نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار جامعه شناسی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
2 کارشناسی ارشد پژوهش هنر دانشکده هنر و معماری دانشگاه علم و فرهنگ
چکیده
موسیقی خیابانی پدیدهای شهری است. در این معنا برای فهم معنای آن به مثابه کنشی اجتماعی باید تولیدکنندگان آن موسیقی را در ارتباط با شهر به عنوان زمینه تولید آن کنش مورد بررسی قرار داد. در شهر تهران به عنوان شهری با ساختار فرهنگی آمیخته، گونهی متفاوتی از این پدیده شکل گرفته است که با گونه قدیمیتر تفاوتهایی دارد. در این موسیقی خیابانی نوظهور علاوه بر آن که پدیدهای شهری است، هنری خیابانی در معنای مدرن نیز محسوب میشود، سازها و آواهایی نواخته میشود که تا پیش از آن سابقه نداشت و برای نواختن آن نیز به تخصص نیاز است. به نظر میرسد این برداشت که پیدایش این گونهی نوظهور که ما در این مقاله از آن به گونه متاخر نوازندگی خیابانی یاد کردهایم، نتیجهی تحول گونهی متقدم است، نیاز به بررسی عمیقتری دارد. این مقاله در جریان این بررسی عمیق که با توصیف شرایط وجودی این گونه آغاز شده و با تحلیل تأملی دادههای ناشی از روایت داستان زندگی برخی نوازندگان خیابانی گونه متأخر پایان مییابد، سعی دارد به این سوال پاسخ گوید که آیا میان موسیقی و نوازندگی خیابانی گونهی متقدم و گونهی متأخر نسبتی وجود دارد؟ به عبارت دیگر، آیا گونهی متأخر این پدیده، گونهی تحول یافتهی نوازندگی خیابانی به شیوهی گذشته است؟ نتایج تحقیق نشان میدهند این گونه تفاوتهای عمیق و ماهوی با گونه متقدم دارد. سعی در منحصر به فرد بودگی، توجه به مخاطب و محتوای موسیقایی، تجربهی حرفهای در زمینهی موسیقی و مقاومت در مقابل ترحم دیگران در گونهی متأخر همگی نشانگر تفاوتهای بنیادین میان این دو گونه از موسیقی و نوازندگی خیابانی در شهر تهران است.
کلیدواژهها