مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

اینستاگرام یکی از پرمخاطب‌ترین شبکه‌های‌اجتماعی است که می‌تواند به‌عنوان عامل تغییر سبک زندگی تأثیرگذار باشد. این امر در صفحات اینستاگرامی افراد معروف و شناخته‌شده مانند اینفلوئنسرها که زندگی تجمل‌گرایانه را به نمایش می‌گذارند نمود بیشتری پیدا می‌کند. پژوهش حاضر به این مسئله پرداخته است که با وجود نگرش‌های مختلف مخاطبان، اکثر قریب به‌اتفاق کاربران در اینستاگرام، گرایش بسیاری به بازنمود خود و بازنمایی زندگی تجمل‌گرایانه دارند. در این تحقیق با استفاده از روش نشانه‌شناسی، با تکیه بر نظریه بازنمایی‌‌، فیلم‌های به‌اشتراک‌گذاشته‌شده در صفحات اینستاگرامی چهار نفر از اینفلوئنسرهای ایرانی که بطور متوسط بین۶۳۰ هزار تا ۴میلیون دنبال‌کننده دارند در بازه زمانی پنج ماهه از اول مردادماه تا ۳۰ آذر ۱۳۹۷، برای بررسی انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد بازنمایی سبک‌ زندگی تجمل‌گرایانه در اینستاگرام، چهار حوزه «محل زندگی و مسکن»، «اوقات فراغت و تفریح»، «وسایل شخصی برند (لباس، گوشی، ساعت و...)»، «خودرو»، «مدیریت بدن» و «روابط شخصی» را شامل می‌شود. آرامش، احساس رضایت، خودشیفتگی، سرسختی، جذابیت و قدرت احساساتی هستند که زندگی لوکس را در نظام معنایی مخاطب مثبت و خوشایند می‌نمایانند.

کلیدواژه‌ها

 
-        اباذری, یوسف, و حسن چاووشیان. “طبقه اجتماعی تا سبک زندگی: رویکردهای نوین در تحلیل جامعه‌شناختی هویت‌اجتکاعی.” فصلنامه علوماجتماعی, ۱۳۸۱: ۱-۲۸.
-        ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران). اپلیکیشن اینستاگرام از نگاه آمار. ۲۲ آذر ۱۳۹۷.
-        بصیریان جهرمی, حسین, و همکاران. “نشانه شناسی عناصر بازنمایی هویت آنلاین.” نشریه رسانه, ۱۳۹۵: ۵-۲۸.
-        پاینده, حسین. نشانه شناسی تصویری. 15 آبان 1394. http://hosseinpayandeh.blogfa.com/tag/نشانه شناسی.
-        خواجه‌نوری, بیژن, علی روحانی, و سمیه هاشمی. “سبک زندگی و مدیریت بدن.” فصلنامه جامعهشناسی زنان, ۱۳۹۰: ۲۱-۴۸.
-        خوشنویس, ناهید. “رسانه و سبک زندگی.” ماهنامه روابط عمومی, ۱۳۸۹: ۱-۳۷.
-        ربیعی, علی, و فرناز احمدزاده. “نظریه بازنمایی رسانه ای و تحلیل افکار عمومی متقابل آمریکایی ها و ایرانی ها. ” دانش سیاسی, 1387: 37-62.
-        ساروخانی, باقر, و همکاران. “راهکارهای تبلیغی صدا و سیما در خصوص ترویج سبک زندگی اسلامی - ایرانی.” مطالعات سبک زندگی شماره۸, ۱۳۹۳: ۶۳-۹۰.
-        سجودی, فرزان. ۱۳۸۲. نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: نشر قصه.
-        عبدالملکی, جعفر, و همکاران. “بررسی نمایش مصرف در برنامه «به خانه برمی گردیم» از منظر زیبایی شناختی.” مطالعات سبک زندگی, ۱۳۹۳: ۷۷-۱۰۰.
-        عودالهیان، حمید، اجاق، زهرا (1391) “خوراکی‌های تبلیغ شده در تلویزیون از منظر ارزش غذایی و تاثیر گذاری بر چاقی کودکان”. فصلنامه پژوهشهای ارتباطی. سال 19 ،شماره 4 ،108-93.
-        فرقانی, محمدمهدی. “رابطه بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تغییر.” فصلنامه مطالعات رسانه های نوین, ۱۳۹۶: ۲۵۹-۲۹۲.
-        فرقانی, محمدمهدی, و همکاران. “تأثیر تجمل گرایی در سریال های تلویزیونی بر اقتصاد خانواده.” مجموعه مقالات دانشگاه علامه طباطبایی, ۱۳۹۲: ۱۳۲-۱۵۲.
-        گیویان, عبدالله, و همکاران. “نظر مخاطبان جوان تهرانی در مورد تمایل به پذیرش سبک های زندگی به نمایش درآمده در سریال های فارسی زبان ماهواره‌ای و علل جذابیت آنها.” مطالعاات سبک زندگی شماره۴, ۱۳۹۲: ۳۱-۵۶.
-        معتمدنژاد, کاظم, و مهدی‌زاده, سیدمحمد. “بازنمایی ایران در مطبوعات غرب: تحلیل انتقادی گفتمان نیویورک‌تایمز، گاردین، لوموند و دی‌ولت.” فصلنامه علوم اجتماعی, ۱۳۸۶: ۱-۳۵.
-        مهدی‌زاده, سید محمد. نظریه های رسانه اندیشه های رایج و دیدگاه های انتقادی. تهران: انتشارات همشهری, ۱۳۹۳.
-        نویدنیا, منیژه. “بررسی رابطه امنیت اجتماعی و سبک زندگی.” مطالعات علوم اجتماعی ایران, ۱۳۹۳: ۱۲۰-۱۳۴.
-        هاشمی, سیده‌فهیمه, و شهناز هاشمی. “سنتز پژوهی تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر سبک زندگی.” دومین همایش ملی پیشرفت های نوین در عرصه علم و فرا علم. مشهد: گروه پژوهشی قرآن و معرفت شناسی, ۱۳۹۸. ۲۷-۶۳.
-        ویلیامز, کوین. درک تئوری رسانه ترجمه رحیم قاسمیان. تهران: انتشارات ساقی, ۱۳۹۰.
 
-         Chukwuere, Joshua Ebere, و Precious Chibuike Chukwuere. “The impact of social media on social lifestyle : a case study of university female students.” Gender and Behaviour, 2018: 66-81.
-         Haataja, Maria. “Attitudes of  young people.” JAMK University of Applied Sciences, 2011: 1-57.
-         instagram. 16 April 2018. https://help.instagram.com/424737657584573.
-         Kenton, Will. Social Networking. 29 May 2018. https://www.investopedia.com/terms/s/social-networking.asp.
-         Rouse, Margaret. techtarget. 21 march 2017. https://whatis.techtarget.com/definition/social-networking.
-         statista. Most famous social network sites worldwide as of October 2019, ranked by number of active users (in millions) 2019. https://www.statista.com/statistics/272014/global-social-networks-ranked-by-number-of-users/.
-         Yu, Shubin, و Yangjuan Hu. “To converge or driverge: The effect of localized  celebrity endorsement on social media interactions and perceived brand luxury.” Global Marketing Conference [Global Marketing Conference] 2018.