مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نویسنده

صنایع دستی، دانشکده هنر دانشگاه الزهرا

چکیده

علی‌رغم طولانی بودن تاریخ ایران شاهد نوعی پیوستگی و عدم انفصال در دستاوردهای فرهنگی آن هستیم.
در مورد هنر می‌توان چنین فرض کرد که در پسزمینه تحولات ، پاردایمهای فراگیر و مستمری وجود دارند که تشکیل دهنده چارچوب اصلی اندیشه هنرمندان بوده، و مانع انقطاع میان دوره‌ها هستند. از مهمترین الگوها دریافت مکان است. مکان و زمان که ساختار هنر ایران را تحت تاثیر قرارمی‌دهند، خود بین دو محور هویت و فرهنگ شکل گرفته‌اند. این مقاله بر آن است تا با پاسخ به این پرسشها که پاردایم مکان چیست و از چه ساختاری برخوردار است، به هدف پژوهش که تبیین چگونگی بروز و تاثیر آن در هنرنقاشی بپردازد. 
نتیجه این پژوهش تحلیلی، توصیفی، با بررسی اسناد مربوط و نمونه های دردست و اطلعات کتابخانه‌ای روشن می‌کند که ساختار پارادایم مکان از باورهای عامه، فلسفی، دینی، اساطیری شکل گرفته و نقاشی ایرانی ، متضمن سه دوره اصلی غیرمادی، اساطیری و مادی است.

کلیدواژه‌ها

 امین زاده،بهناز.(،1389) ارزیابی زیبایی و هویت مکان، هویت شهر، دوره 4، شماره 7
اینگ، ورونیکا. (شهریور 1394)، بازنگری نقادانه ای برسرشت پیچیده "مکان ."، ترجمه ویدا نوروز برازجانی،اطلاعات حکمت و معرفت. شماره 112.
بهار، مهرداد. (1393)، پژوهشی در اساطیر ایران؛ چاپ دهم ،تهران، نشر آگه. 
بیگدلی، زاهد.و شریفی، سمیه. (1387)، درآمدی بر مفهوم مکان، فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، شماره4
 پورجبار جاهد، بهروز. (1382)،  نظریه مکان در فلسفه ابن سینا، فصل نامه علامه، شماره 10
داداشی،ایرج. (1381)، عالم خیال به روایت شیخ اشراق، فصلنامه خیال، شماره 1
طباطبایی، محمدحسین. (1385) ، اصول فلسفه و روش رئالیسم؛ جلد چهارم، قم، انتشارات صدرا.
عکاشه، ثروت. (1383)، نگارگری اسلامی؛  ترجمه غلامرضا تهامی، تهران، انتشارات فرهنگستان هنر. 
کرتیس، سرخوش. (1389)، اسطوره های ایرانی؛  تهران، نشر مرکز.
کوهن، توماس. (1389)، ساختار انقلاب­های علمی جهان؛ ترجمه احمد آرام، تهران، سروش.
موسوی،زهرا. (1388)،  نمونه های برتر در نقاشی ایرانی (نقاشی قهوه خانه ای)، هنرهای زیبا، شماره 39
 نصر،سیدحسین. (1383)، جاودان خرد؛ مجموعه مقالات سید حسین نصر، تهران، سروش.
نص، سیدحسین.(1395)،  دین و نظام طبیعت؛ ترجمه محمدحسن فغفوری، تهران، انتشارات حکمت.