چکیده

هدف از این پژوهش، بررسی جامعه‌شناختی مناسک و رفتارهای دینی است. چارچوب نظری این تحقیق مبتنی بر نظریات دورکیم است. متغیر وابسته، مناسک و رفتارهای دینی و متغیرهای مستقل عبارت‌اند از: جامعه‌پذیری دینی، انسجام اجتماعی، نظارت و کنترل اجتماعی، تجدید حیات اجتماعی و جنسیت. جامعه آماری این تحقیق عبارت است از دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهرستان دزفول در سال تحصیلی 89-90 با جامعه آماری 18241 که در این میان تعداد 350 نفر از طریق فرمول نمونه‌گیری کوکران به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شد. یافته‌های تحقیق که با استفاده از بسته نرم‌افزاری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌، نشان می‌دهند که متغیر وابسته مناسک و رفتارهای دینی با متغیرهای مستقل جامعه‌پذیری دینی، نظارت و کنترل اجتماعی، انسجام اجتماعی، تجدید حیات اجتماعی، که به‌عنوان فرضیه‌های اصلی و منطبق با نظریات دورکیم طراحی شده‌اند، رابطه معناداری دارد. ضرایب همبستگی چندگانه نشان می‌دهد که به ترتیب اولویت رابطه اول متغیر نظارت و کنترل اجتماعی، دوم متغیر جامعه‌پذیری دینی، سوم انسجام اجتماعی و چهارم تجدید حیات اجتماعی (دینی) بوده‌اند. همچنین در فرضیه فرعی پژوهش، یافته‌ها نشان دادند، مناسک دینی دختران از پسران دانش‌آموز بیشتر است.

کلیدواژه‌ها

• مناسک و رفتارهای دینی
• انسجام اجتماعی
• جامعهپذیری دینی
• نظارت و کنترل اجتماعی
• تجدید حیات اجتماعی

عنوان مقاله [English]

A Sociological Study of Religious Rites and Practices: The Empirical Case of High Scholl Students in Dezful

چکیده [English]

The purpose of this study is the explanation of sciological rituals and religious practices. Durkheim's theory constitutes the theoretical framework for this study. The dependent variables are religious rites and practices. The independent variables include religious socialization, social solidarity, social control, community revitalization, and gender. The research population is the population of high school students in Dezful in the 2011-2012 academic year from which a sample of 350 students has been drawn based on Cochran’s formula. Findings have been arrived at using the SPSS software package for data analysis. These findings show the existence of positive significant relationships between religious rites and practices on the one hand and other independent variables the study on the other hand including religious socialization, social control, social solidarity, and social revitalization operationalized based on Durkheim's theories. Multiple correlation coefficients point to the fact that social control has the strongest relationship followed by the variables of religious socialization, social solidarity, and social revitalization respectively. Results also showed higher female religiosity levels shown as compared with religious practices reported for boys.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rituals
• Religious practices
• Religious socialization
• Social Control
• Social revitalization