TY - JOUR ID - 249633 TI - قدرت، هویت و نظام آموزشی: بررسی برساخت هویت در کتابهای درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی در ایران JO - مطالعات فرهنگی و ارتباطات JA - JCSC LA - fa SN - 2008-5575 AU - عبادی, آزاده AU - گرجیان, بهمن AU - ویسی, الخاص AU - سلطانی, سید علی اصغر AD - دانشجوی دکتری گروه زبان‌شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران AD - دانشیار گروه زبان‌شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران (نویسنده مسئول) AD - دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران AD - دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 19 IS - 70 SP - 41 EP - 61 KW - هویت KW - کتابهای علوم اجتماعی KW - مفصل بندی KW - ایران DO - 10.22034/jcsc.2022.129410.2158 N2 - چکیده آموزش و پرورش نقش مهمی در شکلگیری هویت دارد. این نقش در دورۀ ابتدایی به دلیل آشنایی اولیۀ دانش‌آموز با بخش کوچکی از جامعه و تاثیرپذیری از معلمان و کتب درسی پررنگتر است. از آنجا که کتابهای درسی ابزار بسیار مناسبی برای تغییر شکل باورها، رفتارها و نگرشهاست، مطالعه حاضر میکوشد با این پرسش که هویت ملی در کتب درسی علوم اجتماعی چگونه برساخته می‌شود به بررسی بازنمایی هویت ملی را در متون کتب درسی علوم اجتماعی دورۀ ابتدایی سال تحصیلی 1396 با اتکا به نظریۀ لاکلا و موف بررسی و تحلیل کند. تحلیل و تفسیر داده‌ها، با کمک مفهوم‌سازی و با تکیه بر روش نشانهشناسی گفتمانی (سلطانی، 1393) صورت گرفته است. نمونهگیری از کتابها با استفاده از فرآیند مفهوم‌سازی با بررسی دقیق متون و تصاویر انجام شد. یافتهها حاکی از آن است که از میان سه گفتمان ایرانی، اسلامی و قومی، که هویت ملی یک ایرانی را نشان میدهند گفتمان دینی نقش محوری دارد و ایرانیت و قومیت در این گفتمان به صورت حاشیه‌ای مفصلبندی شده است. از میان مولفههای ایرانیت، بناهای تاریخی، مشاهیر تاریخی و ادبی و نقشۀ ایران به ترتیب بیشترین بازنمایی را داشتهاند و در مقابل قومیت به حاشیه رانده شده است. همچنین، گفتمان غرب نمود گفتمان متخاصم در این کتب است.واژه های کلیدی: هویت، کتابهای درسی علوم اجتماعی ابتدایی، مفصل‌بندی، ایران. UR - https://www.jcsc.ir/article_249633.html L1 - https://www.jcsc.ir/article_249633_d6bea4aec9a82ca620c151e012cd88d9.pdf ER -