نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

پژوهش حاضر، تبلور دفاع مقدس را در سینمای ایران، بین سال‌های 1360 تا 1385 از نظر جامعه‌شناسیِ هنر مورد بررسی قرار می‌دهد. چارچوب نظری این پژوهش بر دو نظریه‌ مکمل، بازتاب و شکل‌دهی، استوار است که طبق آن هنر بازتابی از شرایط اجتماعی است و در عین حال برای شکل‌دهی به افکار عمومیِ اجتماع، از آن بهره برده می‌شود. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی برای درک عمیق‌ترِ ساختار و کارکرد آثار سینماییِ دفاع مقدس، استفاده شده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهند که اغلب فیلم‌های این ژانر، به رغم دسته‌بندی‌های متفاوت، چه در دسته‌ی منتقد جنگ و چه در گروه جنگی قرار بگیرند، به دلیل حساسیت‌های ویژه‌ی این ژانر، سعی در تبلیغ جنگ دارند و فیلم‌هایی بسیار خشن محسوب می‌شوند. اگر چه در طی سه دهه‌ی گذشته فراز و نشیب‌هایی در روند کمیت و کیفیت فیلم‌ها به‌وجود آمده‌است، اما بازتاب وقایع دفاع مقدس کمتر مورد بررسی قرار گرفته و بیشترِ فیلم‌ها سعی در شکل‌دهی به افکار عمومی داشته‌اند که البته در دراز‌مدت ناموفق بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• سینما
• دفاع مقدس
• نظریه‌ی بازتاب
• نظریه‌ی شکل‌دهی

عنوان مقاله [English]

Defa-e-Moqaddas from Iranian Cinema Sight

چکیده [English]

This research evaluates the flourish of "Defa-e-Moqaddas" (war between Iran and Iraq) in Iranian movies from 1981 to 2006 in the art sociology of art. In other words, the purpose of this article is not to review the nature of "Defa-e-Moqaddas", but is about how the cinema has represented the "eight-year war between Iran and Iraq". The theoretical framework of this research is based on two complementary reflections and shaping approaches that according to them, art is the reflection of social situations and also it is used to shape public opinion. Qualitative content analysis method is applied in this study to achieve a deeper understanding the structure and functioning "Defa-e-Moqaddas" films. Despite the differences of classifications, in which, films are categorized in war group and war critic group, results show that the most films of this genre propagandize war and also they are very violent due to the special sensitivity of this genre. Although qualitative and quantitative changes have been occurred in cinema products during three past decades, the feedbacks of "Defa-e-Moqaddas" events have been less studied and most of the films have tried to shape public opinion, however they have been unsuccessful in the long-term.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cinema
• Defa-e-Moqaddas
• Reflection theory
• Shaping theory