مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه/ دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 گروه مدیریت دولتی دانشکده مدیریت/ دانشگاه تهران

چکیده

تجربه برگزاری مناظره های انتخاباتی در سالهای 88، 92 و 96 حاکی از آن است که این مناظره‌ها بجای آنکه فضایی برای دیالوگ و گفتگو نسبت به موضوعات مهم برای جامعه باشد، فضایی بوده که نامزدها به تخریب و تهاجم نسبت به رقبا بپردازند. هدف اصلی این مقاله شناسایی مدل مفهومی برای توصیف نحوه تعامل و مواجه مناظره کنندگان است تا بتوان مولفه‌های اثر گذار بر نحوه انتخاب راهبرد تعامل با رقبا، را تبیین نمود. در این پژوهش از روش نظریه مبنایی یا گراندد تئوری استفاده شده و داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 14 نفر از کسانی بدست آمده که صاحبنظر بوده و یا در فرآیند طراحی، تهیه و تولید مناظره‌ها نقش داشته‌اند. یافته های پژوهش حاکی است که هرچند ویژگیهای شخصی و شخصیت مناظره کنندگان در انتخاب رویکرد استدلال و اقناع یا کنش حمله و دفاع تاثیرگذار است، اما تغییر و بازشدن ناگهانی فضای سیاسی در دوران انتخابات، کوتاه بودن زمان تبلیغات انتخاباتی، سیاستهای رسانه در طراحی مناظره، عدم وجود سازوکارهای راستی آزمایی ادعاها، چینش نامناسب ساختار و قواعد مناظره از عواملی است که باعث شده مناظره‌ کنندگان، از این فرصت برای حمله به رقبا و بالا بردن سطح تنش در برنامه استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

استراس، آ. و کوربین، ج. (1390) مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، ترجمۀ ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
استراس، آ. و کوربین، ج. (1387) اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمۀ بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
 بلاش آبادی. علی (1388) تحلیل گفتمان مناظره‌های تلویزیونی انتخابات دهم ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده صدا و سیما.
 حجتی. سیدرضا (1389) گفتمان مناظره‌ای بررسی ساز‌و‌کارها و ساختار گفتمانی مناظره (یک تحقیق کاربردی)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور.
حسنی‌فر، عبدالرحمن و الهه ابوالحسنی (1390) بررسی نقش تلویزیون در حوزه نقد و شیوه مناظره. مطالعات میان رشته‌ای در حوزه رسانه و فرهنگ، شمارۀ 1، پیاپی 2، 47 - 21.
دانایی فرد، حسن و سید مجتبی امامی (1386) استراتژی‌های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه پردازی داده بنیاد. اندیشه مدیریت، شمارۀ 1 پیاپی 2، 97-69.
سلیمانیان، محمدحسین (1388) تعیین سهم سه رکن مجری، موضوع و مهمان در برنامه‌های گفتگو محور سیاسی شبکه اوّل سیما، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده صدا و سیما.
علوی‌نیا، سیده مریم (1390) تحلیل کاربردی عبارات احتیاط آمیز و تشدیدکننده در مناظره‌های تلویزیونی ریاست‌جمهوری ایران و امریکا، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران.
فراستخواه، مقصود (1395) روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تأکید بر نظریه برپایه (گراندد تئوری GTM) تهران: آگاه.
 میرزایی‌قصبه، محمد (1394) تدوین الگوی برگزاری مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صدا و سیما.
Alavi-Nia, M. , & Jallifar, A (2013) We believe the Iranian nation can: The manifestation of power. Language & Communication (33) , 8-25. Retrieved from http://www. sciencedirect. com/science/article/pii/S0271530912000559?via%3Dihub
An, C. , & Pfau, M (2004) The Efficacy of Inoculation in Televised Political Debates. Journal of Communication , 421-436.
Anstead, N (2016) A Different Beast? Televised Election Debates in Parliamentary Democracies. The International Journal of Press/Politics, 21 (4) , 508-526.
Anstead, N. , & O'Loughlin, B (2011) The Emerging Viewertariat and BBC Question Time: Television Debate and Real-Time Commentiog Online. The International Journal of Press/Politics, 16 (4) , 440-462.
Benoit, W. L. , & Henson, J.R (2007) A Functional Analysis of the 2006 Canadian and 2007 Australian Election Debates. Argumentation and Advocacy, 44 , 48-36.
Benoit, W. L. , & Sheafer, T (2006) Functional Theory and Political Discourse: Televised Debates in Israel and the United States. Journalism & Mass Communication Quarterly, 83 (2) , 281-297.
Boydstun, A. E. , Glazier, R. A. , & Phillips, C (2013) Agenda Control in the 2008 Presidential Debates. American Political Research, 41 (5) , 863-899.
Cho, J (2009) Disentangling Media Effects from Debate Effects: The PresentialMode of Televised Debates and Viewer Decision Making. Journalism & Mass Communication Quarterly, 86 (2) , 383-400.
Coleman, S (2013) Debate on Television: The Spectacle of Deliberation. Television & New Media, 14 (1) , 20-30.
Craig, G (2007) Moving through discourses: An assessment of the New Zealand 2005 election televised leaders’ debates. Media International Australia incorporating Culture and Policy (123) , 18-33.
Jenssen, A. T (2009) Does Public Broadcasting Make a Difference? Political Knowledge and Electoral Campaigns on Television. Scandinavian Political Studies, 32 (3) , 247-271.
Kaid, L. L, McKinney, M. S.. & Tedesco, J.C (2000) Civic dialogue in the 1996 presidential campaign: Candidate, media, and publicvoices. Cresskill, NJ: Hampton
Maier, J. , & Jansen, C (2015) When do candidates attack in election campaigns? Exploring the determinants of negative candidat messages in German televised debates. Party Politics, 1-11.
McKinney, M. S (2005) Let the Peopole Speak: The Public's Agenda and Presidential Town Hall Debates. American Behavioral Scientist, 49 (2) , 198-212.
Mutz, D. C & Reeves, B (2005) The New Videomalaise: Effects of Televised Incivility on Political Trust. American Political Science Review, 99 , 15-1.
Nuolijarvi, P. , & Tiittula, L (2011) Irony in Political Television Debates. Journal of Pragmatics, 43 (2) , 572-587. Retrieved from http://www. sciencedirect. com/science/article/pii/S0378216610000329?via%3Dihub
Ornebring, H (2003) Televising the Public Sphere: Forty Tears of Current Affairs Debate Programmes on Swedish Television. European Journal of Communication, 18 (4) , 501-527.
Tsfati, Y (2003) Debating the Debate: The Impact of Exposure to Debate News Coverage and Its Interaction With Exposure to the Actual Debate. Press/Politics, 8 (3) , 70-86.
van Rees, M (2007) Discourse analysis and argumentation theory: The case of television talk. Journal of Pragmatics, 39, 1454-1463.
Wintersieck, A. L (2017) Debating the Truth: The Impact of Fact-Checking During Electoral Debates. American Politics Research, 45 (2) , 304-331. .