مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر آزاد

2 عضو هیئت علمی

3 عضو هیات علمی بخش جامعه شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

در این تحقیق با استفاده از بینش روشمند نشانه‌شناسی به تجزیه و تحلیل پدیده رسانه-ای "چالش مانکن" اقدام شده است؛ این مطالعه با هدف کشف و فهم دلالت‌های ضمنی "چالش مانکن" و واکاوی چگونگی عملکرد و اثرگذاری‌ آشکار و پنهان رسانه‌های تعاملی بر روی کاربران در قالب جریان‌سازی‌هایی رسانه‌ای بوده است. بدین منظور، 3 ویدیو خارجی از سایت یوتیوب و 3 ویدیو ایرانی از سایت آپارات انتخاب و مطابق عناصر تحلیلی نشانه‌شناسی رولان بارت تحلیل شدند، براساس علائم و نشانه‌های استخراج شده، نتایج حاکی است اسطورهای فعال نمایی، نمایش چشمگیر، مصرف نمایشی، نمایش نمایش چشمگیر، خلاق نمایی و نمایش تن‌آسایی مهمترین دلالت های ضمنی این چالش و عوامل احتمالی ترغیب کاربران به مشارکت در این چالش بوده است. به نظر می‌رسد، کاربران شبکه های اجتماعی و چالش مانکن نه تنها کاربرانی کاملا فعال، خلاق و با عاملیت تام نیستند، بلکه به عنوان "سوژه‌هایی سر به راه" و مانکن‌هایی آلت دست در بستری از فراغت و سرگرمی نه تنها چیزی را به چالش نمی‌کشند بلکه طی رفتاری مقلدانه و توده‌ای در راستای تداوم ارزش‌های سرمایه داری عمل می کنند.

کلیدواژه‌ها

 
آزاد ارمکی، تقی. (1381). نظریه­های جامعه­شناسی، تهران، سروش.
استونز، راب. (1379). متفکران بزرگ جامعه­شناسی، ترجمه: مهرداد میردامادی، تهران، مرکز.
بارت، رولان. (1390). پیام عکس، مترجم: راز گلستانی فرد، تهران، نشر مرکز.
بوستانی، مهدی و پولادی، کمال. (1396). بررسی عناصر تشکیل دهنده حوزه عمومی‌در اندیشه هابرماس، فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، دوره 14، ش. 38.
تاجیک، محمد رضا. (1389). نشانه‌شناسی، نظریه و روش، پژوهش نامه علوم سیاسی، دوره 5، ش4، 7-39.
تامسون، جان بوروکشایر. (1380). رسانه و مدرنیته؛ نظریه اجتماعی رسانه­ها، ترجمه؛ مسعود اوحدی، تهران، سروش
توسلی، غلامعباس. (1369). نظریه­های جامعه­شناسی، تهران، سمت.
ذکایی، محمد سعید و امیدی، مهدی. (1396). «مدرنیته، شهر و مصرف (بررسی پدیدار مصرف در زیست جهان‌ شهروندان تهرانی)، جامعه­پژوهی فرهنگی»، ﭘﮋوﻫﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، دوره 8، ش2، 23-50.
سجودی، فرزان، شاه طوسی، شهناز و فرحزاد، فرزانه. (1390). «بررسی و نقد ترجمة بین‌زبانی و ترجمة بین‌نشانه‌ای «مرگ دستفروش» از دیدگاه نشانه‌شناسی انتقادی، جستارهای زبانی، 2(4)، 73-89.‎
سجودی، فروزان. (1377). «نظریه­های انتقادی: درآمدی بر نشانه شناسی»، فارابی، دوره 7، ش 30، 212-241.
چابکی، ام البنین. (1392). «جهانی شدن و تغییر سبک گذران اوقات فراغت مطالعهی موردی شهر تهران»، فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده، 8 (25).‎
چندلر‌‌، دانیل. (1387). مبانی نشانه شناسی، مترجم: فرزان سجودی، انتشارات سوره مهر.
دیلینی، تیم. (1387). نظریه­های کلاسیک جامعه­شناسی، ترجمه؛ بهرنگ صدیقی و وحید طلوعی، تهران، نشر نی.
صمیمی، نیلوفر.(1385). «شی شدگی از لوکاچ تا هابرماس»، راهبرد. ش 41، 223-234.
قیداری، حمدالله سجاسی، صادقلو، طاهره و شهدادی، علی. (1394).« اثراتجهانیشدنبرتغییراتسبکزندگیدرنواحیروستایی»، فصلنامهمطالعاتمیانرشتهایدرعلومانسانی، دوره 7، شماره 4، 153-188.
کاسی، فاطمه. (1387). «تحلیل ساختاری داستان پادشاه سیاپوش از منظر بارت و گرماس»، ادب پژوهی، (5)2، 183-200.
کوزر، لوئیس. (1373). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه­شناسی، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران، علمی.
محسنی تبریزی، علیرضا و کرم الهی، نعمت­الله. (1388). «بررسی وضعیت التزام دانشجویان به ابعاد و نشانه های دین داری».پژوهش­نامهعلوماجتماعی، دوره3، ش2، 7-33.
مهدی­زاده، سید محمد. (1393). نظریه­های رسانه­ها؛ اندیشه­های رایج و دیدگاه­های انتقادی، تهران، همشهری.
منصوریان، سهیلا. (1393). «هنروحقیقترسانهدرروزگارپستمدرن؛ بررسی رسانهبهمثابهتولیدکنندةوانماییازمنظرژانبودریار»، فصلنامه کیمیای هنر، دوره 2، ش8، 59-72.
نجارزاده، محمد. (1392). «جهانیشدنفرهنگیواثراتآنبرسبکزندگیشهری: ‌مطالعه موردی شهر اصفهان». فصلنامهفرهنگمشاورهورواندرمانی، دوره 4، ش 13، 165-191.
نظام بهرامی، کمیل. (1381). گفتوگو دراندیشهیورگنهابرماس، فصلنامهمطالعاتملی،دوره 4، ش. 13.
 
Bueno, C. C. (2017). Harun Farocki's Asignifying Images, tripleC: Communication, Capitalism & Critique. Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society, 15(2), 740-754.
Chattah, J. (2006). Semiotics, pragmatics, and metaphor in film music analysis. electronic theses, treatises and dissertations (the graduate school, florida state university libraries).
Eco, U. (1976). A theory of semiotics, (Vol. 217). Indiana University Press.
Fuchs, C. (2017). Günther Anders’ Undiscovered Critical Theory of Technology in the Age of Big Data Capitalism. tripleC: Communication, Capitalism & Critique. Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society, 15(2), 582-611.
Fuchs, C. (2009). Some theoretical foundations of critical media studies: Reflections on Karl Marx and the media, International Journal of Communication, 3, 34, 369-402.
Fuchs, C., & Sandoval, M. (2014). Digital workers of the world unite! A framework for critically theorising and analysing digital labour, tripleC: Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society, 12(2), 486-563.
Jaysane-Darr, A. (2010). Galaxies of meaning: Semiotics in media theory, Semiotica, 2010(182), 229-246.
Kellner, D. (2003). Media culture: Cultural studies, identity and politics between the modern and the post-modern, Routledge.
Leon, m. (2015). The Semiotic of Violent Jilalit Propaganda: The Messag and The Chanel, Unicri, 11, 1-5.
Nishida, Y. (2011). The Relationship between Autopoiesis Theory and Biosemiotics: On Philosophical Suppositions as Bases for a New Information Theory, tripleC: Communication, Capitalism & Critique. Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society, 9(2), 424-433.
O,shoughnessy, N. J., & Baines, P. R. (2009). Selling Terror: Symbolization Positioning of Jihad. MarketingTheory , 9(2), 227-244.
Pérez-Latorre, Ó., Oliva, M., & Besalú, R. (2017). Videogame analysis: a social-semiotic approach. Social Semiotics, 27(5), 586-603.
Strom, M. (2016). Spanish-language print media in the USA: A social semiotic analysis of ideological representations in photojournalism, Social Semiotics, 26(2), 151-169.
Van Leeuwen, T. (2005). Introducing social semiotics, Psychology Press.
Wodak, R., & Meyer, M. (Eds.). (2009). Methods for critical discourse analysis. Sage.