مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نویسنده

اﺳﺘﺎدﻳﺎر زﺑﺎﻧﺸﻨﺎﺳﻲ داﻧﺸﮕﺎه وﻟﻲ ﻋﺼﺮ رﻓﺴﻨﺠﺎن

چکیده

جهان سالها با گسترش بی‌وقفه زبان انگلیسی به خصوص در فضای اینترنت رو به رو بوده است. تصور این که روزی نفوذ این زبان کاهش یابد یا تمام شود هنوز هم غیر قابل باور است. اما شواهد نشان می‌دهد که حداقل در فضای مجازی زبانهای دیگر نیز در حال رشد و عرض اندام هستند به طوری که روز به روز شاهد رشد وب سایتهای غیر انگلیسی زبان در سراسر دنیا می‌باشیم. اخیرا مردمی که با فضاهای مجازی در ارتباط هستند، گرایش دارند بیشتر از زبان محلی و منطقه‌ای خود استفاده کنند. بر مبنای شواهد موجود، زبان فارسی نیز در این میان از جمله زبان‌هایی است که در سطح اینترنت، از طریق کاربران خود، به طور جدی در این رقابت خودنمایی می‌کند. بی‌شک چنین فضایی فرصتی است برای سیاستگذاران زبان فارسی تا از این طریق در جهت حفظ و گسترش زبان فارسی و به تبع آن حفظ و ارتقاء شأن فرهنگ و هویت ایرانی برنامه‌ریزی کنند. تأکید این مقاله بر این واقعیت است که اینترنت در حال حاضر می‌تواند بستر مناسبی برای گسترش و شکوفایی و حفظ زبان فارسی، به عنوان عامل مهم هویت ملی ایرانیان باشد. دولت می‌تواند با سیاست زبانی مناسب، حضور زبان فارسی را در فضای شبکه پررنگ‌تر و موثرتر نماید به گونه‌ای که بتوان از فضای موجود جهت پیشبرد اهداف ملی بیشترین بهره را برد.

کلیدواژه‌ها

 
Castells, M. The Rise of the Network Society. Malden, MA.Blackwell, 1996.
--------- The Power of Identity. Malden, MA.Blackwell, 1997.
Fishman, A.J. (2001). "The New Linguistic Order",in International Journal of the Sociology of Language. http://www.degruyter.de/journals/ijsl/index.html
Warschauer, M.(2000)."Languge, Identity, and the Internet". in B.Kolko, L. Nakamura & G.Rodman (Eds) Race in Cyberspace(chapter 9).
McCarthy,K. (2006). EFL 540 Sociocultural Context to Languge Teaching. Article Review," Language, Identity, and the Internet by Mark Warshauer(2001). http://it.snhu.edu/EFL537/annasvoula/540ArticleReview.pdf
آژانس خبری وبلاگنویسان، «پانل فارسی بلاگر گوگل و طرح ساماندهی وبلاگ‌ها در ایران»، ۲۸ ژانویه ۲۰۰۸.
دبیرخانه شورای عالی اطلاع رسانی، «طرح تسمار تولید و ساماندهی محتوای الکترونیکی ایران)» پورتال شورای عالی اطلاع‌رسانی کشور، ۱۳۸۷.                         http://www.irnablog.ir/print/564.html
دهقانی، ندا. خبرگزاری میراث فرهنگی، «زبان فارسی در اینترنت متولی ندارد»، ۲۴ فروردین ۱۳۸۵.
http://www.itna.ir/archives/report/004191.php.
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com) «پایین‌ترین سرعت اینترنت خاورمیانه در ایران»، تاریخ خبر دوشنبه اول خرداد ۱۳۸۷
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com)،  «ایران در خدمات پرسرعت از پاکستان هم عقب افتاد»، شنبه ۱۴ مرداد ۱۳۸۷.
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com)، «تعداد کاربران اینترنت جهان به ۲ میلیارد می‌رسد»، دوشنبه ۱ مرداد ۱۳۸۷.
http://www/iritn.com/index.php?action=show&type=news&id=13743.
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com)، «پرشین بلاگ بزرگترین سایت فارسی از نظر ترافیک و تعداد کاربر»، جمعه ۲۴ مهر ۱۳۸۴.
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com)، «پرشین بلاگ از کجا شروع شد، گفتگو با مؤسسین پرشین بلاگ»، دوشنبه ۲۴ خرداد ۱۳۸۵
شورای عالی اطلاع رسانی، سایت تحلیل (http://www.inta.ir) اعلام جزییات طرح تسما، ۸ شهریور ۱۳۸۵
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com)، گفتگو با محسن پازری، مدیر کل دفتر تجهیز منابع وزارت اطلاعات و فن آوری اطلاعات، «حدود ۶۰هزار سایت فارسی در اینترنت وجود دارد»، دوشنبه ۲۸ مرداد ۱۳۸۳.                                      http://www.iritn.com/print.php?id=3682
شبکه فن آوری اطلاعات ایران (www.IRITN.com) ، «نقد اظهارات وزیر ارتباطات: بحرین دو مگابیت، ایران ۵۱۲ کیلو بیت»، یکشنبه، ۷ خرداد ۱۳۸۷.
http://www.iritn.com/index.php?action=show&type=news&id13612t
شمیرانی، علی، «سایت تحلیل. آیا طرح تسما به نتیجه می‌رسد؟ » ۱۱ تیر ۱۳۸۶. نشانی ثابت خبر:
http://www.favanews.com/default.aspx/news_19661.htm
ضیایی پرور، حمید، سایت خبرنگار، زبان فارسی در جایگاه ۴۳ بزرگترین دانشنامه اینترنتی جهان قرار گرفت. ۹ آذر ماه ۱۳۸۶                             http://www.reporter.ir/archives/86/9/005328.php
ضیایی پرور، حمید، وبلاگ‌های فارسی در کانون توجه رسانه‌های جهان، سخنرانی در اجلاس حکمت، سازمان ملی جوانان، ۹ اسفند ۱۳۸۶            http://www.reporter.ir/archives/86/12/005462.php
فاوانیوز، سرویس دولت الکترونیکی، همایش فناوری‌ها راهکارها، برنامه‌ها و چالش‌های دولت الکترونیکی برگزار می‌شود سه شنبه ۴ مهر ۱۳۸۵ نشانی ثابت خبر:
http://www.favanews.com/default.aspx/news_17741.htm
فاوانیوز، سرویس دولت الکترونیکی، دولتهای الکترونیک، ضرورتی گریزناپذیر در اداره جهان آینده»، دوشنبه ۲۲مرداد ۱۳۸۶، نشانی ثابت خبر:
http://www.favanews.com/default.aspx/news_19458.htm
فاوانیوز، سرویس دولت الکترونیکی، «پیشرفتی در زمینه دولت الکترونیک نداشته ایم»، گفتگو با مجری ictروستایی سه شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۸۶نشانی ثابت خبر:
http://www.favanews.com/default.aspx/news_19917.htm
فاوانیوز، سرویس دولت الکترونیکی، دستگاههای دولتی موظف به تکمیل فرم ارزیابی وبگاه جشنواره تسما شدند»، سه شنبه ۱۳ شهریور ۱۳۸۶. نشانی ثابت خبر:
http://www.favanews.com/default.aspx/news_19577.htm
 فاوانیوز، سرویس دولت الکترونیکی، اجرایی شدن دولت الکترونیک در کرمان در دستور کار دولت قرار گرفت» سه شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۸۶ نشانی ثابت خبر:
http://www.favanews.com/default.aspx/news_19157.htm
فراهانی جم، فرانک، «کاوش در باره اینترنت ایرانی»، گفتگو با عبدالمجید ریاضی، معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات، روزنامه جام جم، یکشنبه ۱۴ بهمن ۱۳۸۶/سال هشتم / شماره ۲۲۱۱.
کریستال، دیوید، انقلاب زبانی، ترجمه شهرام نقش تبریزی، تهران: نشر ققنوس، ۱۳۸۵.
رجایی، مهران، «اینترنت نگاران و زبان فارسی»، نشریه ادبیات و فرهنگ، ۲۳ شهریور ۱۳۸۵.
رضایی، حمیدرضا و داوری، علی. «دولت الکترونیک»، ماهنامه علمی آموزشی در زمینه مدیریت، سال پانزدهم، شماره ۱۴۶، تیر ۱۳۸۳.
فیشمن، جاشوا، جهانی شدن و نظم نوین جهانی، ترجمه زارعی، عباس علی، نشریه مینوی خرد سال اول، شماره ۴، پاییز ۱۳۸0.
یتنا (http://www.citna.ir)، گفتگو با معاون پشتیبانی، مالی و اداری شورای عالی اطلاع رسانی، «طرح تسما امسال اجرا و تکمیل می‌شود»، ۲۸ فروردین ۱۳۸۷، کد خبر ۳۵۲۱.
میراث خبر، خبرگزاری میراث فرهنگی(www.chn.ir)  «زبان فارسی در اینترنت متولی ندارد». تاریخ خبر 5/1/1385. http://www.chn.ir/news/print/? Section=2&id=30298.
وبنا، «بیانیه گروه ادبیات دانشگاه تهران، زبان فارسی در اینترنت». تاریخ خبر ۳ خرداد ۱۳۸۶، شماره خبر 1955064015.