نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
در گستر‌ه‌ی بین‌المللی که عرصه‌ی تضاد منافع دولت‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های بین‌المللی است، صنعت فیلم‌سازی را می‌توان به‌مثابه مجموعه‌ای از نظام‌های بازنمایی در نظر آورد. بازنمایی فرآیندی بی‌طرف نیست و با حفظ معانی خاصی در ژرفنای متون، در خدمت منافع برخی از افراد و گروه‌ها عمل می‌کند. این پژوهش با تمرکز بر این پرسش که نظام بازنمایی حاکم بر انیمیشن‌های تولید شده در صنعت فیلم‌سازی آمریکا چگونه عمل می‌کنند و اسطوره‌های آنها چیست، به موردکاوی انیمیشن وال-ئی ، پرداخته است. بدین منظور از روش‌شناسی کیفی بهره جسته و جهت چهارچوب مفهومی از نظریه بازنمایی به‌خصوص نظریات رولان بارت استفاده شده است. برای تحلیل داده‌ها نیز روش تحلیل نشانه شناختی برگزیده شده است. نتایج نشان داد که نوع پیشرفته و پیچیده‌ای از اسطوره در این انیمیشن حضور دارد؛ زیرا عملکرد شناخته‌شده‌ی اسطوره‌ها ممانعت از نقد اموری خاص است، اما در این فیلم، اسطوره، در دل انتقاد به اسطوره حضور داشته و به طبیعی جلوه دادن ارزش‌های سرمایه‌داری میل دارد.
کلیدواژه‌ها
- اباذری، یوسف (1380) « رولان بارت و اسطوره و مطالعات فرهنگی »، فصلنامه فلسفی، ادبی، فرهنگی ارغنون، شماره 18، ص 137-158.
- استریناتی، دومینیک (1380) مقدمه‌ای بر نظریه‌های فرهنگ عامه، ترجمه ثریا پاک نظر، تهران: گام نو.
- اکو، امبرتو (1387) نشانهشناسی، ترجمه پیروز ایزدی، تهران: نشر ثالث.
- آقاجانی، زهره (1387) « تحلیل نشانهشناختی فیلم بدون دخترم هرگز »، نقد ادبی، سال اول، شماره 1،ص 163-190.
- بارت، رولان (1392) اسطوره، امروز، ترجمه شیرین دخت دقیقیان، تهران: نشر مرکز.
- بشیر، حسن و جعفری، نادر (1386) « درآمدی بر کاربرد نشانهشناسی در تحلیل پیام‌های تبلیغاتی ؛ مطالعه موردی: آگهی‌های مطبوعاتی »، اندیشه مدیریت، سال اول، شماره دوم، ص 151-188.
- جلال‌زاده، بهاره و دوران، بهزاد (1388) « رمزگشایی از بازی‌های رایانه‌ای: مطالعه موردی بازی رایانه‌ای عملیات ویژه 85 »، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره 3 (پیاپی 7) ، ص77- 96.
- چندلر، دانیل (1387) مبانی نشانهشناسی، ترجمه مهدی پارسا، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
- خالق‌پناه، کمال (1387) « بررسی نشانهشناختی فیلم لاک‌پشت‌ها هم پرواز می‌کنند »، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره 12،ص 163-182.
- سجودی، فرزان (1388) نشانهشناسی: نظریه و عمل، تهران: نشر علم.
- سلطانی، سید علی اصغر (1393) « بررسی نشانهشناختی عناصر دینی در فیلم نشانه‌ها اثر شیامالان »، فصلنامه زبان پژوهی دانشگاه الزهرا، سال ششم، شماره 12، ص 75-98.
- سوسور، فردینان دو (1384) درس زبانشناسی عمومی، ترجمه مهتاب بلوکی، در: متن‌هایی برگزیده از مدرنیسم تا پست‌مدرنیسم، لارنس کهون، تهران: نشر نی.
- سوسور، فردینان دو (1388) مبانی ساختگرایی در زبانشناسی، ترجمه کورش صفوی، در: ساخت گرایی، پساساخت‌گرایی و مطالعات ادبی، گردآوری فرزان سجودی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
- عبداللهیان، حمید و حسنی، حسین (1388) « کاربرد رویکرد رولان بارت برای تحلیل نشانهشناختی بازنمایی گفتمان ایرانی-اسلامی در آگهی‌های تجاری تلویزیونی در ایران »، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، شماره 47، ص 125-159.
- فراهانی، مژگان (1394) « بازنمایی طردشدگی در سینمای ایران »، مطالعه موردی فیلم سیزده، فصلنامه جامعه، فرهنگ و رسانه، سال چهارم، شماره 16، ص 133-150.
- گیدنز، آنتونی (1387) جامعهشناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- گیرو، پیر (1392) نشانهشناسی، ترجمه محمد نبوی، تهران: نشر آگه.
- محمدپور، احمد و دیگران (1391) « مطالعه نشانهشناختی بازنمایی زن در فیلم‌های سینمایی ایران (مطالعه موردی: فیلم‌های سگ‌کشی، چهارشنبه‌سوری و کافه ترانزیت) »، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال هشتم، شماره 29،ص 41-70.
- مهدیان، حفیظه و فرح‌نژاد، محمد حسین (1393) « بررسی انتقادی کابالیسم در سینمای هالیوود (مطالعه موردی انیمیشن سینمایی ناین) »، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی، سال پنجم، شماره 4.
- مهریزی‌ثانی، سمیه و پورمند، حسنعلی (1393) « تحلیل نشانهشناختی چهارگفتمان تبلیغاتی از دیدگاه همترازی »، فصلنامه پژوهش هنر، شماره هفتم، ص 101-111.
- میلنر، اندرو (1385) درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر، ترجمه جمال محمدی، تهران: نشر ققنوس.
- نجف‌زاده، مهدی و اطهری، سیدحسین (1391) « نشانه‌های پست‌مدرن در کارتون‌های تلویزیونی (تحلیل نشانهشناسی کارتون‌های آن‌شرلی، پسرکوهستان، کیم پاسبیل و بن تن) »، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، سال نوزدهم، شماره 4، ص 9-36.
- هال، استیوئرت (1391) معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی، ترجمه احمد گل محمدی، تهران: نشر نی.
-موحدمجد، مجید و دیگران (1394) « بازنمایی مراسم محرم در رسانه‌های غرب؛ تحلیل نشانهشناختی عکس‌های پایگاه عکاسی توتال کول پیکس با موضوع محرم و عاشورا »، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره هشتم، شماره 4، ص 31-59.
- Anderson, Cristopher Todd (2012) "Post-Apocalyptic Nostalgia: Wall-E, Garbage, and American Ambivalence Toward Manufactured Goods, LTI: Literature Interpretation Theory, 23:3, 267-282.
- beck, Bernard (2009) "Don’t Make Me Laugh: People are Funny in Wall-E and Tropic Thunder", Multicultural Perspectives, 11:2, 90-93.
- Mattie, Sean (2014) "Wall.E on the Problem of Technology", Perspectives on Political Science, 43:1, 12-20.
- Barthes, Roland (1972) Mythologies. Ed. and Trans. Annette Lavers, New York: Noonday Press.
- سایت ویکیپدیای فارسی: fa.wikipedia.org
)