نویسنده
دانشجوی دکتری تئاتر دانشگاه تهران
چکیده
پژوهش حاضر میکوشد با تمرکز بر شاخصها و کارویژههای انحصاری سینما در عصر دیجیتال و رویکردی جامعهشناختی، به گونهشناسی و تحلیل نظامهای ادراک تن در سینما بپردازد. برای انجام این کار، نخست با ارائۀ تعاریف کاربردی از عنصر تن و جایگاه آن در هنر سینما، مسئلۀ اصلی پژوهش در خصوص چیستی مفهوم و معنای تن با تمرکز بر آرای کیت کریگان[1] در سه گونۀ اصلی تن در نظریههای جامعهشناسی -اَبژه، اُبژه و سوژه[2]- صورتبندی شده و سپس، برپایۀ گونههای یادشده و تمرکز بر نظامهای پیشنهادی و ششگانۀ ادراکی ویتکین[3] در گسترۀ هنر(نشانهشناختی، اجتماعی، ادراکی، لمسی، دیدمانی و جسمانی) به گونهشناسی تحلیلیِ این عنصر در سینمای دیجیتال پرداخته میشود. در گام سوم، فرضیۀ اصلی پژوهش مبنی بر دگرگونی ریختهای سهگانۀ ادراک تن-اَبژه، اُبژه و سوژه- به واسطۀ دیجیتالیشدن سینما، با سنجش تطبیقی و تحلیلی مناسبات و تفاوتهای کارکردی و ساختاری این عنصر در سینمای دیجیتال و آنالوگ، مورد سنجش قرار گرفته و نهایتا، فهمی کاربردی از چیستی گفتمان و گونههای ادراک تن در سینمای دیجیتال ارائه میشود. برآیند پژوهش حاضر، امکان تحلیلیِ سه نظام نشانهشناختی، اجتماعی و ادراکی را به اثبات رسانده و نظام ادراک لمسی را، در پایینترین سطح از انطباق و توان برای ادراک تمامیِ گونههای سینمایی قلمداد میکند. همچنین، فرضیههای اصلی پژوهش مبنی بر کارآمدی نظامهای ادراکی ویتکین در تحلیل گونههای اصلی و سهگانۀ تن در سینما-با انگاشت چیرگی گونۀ سوم: تن سوژه، به ترتیب تایید و رد میشود.
[1] Kate Cregan
[2] Abject, Object, Subject.
[3] Robert W. Witkin
کلیدواژه‌ها
- اباذری، یوسف و حمیدی، نفیسه(1387)، «جامعهشناسی بدن و پارهای مناقشات»، در پژوهش زنان، دوره6، شماره4، زمستان، صص 160-127.
- انگلیس، دیوید و هاگسون، جان(1395)، جامعهشناسی هنر: شیوههای دیدن، تهران: نی.
- آزادارمکی، تقی و چاوشیان، حسن(1381)، «بدن به مثابه رسانه هویت»، در جامعهشناسی ایران، دوره چهارم، شماره4، صص75-57.
- امامی، اکرم(1387)، «آنالوگ به دیجیتال» در مجله رادیو، سال هفتم، شماره 42، صص 12-1.
- بروتون، داوید لو(1396)، جامعهشناسی بدن، ترجمه ناصر فکوهی، چاپ سوم، تهران: ثالث.
- جواهری، فاطمه(1387)، «بدن و دلالتهای فرهنگی-اجتماعی آن» در نامه پژوهش فرهنگی، دوره9، شماره1، بهار، صص 88-37.
- جونز، امیلیا(1395)، «بدن» در مفاهیم بنیادی تاریخ هنر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: مینوی خرد.
- ذکایی، محمدسعید(1386)، «جوانان، بدن و فرهنگ تناسب» در تحقیقات فرهنگی، سال اول، شماره1، پاییز، صص 141-117.
- سعیدی، علیاصغر(1386)، «بدن و مصرف فرهنگی» در مهندسی فرهنگی، دی و بهمن، صص 38-29.
- غراب، ناصرالدین(1387)، «بدن و دین»، در نامه پژوهش فرهنگی، دوره6، شماره2، تابستان، صص 170-145.
- کریگان، کیت(1395)، جامعهشناسی بدن، ترجمه محسن ناصریراد، تهران: نقش و نگار.
- قهرمانی، محمدباقر(1381) «سینمای دیجیتالی» در فصلنامه هنر، شماره 52، صص 176-183.
- نقاشیان، بیتا(1391)، «اصول متافیزیک روح و برآمدن هستیشناسی بدن؛ بنیادهای فلیفی عطف به بدن نزد مرلوپونتی»، در فصلنامه تاریخ پزشکی، سال چهارم، شماره یازدهم، تابستان، صص96-73.
- نیچه، فردریش(1387)، چنین گفت زرتشت، ترجمه داریوش آشوری، چاپ بیست و هشتم، تهران: آگه.
- توحیدلو، یگانه و شعیری، حمیدرضا(1396)، «مطالعه پروتزسازی گفتمانی: چرا دروغ روایی پروتز است؟» در پژوهش ادبیات معاصر جهان، دوره22، شماره1، بهار و تابستان، صص 286-269.
- رضایی و دیگران(1396)، «بررسی و تحلیل کارکرد پادگفتمانی نامههای نیمایوشیج» در دوفصلنامه زبان و ادبیات فارسی، سال25، شماره83، بهار و تابستان، صص 133-154.
- شعیری، حمیدرضا و ترابی، بیتا(1391)، «بررسی شرایط تولید و دریافت معنا در ارتباط گفتمانی» در دوفصلنامه علمی-پژوهشی زبان پژوهشی دانشگاه الزهرا، سال سوم، شماره6، بهار و تابستان، صص 23-49.
- _______________(1388)، «از نشانهشناسی ساختگرا تا نشانه-معناشناسی گفتمانی» در فصلنامه تخصصی نقد ادبی، سری2، شماره8، زمستان، صص 33-51.
- _______________(1394)، «مقاومت، ممارست و مماشات گفتمانی: قلمروهای گفتمان و کارکردهای نشانه-معناشناختی آن» در مجله جامعهشناسی ایران، دوره شانزدهم، شماره 1، بهار، صص 110-128.
- _______________(1394)، «نشانه-معناشناسی حایلهای گفتمانی»، در پایگاه اینترنتی فرهنگ امروز(www.farhangemrooz.com)، بازدید در تاریخ 19/2/1397.
- مهم کار خیراندیش، پریسا(1389)، «نشانهشناسی سینما نو» در پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره60، زمستان، صص 113-126.
- هینیک، ناتالی، 1387. جامعهشناسی هنر. ترجمۀ عبدالحسین نیکگهر، چاپ دوم، تهران: انتشارات آگاه.
- Descartes, R. (1938). Discourse on the Method. Paris: Librairie Philosophique J. Vrin.
- http://web.mit.edu/6.933/www/Fall2001/Shannon1.pdf
- http://worrydream.com/refs/Shannon%20 %20A%20Mathematical%20Theory%20of%20Communication.pdf
- https://searchcio.techtarget.com/definition/Information-Age
- Shannon, C. E. (2001). A mathematical theory of communication. ACM SIGMOBILE mobile computing and communications review, 5(1), 3-55.
- Witkin, R. W. (2005). A ‘new’paradigm for a sociology of aesthetics. na.
)