مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

تصمیم افراد به زندگی مستقل از خانواده (خروج از خانواده‌ی راهیابی بدون تشکیل خانواده‌ی فرزندآوری) و عملی کردن آن، در سال‌های اخیر به یکی از روندهای برجسته و قابل اعتنا در شهرهای بزرگ ایران تبدیل شده است؛ طبق آمار غیررسمی اعلام شده از سوی مدیر کل فرهنگی سازمان ملی جوانان در شهریور ماه سال 90، حدود 27 درصد جوانان در کلان‌شهرهای کشور زندگی مستقل از خانواده دارند، این نرخ در تهران به 30 در صد می‌رسد و این آمار در حال افزایش است. تحقیق منتهی به این مقاله به مطالعه‌ی ابعاد گوناگون این نحو زندگی با استفاده از گراندد تئوری پرداخته و در پی ارایه‌ی توصیفی فربه از آن بوده است. در این کار کوشیده‌ایم با استفاده از تکنیک مصاحبه به دیدگاه‌های افرادی که این نحو زندگی را در پیش گرفته‌اند، نزدیک شویم و به تاریخچه‌ی زندگی آنان دست یابیم و از این راه  نحوه‌ی هویت‌یابی، استراتژی‌های مختلف افراد و خانواده‌ها در مواجهه با مسایل زندگی مستقل، جریان‌های منتهی به آن و عوامل تأثیرگذار بر این اقدام را شناسایی کنیم. زمینه‌ها و علل که در این مقاله از آن‌ها یاد می‌شود، به قرار زیراند: زمینه‌ها: تقابل تهران و غیر تهران، تعارض با خانواده، تاریخچه‌ی خانوادگی شامل تنش در فضای خانوادگی وزمینه‌های تربیتی، تحصیل در شهری دیگر، برخورداری از انواع سرمایه‌ها، گسترش افق‌های پیش رو؛ علل: مشاجرات خانوادگی، دشواری ادامه‌ی زندگی با والدین، نداشتن قصد ازدواج، هویت‌یابی مستقل از خانواده.

کلیدواژه‌ها

 
-         استراس، آنسلم، کوربین، جولیت (1387) اصول روش تحقیق کیفی نظریه‌ی مبنایی رویه‌ها و روش‌ها، ترجمه‌ی بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-         بک گرنسهایم، الیزابت (1388) خانواده در جهان امروز، ترجمه‌ی افسر افشارنادری، بیتا مدنی، تهران: بی‌جا.
-         عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، تهران: مؤسسه‌ی انتشارات امیرکبیر.
-         فلیک، اووه (1388) درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه‌ی هادی جلیلی، تهران: نشر نی.
-         گیدنز، آنتونی (1378) تجدد و تشخص: جامعه و هویت در عصر جدید، ترجمه‌ی ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
-         گیدنز، آنتونی (1383) جامعه‌شناسی، ترجمه‌ی منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
-         لطیفی، مارال (1390) « مطالعه‌ی زمینه‌ای زندگی مستقل از خانواده در میان جوانان ساکن شهر تهران »، پایان‌نامه‌ی کارشناسی‌ارشد رشته‌ی مطالعات جوانان، دانشکده‌ی علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
-         مردیها، مرتضی (1387) فضیلت عدم قطعیت، چاپ دوم، تهران: طرح نو.
-         میرزایی، حسین (1384) « بررسی جامعه‌شناختی فردگرایی در ایران (با تأکید بر پیمایش ساکنین شهر تهران) »، رساله‌ی دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
-         وثوقی، منصور، میرزایی، حسین (1387) « فردگرایی: تأملی در ابعاد و شاخص‌ها »، نامه‌ی علوم اجتماعی، شماره‌ی 34.
-          Goldscheider, Calvin, Goldscheider, Frances (1998): "The Effects of Childhood Family Structure on Leaving and Returning Home", Journal of Marriage and Family, Vol. 60, No. 3 (Aug., 1998), pp. 745-756.
-          Goldscheider, Calvin, Goldscheider, Frances (1999): Changes in Returning Home in the United States, Source: Social Forces, Vol. 78, No. 2, pp. 695-720.
-          White, R., Naomi (2002): ''Not Under My Roof!'': Young People's Experience of Home, Youth & Society, 34: 214.
Henn, Matt, Weinstein, Mark, Foard, Nick (2006) , A Short Introduction to Social Research,  London: Sage publications.
-          Hildenbarand,  Bruno (2006), Anselm Strauss, in A Companion to the Qualitative Research, edited by Uwe Flick, Ernst von Kardorff and Ines Steinke, Sage publications. 
-          Outhwaite, William (2006), The Blackwell Dictionary of Modern Social Thought, Oxford: Blackwell publishing Ltd.
-          Shaw, Ian, Gould, Nick (2001), Qualitative Research in Social Work, New Delhi: Sage  publications.
-          Turner, Bryan S .(2006), The Cambridge Dictionary of Sociology, New York: Cambridge University Press.
-          Maxwell, J. (2004), Qualitative Research Design: An Interactive Approach (2nd ed.). London: Sage Publications.
http://www.tabnak.ir/fa/pages/?cid=120312