مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نویسندگان

1 گروه زبان و ادبیات دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

 



تحلیل محتوا تکنیکی است که بر اساس قواعد، احکام و روش های مشخص به دنبال استخراج داده ها از متن است، از طرفی با توجه به کارکرد خبری مطبوعات در جهان معاصر و وابستگی های ایدئولوژیکی، سیاسی و حزبی روزنامه ها و همچنین جهت گیری ها و نگرش های متفاوت این رسانه ها به تحولات منطقه ای و جهانی ، بررسی و تحلیل محتوای مطبوعات از اهمیت فزاینده ای برخوردار می گردد، این پژوهش می کوشد با استفاده از روش تحلیل محتوا، محتوای روزنامه "الشرق الاوسط" را در رابطه با گروه داعش مورد بررسی قرار دهد، به همین منظور تیترها ، موضوعات خبر، نوع اخبار و همچنین منابع اخبار از ابتدای ماه اکتبر سال 2016م به مدت 50 روز متوالی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد، هدف از این پژوهش، شناخت جهت گیری این روزنامه در قبال گروه داعش می باشد. نتایج بررسی ها نشان می دهد عملیات موصل مهمترین موضوعی است که روزنامه در بازه زمانی مورد بررسی به آن پرداخته است، و علاوه بر داعش جهت گیری منفی روزنامه نسبت به نیروهای بسیج مردمی عراق در این خبرها در خور تأمل است.

کلیدواژه‌ها

  • آسا برگر، آرتور، 1373، روش های پژوهش رسانه ها، ترجمه محمد حفاظی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
  • ابوزید، احمد محمد،2015، کیف تحول داعش الی اغنی تنظیم ارهابی فی العالم؟، المرکز الاقلیمی للدراسات الاستراتیجیة، القاهرة، صحیفة عدن الغد، 13 اغسطس
  • احمدی، وحیده،1391، تبیین نقش و عملکرد رهبر مقاومت لبنان در جنگ هشت روزه غزه (تحلیل محتوای سخنرانی های مهم سید حسن نصراله در چهار چوب جنگ روانی) فصلنامه فلسطین ، شماره 18، دی
  •  بخشی، حامد، 1385، مقدمه ای بر تکنیک تحلیل محتوا
  • بیانیه برائت طرفداران زرقاوی از اعمال بغدادی و سپاهش ، 20/02/2014، سایت http://www.sunnti.com/vb/showthread.php?t=15452
  • بیانیه تشکیل دولت اسلامی عراق، https://nokbah.com/~w3/?p=536
  • تاجیک، هادی/ عالیشاهی، عبدالرضا/ مجیدی نژاد، سید علی، گفتمان حاکم بر شکل گیری و فعالیت های داعش بر اساس نظریات اسپرینگز - تیلی، 1393، فصلنامه آفاق امنیت، سال هفتم، شماره بیست سوم، تابستان ، ص257-285
  • تودنهوفر، یورگن، 1394، نگاهی به داعش از درون: 10 روز در درون دولت اسلامی، مترجم رحمان افشاری، تهران ، مهر اندیش
  • خبرگزاری ایسنا، 01/09/1396
  • خبرگزاری فارس، 25/11/1390
  • روزنامه الشرق الاوسط
  • سارا محسنی، 1394، تحلیل محتوای چهار روزنامه کیهان، جوان، شرق  واعتماد درباره مذاکرات هسته ای ، سارا محسنی، فروردین، وبسایت خبرنگاران ایران
  • سازمان صدا وسیما، 1393، اصول خبر نویسی، ویژه کارشناسان روابط عمومی، تیر
  • سایت بی بی سی فارسی، نگاهی به استراتژی های رسانه ای عربستان سعودی، bbcpersian.net/n/q=967
  • سایت ویکی پدیای فارسی و عربی، fa.m.wikipedia.org، ar.m.wikipedia.org
  • سید نور الدین رضوی زاده ، جعفر نجفی ، 1385، تحلیل محتوای مهمترین مطالب روزنامه های سراسری، تابستان ، دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
  • فرزان سجودی، د. فاطمه عظیمی فرد، 1393، نشانه شناسی خبر در تلویزیون ، فصلنامه پژوهش های ارتباطی، سال 21، شماره2 تابستان
  • قاسمی ورجانی، مهدی، 1394، گفتمان داعش: تبیین ذهنیت سلفی گری، نشر ستوس، چاپ اول
  • کالبد شکافی جریان داعش ، فصل نامه حبل المتین، 1393، سایت دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت
  • کریپندورف، 1383تحلیل محتوا مبانی روش شناسی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران، نشر نی
  • محمدی، علی، 1381، شناخت عربستان و وهابیت، تهران، نشر مشعر
  • لورنس باردن، 1375،تحلیل محتوا، ترجمه ملیحه آشتیانی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی
  • مزون نوو، ژان ، 1354 ، فن تحلیل محتوا، ترجمه نیک چهره محسنی، مجله ی دانشکده، سال اول، شماره دوم
  • مرکز پژوهش های الجزیره، 23/11/2014، "تنظیم الدولة الاسلامیة: النشأة، التاثیر ، المستقبل"
  • المنصوری، شیخ لؤی، 1393، ریشه های تفکر داعش، تاریخچه، نگاه های فقهی و استدلالات، مترجم حسین آشوری، سایت حوزه علمیه تبیان، بخش اول
  • موسوی نسب کرمانی، سید محمدرضا،1384،آشنایی با روش تحلیل محتوا،  مجله خانه، پیش شماره 2، پاییز و زمستان
  • مهدی جمالی فر، 1391، درآمدی بر روش تحلیل محتوا و برخی کاربردهای آن در پژوهش های تاریخی، سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی