نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

نظریه‌های دولت در ایران از زوایای مختلف به تسلط دولت بر منابع و ساختار سلطه‌گر آن اشاره دارد این امر به دخالت و یا نقش بسیار موثر دولت در همه جنبه‌های جامعه، اقتصاد، سیاست و فرهنگ ایفا منتهی گردیده است.در این رهگذر تهران به عنوان مرکز سیاسی و پایتختی با فوق تمرکزجمعیتی و اقتصادی همواره جایگاه ویژه‌ای در همه شئون کشور داشته است. سازمان فضایی تهران مانند همه شهرها تابعی از روابط متعامل سه گروه از بازیگران اصلی یعنی دولت، برنامه‌ریزان و مردم است. این مقاله با هدف تجزیه و تحلیل سرشت دولت در ایران، مروری بر ساخت برنامه‌ریزی منطقه مورد مطالعه و نگرش شهروندان ساکن به چرایی عدم توازن فضایی در این منطقه و به نوعی نظریه‌ای در توضیح عدم انتظام سازمان فضایی پایتخت پرداخته است. در بحث ماهیت دولت با توجه به نظریه نئوپاتریمونال به بحث از چرایی و چگونگی مداخله دولت در سازمان فضایی کلانشهر با تأکید بر وضعیت منطقه 22 تهران پرداخته شده. چنانکه اشاره شد به منظور دست‌یابی به اهداف پژوهش و پاسخ به مسائل تحقیق، علاوه بر بررسی ابعاد نظری رویکردهای نئوپاتریمونال، با استفاده از اطلاعات و داده‌های مربوط به مناسبات میان قدرت، دولت و شهروندان با الهام از مدل نظری فوق، تلاش شده تا با تبیین وضعیت یکی از مناطق تهران چگونگی عدم انتظام فضایی و یا برهم خوردن نظم‌هایی متعارف در مدل‌های برنامه‌ریزی مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس نظریه نئوپاتریمونیالیسم نحوه توزیع رانت زمین و وضعیت مداخلات دولت در اعطای زمین‌های با ارزش‌افزوده بالا به افراد ویا گروه‌های خاص ازمهمترین عوامل ایجاد نابسامانی‌ها و یا تداوم بدسازمان‌یافتگی‌های فضایی در این منطقه محسوب می‌شود

کلیدواژه‌ها

• ساختار فضایی تهران
• نئوپاتریمونال (سلطانیسم)
• مشارکت شهروندان
• قدرت دولتی
• مدیریت شهری

عنوان مقاله [English]

The Role of Government in Spatial Organization of the City: The 22nd District of Tehran Revisited

چکیده [English]

In peripheral countries as Iran, the government with its domineering structure and dominance over resources has an extremely effective role on all aspects of the society, economy, politics, and culture. This has affected the spatial organization of the cities. This paper aims to analyze the nature of the government according to Neo-Patrimonial theory as a way to understand and describe the why and how of its intervention in the spatial organization of the city. Sultanism and Neo-Patrimonial theory studies the patron and client relationship through grant on the one side and loyalty at the other. This paper maps the changes in the gifts granted by the patron from agricultural to urban lands. The high value added of the urban lands is a privilege granted by the patron (government) to the clients, where the client answers by a free and unchallenged political legitimacy, thus the whole system of social organization continues to live and rejuvenate itself. Then we would focus on the nature of the relationship between the State and its people.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tehran Spatial Structure
• Neo-Patrimonialism
• Sultanism
• Participation of Citizens
• Urban Area Rent
• Spatial Balance
• State
• Urban Management