نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

مقاله حاضر به مطالعه ارتباطی« ستاره» در سینمای بعد از انقلاب اسلامی پرداخته است. به این منظور، نظریه ریچارد دایر مبنی بر « کارکرد ایدئولوژیک ستاره» مبنا قرار گرفته است. دایرجاذبه ستاره را محصول معانی خاصی می‏داند که ستاره در خود دارد. در این مطالعه هدیه تهرانی ستاره نیمه دوم دهه 70 انتخاب شد و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و تکنیک نشانه شناسی 13 فیلم اول وی با واحد تحلیل « صحنه» تحلیل گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد پنج مولفه‏ کارگردان‏های مطرح، شخصیت ستاره‏، نقش‏های مقابل‏، تفاوت ستاره با دیگر زنان فیلم و همچنین نوع فیلم‏های ستاره در شکل‏گیری ستاره نقش داشته‏اند همچنین تصویر هدیه تهرانی حامل معانی و ارزش‏های ویژه‏ای است که برای جامعه آن زمان جذابیت خاص داشته است. هدیه تهرانی در فیلم‏هایش نقش اول فیلم، فعال، شاغل، توانمند در اجتماع، مادی‏گرا، در خانواده‏ای با وضع مالی خوب، بالاتر از مرد اول فیلم، راحت در ارتباط‏گیری با مردان، غیر‏ ملتزم به سنت‏های خانواده، مجرد، مستقل، دارای اعتماد به نفس و جسارت بالا و پوشش متفاوت است از این روی وی زنی بیشتر نوگرا نامیده می‏شود. نوگرا بودن ستاره، معلول و البته بازتابی از جامعه تغییر یافته ایران در نیمه دوم دهه 70 است. در واقع عنصر زمان نیز در شکل‏گیری تصویر ستاره نقش ویژه‏ای دارد.

کلیدواژه‌ها

• ستاره زن
• سینما
• هدیه تهرانی
• مطالعات ستارگان

عنوان مقاله [English]

Star Image in Iranian Cinema A Case Study of Woman Star in the Second Half of 1990s

چکیده [English]

The present paper is the result of a study focused on the image of stars in the post-revolutionary cinema. In order to explain the phenomenon of stardom, Richard Dyer's approach, which is based on the ideological function of stardom, was employed as the basis. He regards star attraction as the product of certain meanings which exist within the star. In the present study, Hedieh Tehrani, who was a star during 1990s, was selected. Her first 13 movies were analyzed semiotically through qualitative content analysis in which the unit of analysis was scene analysis. Findings of this study indicated that five components including well-known directors, the star's character, the opposite role, the difference between the star and other female characters of the movie, and the type of her movies contributed in turning her into a star. In addition, Hedieh Tehrani's image contains meanings and values that were then attractive to the society. Hedieh Tehrani plays the leading role in her movies; she is active, employed, socially skilled, materialistic, born in an affluent family, superior to the leading actor, comfortable in her relationship with men, not committed to family traditions, single, self-assured, bold and dressing differently. Therefore, she is deemed a modernist. Her being modernist is a result and a reflection of social transformation in Iran during 1990s. In fact, the time element also plays a significant role in creating the star image.

کلیدواژه‌ها [English]

• Cinema
• Star Woman
• Star Studies