نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی
2 کارشناس ارشد علوم ارتباطات گرایش روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
روزنامهنگاری گفت‌وگو زمینة مطالعاتی و حرفه‌ای جدیدی است که به سبب اهمیت یافتن گفت‌وگو در رسانه‌ها مورد توجه جدی محافل علمی، آکادمیک و حرفه‌ای و مجامع بین‌المللی از جمله یونسکو قرار گرفته است. مسئله پژوهش حاضر بررسی و تبیین مبانی و مؤلفه‌های روزنامهنگاری گفت‌وگو و وضعیت آن در رسانه‌های ایران است. چهارچوب مفهومی این تحقیق بر پایه بسط مفهوم حوزه توسعه مجاور[1] لِو ویگوتسکی و تلفیق آن با منطق گفت‌وگویی میخائیل باختین، کنش ارتباطی و حوزة عمومی یورگن هابرماس و ارتباطات مشارکتی جان سرواس تنظیم شده و در قالب الگوی توسعة فرهنگی در حوزه توسعه مجاور رسانه‌ای، ویژگی‌ها و الزامات روزنامهنگاری گفت وگو را طراحی کرده است. روش پژوهش برای انجام این مطالعه، مصاحبه عمقی با متخصصان است که به صورت هدفمند با 21 تن از استادان ارتباطات، روزنامه‌نگاران و صاحبنظران حوزه گفت وگو انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد روزنامهنگاری گفت‌وگو مبتنی بر ارزش‌های نوینی چون حقیقت‌گرایی، راه حل‌گرایی، فرایندمداری و مردم‌گرایی است و به ارزش‌های کلاسیک هم در ذیل آنها توجه می‌کند. همچنین تلفیق روزنامهنگاری حرفه‌ای با ژانرهای نوینی مانند روزنامهنگاری شهروندی، شبکه‌ای و کنشگر، بیشتر با روزنامهنگاری گفت وگو مناسبت دارد. در عین حال روزنامهنگاری گفت وگو در حال حاضر فاقد جایگاه و کارکرد مناسب خود در کشور ماست اما می‌توان به وسیلة آموزش سواد رسانه‌ای به عموم، آموزش‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای درباره زمینه‌ها، لوازم و کارکرد روزنامهنگاری گفت وگو و تهیه مرامنامه‌ای عملیاتی، این نوع روزنامهنگاری را ترویج کرد.
[1]. Zone of Proximal Development (ZPD)
کلیدواژه‌ها
)