طنز و شوخ‌طبعی. تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
- حسینی کازرونی، احمد. 1388. ادبیات غیر جد (طنز، هزل، هجو و ...). تهران: ارمغان.
- خشوعی اصفهانی، مهدیه‌السادات. 1386. روان‌شناسی شوخ‌طبعی. اصفهان: کنکاش.
- رحمانی، جبار. 1387. «جوک و فرهنگ خنده». در: مطالعات فرهنگی، مصرف فرهنگی و زندگی روزمره در ایران، به اهتمام عباس کاظمی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی، واحد تهران.
- زرویی نصرآباد، ابوالفضل. 1389. حدیث قند. تهران: کتاب نیستان.
- سلیمانی، محسن. 1391. اسرار و ابزار طنزنویسی. تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
- سورین، ورنر جوزف؛ تانکارد، جیمز دبلیو. 1384. نظریه‌های ارتباطات. ترجمه: علیرضا دهقان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- شهابی، محمود؛ جهانگردی، مجتبی. 1387. «خاستگاه اجتماعی الگوهای استفاده از تلویزیون‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان در میان مخاطبان تهرانی». فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره 1، شماره 2(پیاپی 2)، صص 55-23.
- شیری، قهرمان. 1377. «راز طنزآوری». فصلنامه سنجش و پژوهش، ش 13 و 14، صص 216-200.
- صدر، رؤیا. 1381. بیست سال با طنز. تهران: هرمس.
- صدر، رؤیا. 1386. «طنز مجازی (نگاهی به پدیده طنز وبلاگی)». خردنامه همشهری، شماره 24، صص 45-44.
- قاسمی، وحید؛ ذاکری، زهرا. 1389. «تحلیل تطبیقی نگرش سیاسی زنان و مردان در شهر اصفهان (از محافظه‌کاری تا آزادی‌خواهی)». زن در توسعه و سیاست(پژوهش زنان)، دوره 8، شماره 2(پیاپی 29)، صص 30-7.
- کریچلی، سیمون. 1384. در باب طنز. ترجمه سهیل سُمی. تهران: ققنوس.
- موریل، جان. 1392. فلسفه طنز: بررسی طنز از منظر دانش، هنر، و اخلاق. ترجمه: محمود فرجامی و دانیال جعفری. تهران: نشر نی.
- مقصودی، مجتبی؛ عرب، منیره. 1386. «اس. ام. اس. و کارکردهای سیاسی-اجتماعی آن(تجربه‌های ایرانی، نمونه‌های جهانی)». اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره 246-245، صص 221-202.
- نوربخش، حسین. 1371. دلقک‌های مشهور درباری. تهران: انتشارات سنائی.
- نوربخش، حسین. 1347. کریم شیره‌ای، دلقک مشهور دربار ناصرالدین‌شاه قاجار. تهران: کتابخانه سنائی.
- وکیلی، شروین. 1385. جامعه‌شناسی جوک و خنده. تهران: اندیشه‌سرا.
- Baek, Young Min & Wojcieszak, Magdalena E. 2009. "Don't Expect Too Much! Learning From Late-Night Comedy and Knowledge Item Difficulty". Communication Research, 36 (6), 783- 809.
- Baumgartner, Jody C. 2007. "Humor on the Next Frontier: Youth, Online Political Humor, and the JibJab Effect". Social Science Computer Review, 25 (3), 319-338.
- Brewer, Paul R. & Marquardt, E. 2007. "Mock News and Democracy: Analyzing the Daily Show". Atlantic Journal of Communication, 15 (4), 249-267.
- Cao, Xiaoxia. 2008. "Political Comedy Shows and Knowledge about Primary Campaigns: The Moderating Effects of Age and Education". Mass Communication and Society, 11 (1), 43-61.
- Feldman, Lauren. 2007. "The News about Comedy: Young Audiences, The Daily Show, and Evolving Notions of Journalism". Journalism, 8: 406-427.
- Feldman, Lauren & Young, Dannagal Goldthwaite. 2008. "Late-Night Comedy as a Gateway to Traditional News: An Analysis of Time Trends in News Attention among Late-Night Comedy Viewers during the 2004 Presidential Primaries". Political Communication, 25(4), 401-422.
- Garrett, R. K. 2009. "Politically Motivated Reinforcement Seeking: Reframing the Selective Exposure Debate". Journal of Communication, 59, 676-699 In Holbert, R. Lance; Hmielowski, Jay D. & Weeks, Brian E. 2012. "Clarifying Relationships between Ideology and Ideologically Oriented Cable TV News Use: A Case of Suppression". Communication Research, 39 (2): 194-216.
- Geidner, Nick & Holbert, R. Lance. 2011. "A Meeting of Broadcast and PostBroadcast Media in the 2004 American Presidential Election". Communication Research Reports, 28: 1, 43-51.
- Greengross, Gil & Miller, Geoffrey. 2011. "Humor Ability Reveals Intelligence, Predicts Mating Success, and Is Higher in Males". Intelligence, 39, 188–192.
- Hmielowski, Jay D., Holbert, R. Lance & Lee, Jayeon. 2011. "Predicting the Consumption of Political TV Satire: Affinity for Political Humor, the Daily Show, and the Colbert Report". Communication Monographs, 78 (1), 96-114.
- Holbert, R. Lance. 2005. "A Typology for the Study of Entertainment Television and Politics". American Behavioral Scientist, 49 (3), 436-453.
- Holbert, R. Lance; Hmielowski, Jay; Jain, Parul; Lather, Julie & Morey, Alyssa. 2011. "Adding Nuance to the Study of Political Humor Effects: Experimental Research on Juvenalian Satire versus Horatian Satire". American Behavioral Scientist, 55 (3), 187-211.
- Holbert, R. Lance; Hmielowski, Jay D. & Weeks, Brian E. 2012. "Clarifying Relationships between Ideology and Ideologically Oriented Cable TV News Use: A Case of Suppression". Communication Research, 39 (2): 194-216.
- LaMarre, Heather L.; Landreville, Kristen D. & Beam, Michael A. 2009. "The Irony of Satire: Political Ideology and the Motivation to See What You Want to See in The Colbert Report". The International Journal of Press/Politics, 14 (2): 212-231.
- Landreville, Kristen D.; Holbert, R. Lance & LaMarre, Heather L. 2010. "The Influence of Late-Night TV Comedy Viewing on Political Talk: A Moderated-Mediation Model". The International Journal of Press/Politics, 15 (4), 482-498.
- Morris, Jonathan S. 2005. "The Fox News Factor". The Harvard International Journal of Press/Politics, 10 (3), 56-79.
- Morris, Jonathan S. 2009. "The Daily Show with Jon Stewart and Audience Attitude Change during the 2004 Party Conventions". Polit Behav, 31: 79–102.
- Pew Research Center for the People and the Press. 2004. "Cable and Internet Loom Large in Fragmented Political News Universe". January 11. <http://people-press.org/reports/display.php3? ReportID=200>.
- Polk, Jeremy; Young, Dannagal G. & Holbert, R. Lance. 2009. "Humor Complexity and Political Influence: An Elaboration Likelihood Approach to the Effects of Humor Type in the Daily Show with Jon Stewart". Atlantic Journal of Communication, 17 (4), 202-219.
- Stewart, Patrick A. 2011. "The Influence of Self- and Other-Deprecatory Humor on Presidential Candidate Evaluation during the 2008 US Election". Social Science Information, 50 (2), 201-222.
- Stroud, Natalie Jomini. 2008. "Media Use and Political Predispositions: Revisiting the Concept of Selective Exposure". Polit Behav, 30: 341–366.
- Sweetser, Kaye D. & Kaid, Lynda Lee. 2008. "Stealth Soapboxes: Political Information Efficacy, Cynicism and Uses of Celebrity Weblogs among Readers". New Media Society, 10 (1), 67-91.
- Wise, David & Brewer, Paul R. 2010. "News about News in a Presidential Primary Campaign: Press Metacoverage on Evening News, Political Talk, and Political Comedy Programs". Atlantic Journal of Communication, 18 (3), 127-143.
- Xenos, Michael A. & Becker, Amy B. 2009. "Moments of Zen: Effects of the Daily Show on Information Seeking and Political Learning". Political Communication, 26 (3), 317-332.
- Young, Dannagal Goldthwaite. 2006. "Late-Night Comedy and the Salience of the Candidates' Caricatured Traits in the 2000 Election". Mass Communication and Society, 9 (3), 339-366.
- Young, Dannagal Goldthwaite. 2008. "The Privileged Role of the Late-Night Joke: Exploring Humor's Role in Disrupting Argument Scrutiny". Media Psychology, 11 (1), 119-142.
- Young, Dannagal G. & Hoffman, Lindsay. 2012. "Acquisition of Current-Events Knowledge from Political Satire Programming: An Experimental Approach". Atlantic Journal of Communication, 20 (5), 290-304.
- Young, Dannagal G. & Tisinger, Russell M. 2006. "Dispelling Late-Night Myths: News Consumption among Late-Night Comedy Viewers and the Predictors of Exposure to Various Late-Night Shows". The Harvard International Journal of Press/Politics, 11 (3), 113-134.
)