نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

سه‌گانه اخراجی‌ها پربیننده‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران تا به امروز است. مردم از این سه‌گانه استقبال زیادی کردند و این فیلم مورد اقبال فراوان واقع شد. اهالی سینما و صاحب‌نظران در سایر حوزه‌ها در مورد این سه‌گانه اظهارنظرهای متفاوتی کردند؛ برخی آن را تحسین کردند و برخی نیز در مورد آن قضاوت منفی داشتند. و با وجود اینکه تاکنون فیلم‌های متعددی در مورد دفاع مقدس از سوی فیلم‌سازان متعدد کشور ساخته شده است اما هیچ کدام از آنها نتوانسته‌اند به چنین رکوردی در جذب مخاطب دست یابند. این نوشتاراز طریق خوانش سمپتوماتیک این سه‌گانه در پی بررسی این موضوع خواهد بود که چرا از این فیلم چنین استقبال وسیعی شد و چرا چنین محبوبیت بالایی در میان مخاطبان به دست آورد. این مقاله برای پاسخ به این پرسش از آرا و نظرات ژاک لکان و اسلاوی ژیژک بهره خواهد گرفت و به مطالعه اقتصاد روانی مخاطبانی که از این سه‌گانه استقبال کردند خواهد پرداخت. ده‌نمکی با روایت کمیک وقایع تروماتیک تاریخ معاصر، از جنگ و اسارت جوهرزدایی می‌کند. ازاینرو استقبال گسترده از این سه‌گانه نشانه میل مفرط جامعه به فراموش کردن دوران جنگ است. بنابراین اگر به تعبیر ژیژک ویژگی بنیادین جامعه پست مدرن جوهرزدایی از وقایع و امور باشد سینمای ده‌نمکی را باید نمونه اعلای سینمای پست مدرن دفاع مقدس در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

• : اخراجی‌ها
• ده‌نمکی
• جوهرزدایی
• انحراف
• گفتمان دانشگاه
• احساس گناه
• هویت‌یابی

عنوان مقاله [English]

On Ekhrajiha

چکیده [English]

Directed by Masoud Dehnamaki, the trilogy Ekhrajiha (literally meaning outcasts) the best-selling in the history of not only Iran-Iraq war movies, but also Iranian cinema sparked off considerable debate among directors, producers, actors and intellectuals over the truth or falsity of its critical value. In order to diagnose the psychic economy of its viewers, this article makes a symptomatic reading of the trilogy on the basis of Jacques Lacan’s and Slavoj Zizek’s theories. Dehnamaki desubstantializes the Iran-Iraq war through the comic narration of traumatic events of the contemporary history of Iran. That is why the popularity of his trilogy indicates the desire of Iranian audiences to forget the war period. If, as Zizek believes, desubstantialization of reality is the basic feature of postmodern society, Dehnamaki’s trilogy is a good example of postmodern cinema of war.        

کلیدواژه‌ها [English]

• Ekhrajiha
• Dehnamaki
• Desubstantialization
• Perversion
• Discourse of University
• Sense of guilt
• identification