نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه تهران
2 دانشیار دانشگاه تهران
3 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه پردیس بین المللی کیش دانشگاه تهران
چکیده
هدف: این پژوهش به‌منظور بررسی تسهیم دانش در شبکه‌های اجتماعی از دیدگاه متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی کشور ایران است.
روش تحقیق: داده‌ها از 15 مصاحبه نیمه ساختاریافته با اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و مسئولین کتابخانه‌های دانشگاه گردآوری و از رویکرد کیفی و روش «گراندد تئوری» در تحلیل داده‌های کیفی استفاده‌شده است. مصاحبه‌ها پس از پیاده‌سازی، تجزیه‌وتحلیل و کدگذاری‌های باز، محوری و گزینشی و در زمینه‌های موضوعی گسترده‌تر دسته‌بندی گردید.
یافته‌ها: مفهوم مرکزی با عنوان بررسی تسهیم دانش در شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت. شرایط علی شامل: عوامل مؤثر بر تسهیم دانش، دلایل تسهیم دانش و موانع تسهیم دانش هست. زمینه شامل: هدف از تسهیم دانش و هدف استفاده از شبکه‌های اجتماعی است. شرایط میانجی یا مداخله‌گر: در کنار زمینه‌های یادشده شرایط مداخله‌گری نیز وجود دارد که همواره بر عملکرد عوامل زمینه‌ای تأثیر می‌گذارد که شامل: عوامل فردی، عوامل سازمانی و عوامل محیطی است. راهبردها که تشدید یا تضعیف‌کننده زمینه هستند، شامل: ویژگی‌های کاربر، ویژگی‌های سازمانی، فرهنگ تسهیم دانش و ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی هست. پیامدها شامل: سهولت استفاده، سودمندی تسهیم دانش در شبکه‌های اجتماعی و استفاده کارآمد از شبکه‌های اجتماعی هست. بررسی‌ها در قالب یک مدل پارادایمی در پایان پژوهش ارائه‌شده است.
کلیدواژه‌ها
- افجه ء، سید علی‌اکبر، اردشیر انتظاری و نجمه سادات مرتجی، (1394)، «الگوی رفتار اشتراک دانش در شبکه اجتماعی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 71
- افجه، سید علی‌اکبر، (1390)، «مبانی فلسفی و تئوری‌های رهبری و رفتار سازمانی»، چاپ هفتم، انتشارات سمت، تهران
- افراسیابی، محمدصادق (1390). شبکه‌های اجتماعی و سبک زندگی جوانان: مطالعه موردی: جامعه مجازی ایرانیان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
- افراسیابی، محمدصادق. (1394). «توان بالقوه شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی در تقویت مدیریت دانش» فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی
- امیری، مقصود، علی انتظاری و نجمه سادات مرتجی، (1395)، «الگوی رفتار اشتراک دانش متخصصین ایرانی در شبکه اجتماعی تخصصی: شناسایی شاخص‌ها»، فصلنامه تعامل انسان و اطلاعات، شماره 3، تهران
- خدایی ف، (1388)، «خلق انگیزش برای اشتراک گذاشتن دانش»، دومین کنفرانس ملی مدیریت دانش، تهران
- خواستار، حمزه، (1388)، «ارائه روشی برای محاسبه پایایی مرحله کدگذاری در مصاحبه‌های پژوهشی»، فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 58، صفحه 161-174.
- داونپورت توماس اچ، پروساک لارنس، (1379)، «مدیریت دانش» ترجمه دکتر حسین رحمان سرشت، چاپ اول، انتشارات ساپکو، تهران
- رابینز، (1386)، «رفتار سازمانی» جلد اول، اعرابی م، پارساییان ع، چاپ دوازدهم، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی، تهران
- رهنورد، فرج‌الله، اصغر محمدی (1388)، «شناسایی عوامل کلیدی موفقیت سیستم مدیریت دانش در دانشکده‌ها و مراکز آموزش عالی تهران»، نشریه مدیریت فناوری اطلاعات،1- (3)
- سپهری، محمدمهدی و آسیه ریاحی (1389). «کاربست تحلیل شبکه اجتماعی برای استخراج نیازهای سیستم مدیریت دانش در سازمان‌های دانش‌بنیان»، مجله سیاست علم و فناوری، شماره 10.
- شامی زنجانی، مهدی، سید محمد قاسم تبار شهری، (1392)، «ارائه مدلی برای موفقیت تسهیم دانش 2 در سازمان‌ها»، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، شماره 4، تهران
- -صدیق بنای، هلن (1387). «آشنایی با شبکه‌های اجتماعی»، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ای روزنامه همشهری، بازیابی شده در 4 تیرماه 1387
- فلیک، اووه، (1386)، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی، نشر نی
- کشاورزی، ع (1386)، «موانع و تسهیل‌کننده‌های تسهیم دانش در سازمان‌ها»، اولین کنفرانس ملی مدیریت دانش، تهران
- کیا، علی اصغر، نوری مرادآبادی، یونس، (1391).«عوامل مرتبط با گرایش دانشجویان به شبکه اجتماعی(فیس بوک) بررسی تطبیقی دانشجویان ایران و آمریکا»، مجله فرهنگ ارتباطات، دوره13، شماره 17، بهار 1391
- مانوئل و علی کسمائی (1381). اطلاعات، شبکه‌ها و هویت‌ها، فصلنامه رسانه، شماره 51.
- مکی زاده، فاطمه، فرج پهلو، عصاره، فریده، شهنی ییلاق منیجه، (1391)، «شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پذیرش پایگاه‌های اطلاعاتی مبتنی بر وب توسط کاربران دانشگاهی: یک مطالعه گراندد تئوری»، نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، سال 45، شماره 59
- مهرگان، محمدرضا، امیر مانیان، حمید رحیمیان، مهدی شامی زنجانی، (1386)، «ارائه مدلی برای تسهیم دانش در طرح‌ها بر مبنای ویژگی‌های آن‌ها»، فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، شماره 2، تهران
- Castells, Manuel (2007). Information Age: Economy, society and Culture (the emergence of network society) translation of A. AligoLian, A. Khakbaz, Volume I, Fifth Edition, Tehran, press new plan.
- Chen, C. W., Chang, M. L., and Tseng, C. P. (2012). Human factors of knowledge‐sharing intention among Taiwanese enterprises: A model of hypotheses. Human Factors and Ergonomics in Manufacturing & Service Industries.
- Chiu, C. M. Hsu, and E.T.G. Wang. 2006. Understanding Knowledge Sharing in Virtual Communities: An Integration of Social Capital and Social Cognitive Theories. Decision Support Systems 42 1872-1888.
- Hsu, M. T.L. Ju, C. Yen, and C. Chang. (2007). Knowledge Sharing Behavior in Virtual Communities: The Relationship Between Trust, Self-Efficacy, and Outcome Expectations. International Journal of Human-Computer Studies 65 153-169.
- King, W.R. and P.V. Marks. 2008. Motivating Knowledge Sharing Through a Knowledge Management Systems. Omega 36 131-146.
- Lin, H. 2007. Effects of Extrinsic and Intrinsic Motivation on Employee Knowledge Sharing Intentions. Journal of Information Science 33(2) 135-149.
- P. L. Yong, C. C. Chong, C. W. and Yew, S. Y. (2011). Do the Big Five Personality Factors affect knowledge sharing behaviour? A study of Malaysian universities. Malaysian Journal of Library & Information Science, 16(1), 47-62.
- Silverman, D. (222۵, September). Instances or sequences? Improving the state of the art of qualitative research. In Forum Qualitative Sozialforschung/Forum: Qualitative Social Research, ۶ (3), 2۵-39.
- Strauss A, Corbin J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage Teh,
- Vanden Hooff, B., & deRidder, J. A. (2004). K now ledge sharing in context: Theinfluence of organizational commitment, communication climate and CM C use on knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 8(6), 117-130.
)