نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مسلم ناظمی ¹
• اکرم قدیمی ²
• مقصود فراستخواه ³

¹ دانشجوی دکتری مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

² گروه ترویج علم، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور

³ گروه آموزش عالی، موسسه آموزش و پژوهش آموزش عالی

چکیده

امروزه فضای مجازی در بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان ها نقشی گسترده و مهم یافته است. بسیاری از انسان‌ها وقت، انرژی و پول بسیاری را در فضای مجازی صرف می-کنند تا محصولات دیجیتال بسیاری را تولید و در عین حال محصولات دیگران را مصرف -کنند. این شیوه از مصرف، مصرف مجازی دیجیتال نام گرفته است. شبکه‌های اجتماعی در این فرایند مصرف از اهمیت بسیاری برخوردار هستند زیرا افراد بسیاری را در فضای خود گردآورده‌اند و اغلب محصولات فضای وب در قالب لینک‌ها و محصولات چند رسانه‌ای در آن‌ها بازنشر می‌شود. این پژوهش می‌کوشد تا تفاسیر و معناهای کاربران تهرانی را از تجربه‌ی مصرف در شبکه‌های اجتماعی واکاوی کند. روش پژوهش، کیفی و به شیوه‌ی پدیدارشناسی تفسیری است. دو شبکه‌ی اجتماعی تلگرام و اینستاگرام که در ایران بسیار پرکاربرد هستند و قابلیت کنش‌های متنوع مجازی را فراهم می‌کنند، برای مطالعه‌ی میدانی انتخاب شدند. داده‌ها از سه منبع اخبار و گزارش‌ها پیرامون شبکه‌های اجتماعی، محتوای شبکه‌های اجتماعی و همچنین مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند با مصرف کنندگان این شبکه‌ها به دست آمده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که چهار پدیده‌ی فرعی «شبکه‌ی دانش»، «بازنمایی و هویت»، «ابربازار» و «چالش هنجارها» نقش بسیار مهمی در تجربه‌ی زیسته‌ی کاربران در مصرف مجازی دیجیتال دارند. این چهار پدیده، در نهایت پدیده‌ی محوری پژوهش را می‌سازند که «لذت آزادی» نام گرفته است.

کلیدواژه‌ها

• فضای مجازی
• شبکه های اجتماعی
• پدیدار شناسی
• مصرف مجازی دیجیتال

عنوان مقاله [English]

Analyzing Conceptual Model of Digital Virtual Consumption for Social Network Users in Tehran

نویسندگان [English]

• Muslim Nazemi ¹
• Akram Ghadimi ²
• Maghsoud Ferasatkhah ³

¹ PhD candidate, Iranian Center of Scientific Research Policy

² popularization of science department, National Research Institute For Science Policy Of Iran

³ Higher Education Department, Institute for Research and Planning in Higher Education

چکیده [English]

These days, virtual space plays a vast and significant role in human’s individual and social life. Many people spend a lot of time and energy in this space in order to produce digital products and consume another one’s productions. This style of consumption is called Digital Virtual Consumption. Social networks are very important in the procedure of consumption, because they gather so many people in their space and all virtual space has been republished there as multimedia productions and links. The goal of this research is to study of consumers’ meanings and interpretations about their lived experiences during digital virtual consumption. The research method qualitative and interpretative phenomenology technique is utilized for research. Telegram and Instagram as two famous and popular social networks in Iran are selected for the study. Data are gathered from three resources including news and reports about social networks, Social network contents and deep semi-constructed interviews with consumers. The finding lead to four important phenomena including: “Knowledge Network”, “Representation and Identity”, “Hypermarket” and “Challenge of Norms” which construct the main phenomenon of the research named “Pleasure of Freedom”.

کلیدواژه‌ها [English]

• Virtual Space
• Social Networks
• Phenomenology
• Digital Virtual Consumption