نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران.
2 دانشجوی دکتری ارتباطات دانشگاه تهران.
چکیده
در این مقاله به تحلیل گفتمان بازنمایی ایدز در فیلم «پابرهنه در بهشت» ساخته بهرام توکلی در سال 1384 پرداخته‌ایم. با استفاده از روش و نظریه «گفتمان» لاکلا و موفه دو گفتمان رقیب با دال‌های مرکزی «بیمار به عنوان گناهکار» در رویکرد پزشکی زیستی و «بیمار به عنوان انسان» در رویکرد پزشکی زیستی- روانی- اجتماعی شناسایی شدند. همچنین با مفهوم «اختراع ایدز» ِ سیندی پاتون نفوذ قدرت بر حقوق مدنی این بیماران را نشان دادیم و با تکیه به مفهوم «داغ ننگ» از گافمن مکانیسم طرد اجتماعی این بیماران را در گفتمان گناه تحلیل کردیم. مشاهده این تقابل‌های معنایی خبر از پر منازعه بودن عرصه سلامت دارد و نشان می‌دهد بسیاری از تقابل‌های گفتمانی در موضع گیری نسبت به یک بیماری تبلور می‌یابد. در نهایت هر چند گفتمان گناه در این فیلم به چالش کشیده می‌شود اما گفتمان جریان اصلی است.
کلیدواژه‌ها
- آسایی، مهسا (1382) «بررسی ضرورت تدریس مهارت‌های ارتباط انسانی در دانشکده‌های علوم پزشکی»، پایان‌نامه برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد علوم ارتباطات، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات.
- استرم، کوین آلفرد (1385) « ارتباطات و رسانه‌ها: قدرت و مالکیت رسانه‌ها»، مجله سیاحت غرب. شماره 37، ص 47-34.
- آزاد ارمکی، تقی و محمد رضایی (1385) «سوژه و قدرت: تحلیل چگونگی شکل‌گیری ذهنیت در مطالعات فرهنگی»، نامه علوم اجتماعی، شماره 27، صفحه 156-125.
- آزاد ارمکی، تقی و مریم ایثاری و سحر طالبی (1390) « سنخ شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، نشریه جامعه پژوهی فرهنگی، شماره 4، صفحه 1-34.
- آلتوسر، لوئی (1387) ایدئولوژی و سازو برگ‌های ایدئولوژیک دولت، ترجمه روزبه صدرآرا، چاپ اول. تهران: چشمه.
- تاجیک، محمدرضا (1383) گفتمان، پادگفتمان و سیاست، تهران: موسسه توسعه علوم انسانی.
- تبریزی، غلامرضا و سحر تبریزی و مرضیه وطن خواه (1388) « بررسی اختلالات شخصیت در بیماران مبتلا به ایدز با الگوی رفتارهای پرخطر»، فصلنامه خون، دوره 6، شماره 4، صفحه 300-292.
- حیدری، آرش و نصیری، هدایت (1394) مسئله آلتوسر، چاپ اول، تهران: انتشارات تیسا.
- خانیکی، هادی و حبیب راثی تهرانی (1390) «بررسی نگرش مخاطبان درباره تأثیر پیام‌های سلامت تلویزیون»، مطالعات فرهنگ ارتباطات»، سال دوازدهم، شماره 47، صفحه 187-151.
- خلج آبادی فراهانی، فریده (1391) « تأثیر معاشرت با جنس مخالف قبل از ازدواج بر احتمال طلاق در بین افراد تحصیل کرده دانشگاهی»، نشریه مطالعات راهبردی زنان، شماره 58، صفحه 91-49.
- جام جم آنلاین (1386) برگرفته از وب سایت: http://jamejamonline.ir
- سلطانی، سیدعلی اصغر (1383) « تحلیل گفتمانی فیلم‌های سیاسی- اجتماعی: نگاهی به فیلم «پارتی»»، مجله مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پاییز 1389، شماره 9، صفحه 16-1.
- سلامت نیوز (1393) برگرفته از وب سایت: http://salamatnews.com
- صادقی لواسانی نیا، نادر و هما صدقی جلال و خدابخش احمدی (1391) « نقش رسانه‌های ارتباط جمعیدر آگاهی و پیشگیری از ایدز در بین دانشجویان»، مجله مطالعات رسانه‌ای، شماره 21، صفحه 136-123.
- غفاری، محتشم، رخشنده رو، سکینه، نیک نامی، شمس الدین و رمضانخانی، علی (1386) «رسانه: پاسخی به ایدز»، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، شماره 50، صفحه 86-65.
- فرتر، لوک (1392) لویی آلتوسر، ترجمه امیر احمدی آریان، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
- کاظمی نژاد، زهرا (1393) «مطالعه تجربه زیسته زنان مبتلا به ایدز در شهر تهران»، پایان‌نامه برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور.
- گام سبز (1393) برگرفته از وب سایت: http://gamesabz.com
- محسنی، منوچهر (1388) جامعه‌شناسی پزشکی، تهران: انتشارات طهوری.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1393) «گزارش مرکز پژوهش‌ها در مورد ازدواج موقت و تأثیر آن بر تعدیل روابط نامشروع جنسی در جامعه»، شماره خبر: 890709. تاریخ انتشار: 25/03/1393.
- مرکز تحقیقات ایدز ایران (1394) برگرفته از وب سایت: http://ircha.tums.ac.ir
- مرکز ملی پیشگیری از ایدز ایران (1394) برگرفته از وب سایت: http://www.aids.ir
- مسعونیا، ابراهیم (1389)جامعه‌شناسیپزشکی، تهران : انتشارات دانشگاه تهران.
- معقول، روح الله (1386) «ارزیابی نقش مدیریت رسانه ملی در کنترل و پیشگیری از ایدز»، پایان‌نامه برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
- مک دانل، دایان (1380) مقدمه‌ای بر نظریه‌های گفتمان، ترجمه حسین علی نوذری، تهران: فرهنگ گفتمان.
- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (1394) «آخرین آمار مبتلایان به بیماری ایدز در کشور»، شماره خبر: ۱۲۹۳۶۰. برگرفته از وب سایت وزارت بهداشت (تاریخ 4/5/1394):
- هوارث، دیوید (1379) نظریه گفتمان، ترجمه امیرمحمد حاجی یوسفی، تهران: فرهنگ گفتمان.
- یورگنسن، ماریان وفیلیپس، لوئیز (1391) نظریه و روش در تحلیل گفتمان، ترجمه هادی جلیلی، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
- Alonzo, A & Reynolds, N (1995), Stigma, HIV and AIDS: an Exploration and Elaboration of a Stigma Trajectory, Social Science and Medicine, 41 (3), pp. 345-398.
- Bennett, C (1993), Inventing AIDS by Cindy Patton, New York and London: Routledge.
- Carducci A, Alfani S, Sassi M, Cinini A, Calamusa A. (2011) Mass Media Health Information:82:475 Cullen, T. (2003). HIV/AID: 20 Years of Press Coverage. Australian Studies in Journalism. 12.
- De Souza, R. (2007). The Construction of HIV/AIDS in Indian Newspapers: A Frame Analysis. Health Communication, 21 (3), pp. 257-266.
- Engle, G. (1997), The Need for a New Medical Model: a Challenge for the Biomedicine, Science, V. 196, pp. 129-136.
- Erni, J. N. (1994). Unstable Frontiers: Techno Medicine and the Cultural Politics of "Curing" AIDS. U of Minnesota Press.
- Estrada, A, & Quintero, G. A. (1999). Redefining Categories of Risk and Identity: The Appropriation of AIDS Prevention Information and Constructions of Risk. Power in the Blood: A Handbook on AIDS, Politics, and Communication, pp. 133-147.
- Eyre, S. L (1992). Inventing AIDS. CINDY PATTON. American Ethnologist, 19 (2), pp. 394-395.
- Fee, E. (1992). AIDS: the Making of a Chronic Disease. University of California Press.
- Holliday, A. C. & Wagner, R. F. (2013). Kaposi’s Sarcoma in Film, Revista de Medicina y Cine. 9 (3)
- Leonard, B. J. & Crainshaw, J. Y (Eds.). (2012). Encyclopedia of Religious Controversies in the United States. ABC-CLIO.
- Netzhammer, E. C., & Shamp, S. A. (1994). Guilt by Association: Homosexuality and AIDS on Prime-Time Television. Queer Words, Queer Images: Communication and the Construction of Homosexuality, 91-106.
- Newman, S. (2005). Power and Politics in Poststructuralist Thought: New Theories of The Political, Rutledge Press.
- Piontek, T. (1992). Unsafe Representations: Cultural Criticism in the Age of AIDS. Discourse, 128-153.
- Pryor, J. B., &Reeder, G. D. (1993). The Social Psychology of HIV Infection. Lawrence Erlbaum.
- Qualtere-Burcher, P. 2011, Re-Thinking the Doctor-Patient Relationship: a Physician's Philosophical Perspective, a Doctoral Dissertation, University of Oregon.
- Shoghli, A. and Mohraz, M., (2010). TheHIV/AIDS Bio-Behavioral Surveillance Survey of Street children in Tehran. Centers for Disease Control and Prevention (CDC): Ministry of Health and Medical Education.
- Sontag, S. (1989). AIDS and its Metaphors. London: Penguin.
- Souza, R. d (2007). The Construction of HIV/AIDS in Indian Newspapers: A Frame Analysis. Health Communication, 21 (3), 257 - 266.
- Stein, J. (2003). What's News: perspectives on HIV/AIDS Advocacy in the South African Print Media. African Journal of AIDS Research, 2 (1), 75-83.
- Sandstrom, K. (1993). [Review of Inventing AIDS; Women, AIDS and Activism]. Signs, 18 (2), 466–468. Retrieved from www.jstor.org.
- UNAIDS (2006). 2006 Report on the Global AIDS Epidemic. ISBN 92-9173-479-9. Archived from the Original on 19 March 2013.
- Unaids, W., & UNISEF. (2015). Epidemiological Fact Sheet on HIV and AIDS: How AIDS Changed Everything. URL:http://www.unaids.org/en/Resources/Campaigns/ How AIDS Changed Everything/ Factsheet.
Carducci A, Alfani S, Sassi M, Cinini A, Calamusa A. (2011). Mass Media Health Information, (82):475
- UNAIDS. (2015). How AIDS Changed Everything–MDG6: 15 years, 15 Lessons of Hope from the AIDS Response.
- Viswanath, K. (2008). The International Encyclopedia of Communication, Health Communication. Vol: 5, PP: 2073-87
- Watney, S. (1997). Policing Desire: Pornography, AIDS and the Media. A&C Black.
- WHO (2015). HIV/AIDS (Fact sheet N°360). (2015, July 1). Retrieved November 26, 2015, from www.who.int
- Wright, E. R. (1997). The Social Construction of AIDS. Teaching the Sociology of HIV/AIDS, 69-88.
)