نویسندگان
1 دانشگاه تهران
2 عضو هیات علمی سنندج
چکیده
ﺳﺮﻳﺎل ﻧﺮﮔﺲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﻓﻖ ﭘﺮﺑﻴﻨﻨﺪه ﺗﺮﻳﻦ و 85 ﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻟﻬﺎی ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺳﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺮدم و ﻣﻨﺘﻘﺪان روﺑﻪ رو ﺷﺪ .اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺻـﻞ ﭘﮋوﻫـﺸﻲ ﺗﺠﺮﺑـﻲ درﺑـﺎرة ﻧﺤـﻮة ﺗﻔﺴﻴﺮ و رﻣﺰﮔﺸﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎل از ﺳﻮی ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن)زﻧﺎن (اﺳﺖ ﻣﺒﻨﺎی ﻧﻈﺮی اﻳـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ روﻳﻜﺮد ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن و ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن آن اﺳﺖ، روﻳﻜﺮدی ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﮋﻣﻮﻧﻲ ﮔﺮاﻣﺸﻲ وﻫﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن را ﺗﻼﺷﻲ در ﺟﻬﺖ ﺑﺎزﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻫﮋﻣـﻮﻧﻲ و » ﺑﻠﻮک « اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژی ارﮔﺎﻧﻴﻚ ﻗﺪرت ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﻳﻦ ﻣﻨﻈرﻫﺎی ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن آﻛﻨـﺪه از ارزﺷﻬﺎ و ﻣﻌﻨﺎﻫﺎ و اﻳﺪه ﻫﺎی ﺧﺎص ﻫـﺴﺘﻨﺪ، اﻣـﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒـﺎن ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ آﻧﻜـﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻬـﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را در ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺷﻐﺎل ﻛﺮده و ﺑـﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻬـﺎی ﻣﺘﻔـﺎوﺗﻲ دﺳﺘﺮﺳـﻲ دارﻧـﺪ، ﻣﺮﺟﺢ » ﻗﺮاﺋﺘﻬﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ « ﺧﻮاﻧﺶ ﻫﺎی ﻣﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ دﻫﻨﺪ . در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎﺧﺖ ﮔﺮاﻳﻲ ـ ﻧﺸﺎﻧﻪﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺧﻮاﻧﺶ ﻣﺮﺟﺢ ﻳﺎ ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﺴﻠﻂ ﺳﺮﻳﺎل ﻧﺮﮔﺲ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺳﭙﺲ ﻗﺮاﺋﺘﻬﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن از اﻳﻦ ﺳـﺮﻳﺎل ﺗﺤﻠﻴـﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺗﺤﻠﻴ ﻞ ﻗﺮاﺋﺘﻬﺎی زﻧﺎن ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ آنﮔﺮوه از زﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ زﻧـﺪﮔﻲ روزﻣـﺮه ﺧﻮد )ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﭼﻮن ﺧﺮﻳﺪ، ﻣﺪ، آراﻳﺶ، ﺗﻔﺮﻳﺢ، ﻓﺮاﻏﺖ و ﻏﻴﺮه (اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴـﺸﺘﺮی ﻣـﻲ ،دﻫﻨـﺪ ﮔﺮاﻳﺶ ﻛﻤﺘﺮی ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﺧﻮاﻧﺶ ﻣﺮﺟﺢ ﺳـﺮﻳﺎل دارﻧـﺪ و اﻏﻠـﺐ ﺑـﺎ ﺗـﻀﺎدﻫﺎ و ﺗﻌﺎرﺿـﻬﺎی «ﻧﺴﺮﻳﻦ» ﻫﻮﻳﺖ ﭼﻨﺪﭘﺎره اﺣﺴﺎس ﻫﻢ ذات ﭘﻨﺪاری ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺮﻋﻜﺲ، زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ «ﻧﺮﮔﺲ»ﺑﺎ ﻫﻢ دﻟﻲ دارﻧﺪ، ﺑﺎﺗﻤﺎﺷﺎی اﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎلﺑﻪ دﻧﺒﺎل رﻫـﺎﻳﻲ از ﻫﺮﮔﻮﻧـﻪ ﺗﻨـﺎﻗﺾ و ﺗﻌـﺎرض و ﻧﻴـﺰ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺗﺴﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺳﺮﻳﺎل ﻧﺮﮔﺲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮﻓﻖ ﭘﺮﺑﻴﻨﻨﺪه ﺗﺮﻳﻦ و 85 ﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻟﻬﺎی ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺳﺎل ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺮدم و ﻣﻨﺘﻘﺪان روﺑﻪ رو ﺷﺪ .اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺻـﻞ ﭘﮋوﻫـﺸﻲ ﺗﺠﺮﺑـﻲ درﺑـﺎرة ﻧﺤـﻮة ﺗﻔﺴﻴﺮ و رﻣﺰﮔﺸﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎل از ﺳﻮی ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن)زﻧﺎن (اﺳﺖ ﻣﺒﻨﺎی ﻧﻈﺮی اﻳـﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ روﻳﻜﺮد ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن و ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن آن اﺳﺖ، روﻳﻜﺮدی ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﮋﻣﻮﻧﻲ ﮔﺮاﻣﺸﻲ وﻫﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن را ﺗﻼﺷﻲ در ﺟﻬﺖ ﺑﺎزﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻫﮋﻣـﻮﻧﻲ و » ﺑﻠﻮک « اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژی ارﮔﺎﻧﻴﻚ ﻗﺪرت ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ از اﻳﻦ ﻣﻨﻈرﻫﺎی ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮن آﻛﻨـﺪه از ارزﺷﻬﺎ و ﻣﻌﻨﺎﻫﺎ و اﻳﺪه ﻫﺎی ﺧﺎص ﻫـﺴﺘﻨﺪ، اﻣـﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒـﺎن ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ آﻧﻜـﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻬـﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ را در ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺷﻐﺎل ﻛﺮده و ﺑـﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻬـﺎی ﻣﺘﻔـﺎوﺗﻲ دﺳﺘﺮﺳـﻲ دارﻧـﺪ، ﻣﺮﺟﺢ » ﻗﺮاﺋﺘﻬﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ « ﺧﻮاﻧﺶ ﻫﺎی ﻣﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ دﻫﻨﺪ . در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎﺧﺖ ﮔﺮاﻳﻲ ـ ﻧﺸﺎﻧﻪﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺧﻮاﻧﺶ ﻣﺮﺟﺢ ﻳﺎ ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﺴﻠﻂ ﺳﺮﻳﺎل ﻧﺮﮔﺲ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺳﭙﺲ ﻗﺮاﺋﺘﻬﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن از اﻳﻦ ﺳـﺮﻳﺎل ﺗﺤﻠﻴـﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﺗﺤﻠﻴ ﻞ ﻗﺮاﺋﺘﻬﺎی زﻧﺎن ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ آنﮔﺮوه از زﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ زﻧـﺪﮔﻲ روزﻣـﺮه ﺧﻮد )ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﭼﻮن ﺧﺮﻳﺪ، ﻣﺪ، آراﻳﺶ، ﺗﻔﺮﻳﺢ، ﻓﺮاﻏﺖ و ﻏﻴﺮه (اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴـﺸﺘﺮی ﻣـﻲ ،دﻫﻨـﺪ ﮔﺮاﻳﺶ ﻛﻤﺘﺮی ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﺧﻮاﻧﺶ ﻣﺮﺟﺢ ﺳـﺮﻳﺎل دارﻧـﺪ و اﻏﻠـﺐ ﺑـﺎ ﺗـﻀﺎدﻫﺎ و ﺗﻌﺎرﺿـﻬﺎی «ﻧﺴﺮﻳﻦ» ﻫﻮﻳﺖ ﭼﻨﺪﭘﺎره اﺣﺴﺎس ﻫﻢ ذات ﭘﻨﺪاری ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺮﻋﻜﺲ، زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ «ﻧﺮﮔﺲ»ﺑﺎ ﻫﻢ دﻟﻲ دارﻧﺪ، ﺑﺎﺗﻤﺎﺷﺎی اﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎلﺑﻪ دﻧﺒﺎل رﻫـﺎﻳﻲ از ﻫﺮﮔﻮﻧـﻪ ﺗﻨـﺎﻗﺾ و ﺗﻌـﺎرض و ﻧﻴـﺰ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺗﺴﻠﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
کلیدواژه‌ها
)