نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواد صادقی ¹
• اردشیر زابلی زاده ²
• مرتضی قربانی ³

¹ دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران

² دانشیار دانشگاه صدا و سیما، مدیر شبکۀ ایران کالا/سازمان صدا و سیما

³ صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

چکیده

در جهان امروزی، بحران بخشی از زندگی روزمرۀ انسان‌هاست که در هر جا و هر زمان می‌تواند رخ دهد و معمولاً زمانی به وقوع می‌پیوندد که انتظار آن نمی‌رود. یکی از موضوعاتی که رسانه‌ها تمایل به پوشش خبری آنها دارند، حوادث و بحران‌ها هستند. در پوشش اخبار رویدادها توسط یک رسانه، می‌توان گفت خبرنگار حاضر در محل، مهمترین نقش را در تولید محتوا دارد و برای حرکت شایسته در جهت رسیدن به اهداف موردنظر باید در چارچوبی مدون حرکت کند. هدف اصلی پژوهش، شناسایی مؤلفه‌های خبرنگاری بحران‌های طبیعی برای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است. در بخش چارچوب مفهومی نظریۀ چارچوب‌سازی به‌کار گرفته شد و ضمن مروری بر سوابق تجربی و نظری، با استفاده از روش کیفی و بهره‌گرفتن از تکنیک مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته، 13 نفر از استادان ارتباطات و اصحاب رسانه در حوزۀ بحران که سابقۀ فعالیت در عرصه-های پرهیجان بحرانی را داشتند؛ با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند، داده-های پژوهش گردآوری و برای تحلیل داده‌ها از تحلیل مضمون و از روش شبکۀ مضامین استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد مؤلفه‌های خبرنگاری بحران‌های طبیعی برای سازمان صداوسیما در 3 مرحلۀ کلی: قبل از بحران، حین بحران و پس از بحران؛ 8 مضمون فراگیر شامل: تمهیدات، تعیین خط مشی، اولویت خبری، گزینش محتوا، مسئولیت‌پذیری، انتخاب تصویر، پیگیری رسانه‌ای و شناسایی عوامل؛ 16 مضمون سازمان‌دهنده و در نهایت با 83 مضمون پایه‌ای به اشباع نظری رسیده است. پس از احصای مضامین، نگارۀ شبکۀ مضامین خبرنگاری بحران‌های طبیعی برای سازمان صداوسیما ترسیم شد.

کلیدواژه‌ها

• خبر بحران
• بحران طبیعی
• خبرنگاری بحران
• رسانه
• تحلیل مضمون

عنوان مقاله [English]

Identifying Journalistic Components of Natural Crises for IRIB

نویسندگان [English]

• Javad Sadeghi ¹
• Ardeshir Zabolizadeh ²
• Morteza Ghorbani ³

¹ Iran Broadcasting University

² Iran Broadcasting University

³ Iran Broadcasting University

چکیده [English]

In nowadays world, crisis is a part of human daily life that can occur anywhere and anytime and usually occurs when it is not expected. Incidents and crises are one of the topics that the media tend to cover. Covering the news of events by a media, it can be said that the reporter present at the location plays the most important role in producing the content and must move within a well-structured framework to move toward the desired goals. The main purpose of this research is to identify the components of journalism of natural crises for the Islamic Republic of Iran Broadcasting. In the Conceptual Framework section, framing theory were applied. As well as empirical and theoretical backgrounds were reviewed. Using qualitative method and semi-structured interviewing technique, 13 crisis communication and media professionals with previous experience in critical crisis areas were selected through purposive non-probability sampling. Research data were collected and thematic analysis was used to analyze the data and thematic network method was used. The findings of the study showed that the components of natural crises journalism were categorized into three general phase: pre-crisis, crisis and post-crisis. This research consists of 8 global themes including: preparation, policy setting, news priority, content selection, responsibility, image selection, media tracking and identifying factors, as well as 16 organizing themes and 83 basic themes has reached theoretical saturation. The thematic network diagram of the natural crisis journalism for the IRIB was drawn after specifying the themes.

کلیدواژه‌ها [English]

• Crisis News
• Natural Crisis
• Crisis Journalism
• Media
• Thematic Analysis