مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی علوم ارتباطات اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیارگروه علوم ارتباطات اجتماعی عضو هیات علمی واحد تهران شمال، ، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد تهران ،تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار گروه ارتباطات اجتماعی، واحد تهران شرق دانشگاه آزاد اسلامی, تهران, ایران

چکیده

پژوهش حاضر از نظر اهداف، کاربردی، از نظر ماهیت و نوع مطالعه در زمره پژوهش‌های کیفی و در زمره مطالعات تفسیری است که با بهره‌گیری از راهبرد پژوهش پدیدارشناسی «ون منن» در صدد تبیین و تفسیر جوهره تجربه از پدیده فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی روشنفکران در شبکه‌های اجتماعی مجازی و شناخت عمیق این پدیده بر فرهنگ سیاسی دانشجویان است. میدان مطالعه تحقیق شامل دانشجویان واحد علوم و تحقیقات تهران است. داده های این پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و با مصاحبه عمیق با 21 نفر گردآوری و با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسانه ون منن تحلیل شده است. پس از تجزیه و تحلیل دادهها مضمونهای اصلی و چندین مضمون فرعی بدست آمد که در مجموع نتایج نشان داد که نقش روشنفکران به مثابه افراد آگاه وجدان بیدار جامعه، چه در نهادهای مدنی و سازمان‌های اجتماعی غیرسیاسی و چه در حالت متعلق بودن به احزاب و تشکل‌های سیاسی، بصورت عمومی به مثابه افراد متعلق به یک قشر اجتماعی به شکلی از اشکال تا حدودی بر فرهنگ سیاسی جامعه اثرگذار بوده و در پویایی و بیداری شعور اجتماعی و سیاسی دانشجویان نهایتاً در شکل گیری تفکر و احساسی ملی تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها

آیت اللهی، حمیدرضا (1382). «مقایسه روش تحلیل فلسفی استاد مطهری در اخلاق و روش پدیدارشناسی هوسرلی»، فصلنامه مقالات و بررسیها، دفتر 74، صص 131-117.
اخترشهر، علی. (1388). مؤلفه‌های جامعه‌پذیری سیاسی در حکومت دینی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. 
احمدی، حبیب. (1393). جامعه شناسی انحرافات. چاپ سوم، تهران: سمت.
استونز، راب. (1390). متفکران بزرگ جامعه شناسی. ترجمه مهرداد میردامادی. چاپ هفتم. تهران: مرکز، (متن ترجمه شده)
افراسیابی، محمدصادق. (1390). شبکه‌های اجتماعی مجازی و سبک زندگی: مطالعه موردی جامعه مجازی ایرانیان (کلوب). (پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی) دانشگاه امام صادق (ع).  
اکبری تبار، علی اکبر. (1390). مطالعه شبکه های اجتماعی مجازی؛ مطالعه موردی شبکه های اجتماعی دوره و یو 24. (پایان‌نامه منتشر نشده کارشناسی ارشد علوم اجتماعی)، دانشگاه تربیت معلم.  
امیدوار، تابان. (1381). بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی بر سرمایه اجتماعی. (پایان نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
امیرپور، مهناز. گریوانی، مریم. (1392). «تأثیر شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان». فصلنامه دانش انتظامی خراسان شمالی. 1(3)، 29-23.
امامی سیگارودی،عبدالحسین. دهقان نیری،ناهید.رهنورد، زهرا.نوری سعید،علی(۱۳۹۱). روش‌شناسی تحقیق کیفی:پدیدارشناسی. پرستاری و مامایی جامع‌نگر، سال۲۲،شماره۶۸، ۵۶-۶۳.
بابایی، محمود. (1390). فضای سایبر و الگوهای گفتمانی: نقش سازکارهای اینترنت در شکل گیری الگوهای تعامل گفتمانی فضای سایبر ایران. (رساله دکتری علوم اجتماعی)، دانشگاه علامه طباطبایی.
بروجردی، مهرزاد. (1387). روشنفکران ایرانی و غرب. ترجمه جمشید شیرازی، چاپ پنجم، تهران: نشر فرزان روز. (متن ترجمه شده)
 
 
بکفورد، آرتور. (1388). دین و جامعه صنعتی پیشرفته، ترجمه فاطمه گلابی، تهران: کویر. (متن ترجمه شده)
دانایی فرد، حسن. ، خائف الهی، احمدعلی و خداشناس، لیلاسادات. (1391) «فهم جوهره تجربه بازنشستگی کارکنان در بخش دولتی؛ پژوهشی پدیدارشناسانه»، فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، سال ششم، شماره 12،پاییز و زمستان، صص 176-153.
رجبی، زهره. (1389). بازنمایی گرایش‌های سیاسی کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی مجازی با مطالعه موردی فیسبوک. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی)، دانشگاه علامه طباطبایی.
 رهبر، محمودرضا، مسعودنیا، حسین ، صادقی نقدعلی، زهرا و امیرحسین پوره، (1395)، نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تمایل به مشارکت انتخاباتی و جهت های سیاسی، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، سال بیست وسوم.
 
ریتزر، جورج. (1394). نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی، تهران: علمی. (متن ترجمه شده)
 
ژیان پور، حمید. (1394) «کاربرد روش تحقیق پدیدارشناسی در تاریخ شفاهی: تبیین امکان و ضرورت»، فصلنامه تاریخ پژوهی، شماره65، زمستان 1394، 193-165.
شیری، حامد. (1393). زیست جهان دانشگاهی و نقش آن در شکل‌گیری فرهنگ سیاسی دموکراتیک (پیمایشی در بین دانشجویان دانشگاه تهران)، پژوهشنامه علوم سیاسی. 9(4)، 133-103.
شیرازی، محمدرضا (۱۳۹۱). جایگاه پدیدارشناسی در تحلیل معماری و محیط، معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، شماره۱۱، پاییز و زمستان۱۳۹۲، ۹۹-۹۱.
قوام، عبدالعلی (1388). چالشهای توسعه سیاسی، چاپ چهارم ، تهران: قومس.
گیدنز، آنتونی. (1391). جامعه شناسی. ترجمه حسن چاوشیان، چاپ ششم، تهران، نشر نی. (متن ترجمه شده)
معرفت، زهرا. (1393). ساخت سیاسی فضای مجازی در ایران با اولویت به موضوع جنگ نرم. (پایان نامه کارشناسی ارشد علوم سیاسی)، دانشگاه علامه طباطبایی.
 
طبیبی جبلی، مجید، ازغندی، علیرضا، طاهری، ابوالقاسم و وحید شالچی،1396، نقش شبکه های اجتماعی مجازی در فرهنگ سیاسی ایران (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاههای تهران(،مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال دهم، شماره اول.
میرسپاسی، علی. (1387). روشنفکران ایران، تهران: نشر توسعه.
Alexa. (2012).Top Sites in Iran, avalable at: http: //www.Alexa.Com/ Topsites/Countries/Ir.
Almond, G. & Verba, S. (1972). The civic culture, fourth printing,Princeton, new jersey, Princeton university press.
      Bogdanor, Y. (1992). The Blackwell Encyclopaedia of political Science, Oxford: Blackwell.
Chenari M. Comparison of Husserl, Heidegger and Gadamer with methodological benchmark. Philosophical-Theological Research.2006.9 (2).[text in persian]. Available from: http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J-pdf/72213863405.pdf.
Ikeda, K. & Boase, J (2011) Multiple discussion networks and their consequences for political participation. Communication Research, 38.
Kasmania, F. & Mohd, R. S. & NorAdzrah R. (2014). Can Twitter be an Effective Platform for Political Discourse in Malaysia? The International Conference on Communication and Media 2014 (i-COME’14), 18-20 October 2014, Langkawi, MALAYSIA. Procedia - Social and Behavioral Sciences 155 (2014) 348 – 355.
Speieglberg, H. (1982). The Phenomenological Movement, London:Martinus Nijhoff.
      Hahn, J. (2006). Yaroslavl Revisited: Assessing Continuity and Change in Russian Political Culture Since 1990, The National Council for Eurasian and East Eurasian Reaearch: Washington. - Haywood, A.  (1997). Politics. London: MacMillan
      Haywood, A.  (1997). Politics. London: MacMillan.
Howard, P. N. (2010). The digital origins of dictatorship and democracy. Oxford: Oxford University Press.
      Inglehart, R & Welzel, Ch. (2010). Changing Mass Priorities: The Link between Modernization and Democracy, Perspectives on Politics
Jothi, Sri.P. & Neelamalar, M. (2010). The Study of Social Media Communication: Analysis of Science Communication through Social Networking Sites with Special Reference to Scientists. Estudos Em Comunicac, 8, 1-11.
Ross, A. S. & Rivers, D. J. (2017). Digital cultures of political participation: Internet memes and the discursive delegitimization of the 2016 U.S Presidential candidates. Discourse, Context and Media. 16, 1-11.