مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نویسندگان

1 استادیار گروه روزنامه نگاری دانشکده علوم ارتباطات- دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

2 دکترای علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی (ره) و مدرس دانشگاه

3 کارشناسی ارشد علوم ارتباطات

چکیده

این مقاله به بررسی نحوه سیاست‌گذاری‌ رسانه ملی در حوزه سلامت پرداخته است. به این منظور و با هدف پاسخگویی به این سؤال‌ها که: «سیاست‌گذاری برنامه‌های سلامت‌محور تلویزیون (سیمای جمهوری اسلامی)، چگونه است؟» «محوریت موضوعی برنامه‌های سلامت‌محور بر کدامیک از ابعاد چهارگانه سلامت (جسمی، روحی، اجتماعی و معنوی) متمرکز شده است؟» و «محوریت برنامه‌های سلامت‌محور پیشگیری و بهبود سلامت است و یا درمان بیماری؟»، از روش آمیخته (ترکیبی) و در دو بخش کمی (تحلیل محتوای کمی) و کیفی (مطالعه تطبیقی) استفاده شده است. همچنین ضمن کاربست و بهره‌گیری از نظریه‌های «ارتباط برای ترغیب» « کاشت» « برجسته‌سازی» از هر عنوان برنامه سلامت محور سیما که به طور تصادفی انتخاب شده، 10 قسمت برنامه بازبینی و در مجموع 100نوبت-برنامه تحلیل شده است. در بخش کمی با استفاده از نرم‌افزار تحلیل کمی (اس پی اس اس) جداول فراوانی استخراج و تحلیل‌شده که در نهایت با شاخص‌های به‌دست‌آمده از شورای تخصصی سلامت رسانه ملی، مورد مقایسه قرار گرفته و میزان اجرایی شدن دستورالعمل آن شورا در برنامه‌های سلامت‌محور سیما مورد بررسی قرارگرفته است. نتیجه حاصل از پژوهش نشان می‌دهد بیشترین حجم برنامه‌های سلامت‌محور بعد سلامت جسمانی را مورد توجه قرار داده‌اند و بیشتر برنامه‌ها پیشگیری و درمان را به‌صورت توأمان مدنظر داشته‌اند. همچنین در برخی موارد نیز، همسویی بین راهبردهای شورای سلامت و برنامه‌های تولید شده مشاهده نمی‌شود.

کلیدواژه‌ها

صفاری، محسن و دیگران (1394) ارتباط شناسی سلامت، تهران: آثار سبحانی.
سالمی، آزاده (1395) تلویزیون و ارتباطات سلامت (فاز اول طرح آینده پژوهی ارتباطات سلامت در صداوسیما)، تهران: مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما.
ولدی، سردار (1395) «ارزیابی عملکرد شبکه سلامت سیمای جمهوری اسلامی ایران در افزایش سلامت جامعه از منظر مخاطبان و متخصصان سلامت» پایان‌نامه ک. ارشد، تهران: دانشکده صداوسیما.
فردمنش، جواد (1395) «الگوی جدید برنامه‌سازی رادیو برای ارتقای سلامت عمومی جامعه (مطالعه موردی: رادیو سلامت)» پایان‌نامه ک. ارشد، تهران: دانشکده صداوسیما.
عباسی، زهرا (1393) «رابطه سطح سواد رسانه‌ای و سواد سلامت دانشجویان در استفاده از اینترنت(از دیدگاه دانشجویان دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران)» پایان‌نامه ک. ارشد، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
گنجی، حمزه (1381) روان‌شناسی اجتماعی. تهران: نشر سا والان.
فرانزوی، استفن، ال (1381) روان‌شناسی اجتماعی ترجمه مهرداد فیروزبخت، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
ورنر سورین، جیمز تانکارد(1390)، «نظریه های ارتباطات» ترجمه علیرضا دهقان،چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
لازار، ژودیت (1384). افکار عمومی. ترجمه مرتضی کتبی، تهران: نی
نابی،رابینال؛ بث اولیور، ماری (2009) «فرایندها وتأثیرات رسانه» ترجمه سید محمد مهدی زاده). تهران: مرکز تحقیقات صداوسیما سیمای جمهوری اسلامی ایران
خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی آنا، به نقل از سازمان ثبت احوال کشور، بازیابی شده در 9 خرداد 1395 به آدرس http://www.ana.ir/news/
 
Robberts, N.R. (1984) attitudes and attitude changes. Boston: Mc Graw-Hill.
Tylor, sh.E.et al. (2001).Social Psychology. New jersy: Prentice Hal.
lyengar, S. (1991). Cognitive processing in political Psychology. Hills date , NJ: Erlbaum.
Myers, D.G. (2001). Social Psychology. Boston: Mc Graw – Hill.
Leventhal, H. (1970). The effects of Fear on attitudes and Behavid. Journal Personality and social psychology, 2 , 20 – 29.
Aronson,E. (1999). The Social Animal. California: Worth Publishers.
Franken, R.G.(2003). Human motivation. Wads Worth Publishing.
Farguhar, J.W. (1980). Community education for Cardio vascular health. Lancet, 1192-1195.
Cornelia Betsch, (ED) (2015) “Improving Medical Decision Making and Health Promotion through Culture-Sensitive Health Communication” Medical Decision Making, vol. 36, 7: pp. 811-833. First Published August 21.
engagement and public health communication: Implications for public health organizations being truly "social".public helth reviews,vol.35.Nol
Heldman,Amy Bburnett & Se.hindlar & weaver. James b(2013) Social media
Ryoko Ebina, Fumiko Kawasaki, Izumi taniguchi, taisuke Togari, Yoshihiko Yamazaki, Michael Sparks (2010) “The effectiveness of health communication strategies in health education in Kushima, Japan
Global Health Promotion(2010), vol. 17, 1: pp. 05-15. First Published March 26.
Seth M. Noar (ED) (2010) ,  “Tailored Health Communication to Change Lifestyle Behaviors” American Journal of Lifestyle Medicine, vol. 5, 2: pp. 112-122. First Published November 19 .
Terre lisa (2010), “Optimizing Tailored Health Communications” American Journal of Lifestyle Medicine, vol. 5, 2: pp. 127-129. First Published November 2,