چکیده

تکثر قومی از خصوصیاتِ بارزِ هویتِ ایرانی است. پیش‌از انقلابِ اسلامی، حل مسئله تکثر قومی در جهت دست‌یابی به هویتِ ملیِ یکپارچه با تکیه بر سیاست‌های هویتیِ منبعث از فرآیندِ تجددمآبیِ آمرانه‌ی رضاخانی صورت می‌پذیرفت. پس از انقلابِ اسلامی در چرخشی فرهنگی، سیاست‌های هویتی بیشتر بر ارزش‌های بومی تکیه نمود. بر این اساس، سیاست‌های فرهنگیِ مختلفی در جهتِ برساختِ هویت یکپارچه ملی اتخاذ و اجرا شده است. با توجه به اهمیت نوعِ مصرفِ فرهنگی افراد در مشخص کردنِ تعلقِ هویتیِ آنان، در این مقاله، سیاست‌هایِ فرهنگیِ جمهوریِ اسلامیِ ایران با استفاده از داده‌هایی در زمینه مصرفِ موسیقاییِ (به عنوانِ نمونه‌ای از مصرف فرهنگی) قومیت‌هایِ گوناگون، در موفقیت یا عدم موفقیت در برساختِ هویتِ ملی، موردِ ارزیابی قرار گرفته است. داده‌های این تحقیق، متعلق به پیمایشِ طرح بررسی و سنجشِ شاخص‌هایِ فرهنگِ عمومیِ کشور هستند که در سال 1388 به انجام رسیده است. پس از بررسی داده‌ها با توجه به گرایشِ معنادارِ قومیت‌های گوناگون به مصرفِ گونه‌های موسیقاییِ متعلق به فرهنگِ رسمی، می‌توان به‌ این نتیجه رسید که سیاست‌های فرهنگیِ جمهوریِ اسلامیِ ایران در برساختِ هویتِ ملی موفق عمل کرده و احساسِ تعلق هویتی به عناصر فرهنگِ ملی در قومیت‌های گوناگون به وجود آورده است.

کلیدواژه‌ها

• سیاست‌ فرهنگی
• هویتِ ملی
• تکثر قومی
• مصرفِ فرهنگی
• مصرفِ موسیقایی