نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی حسن توفیقیان فر ¹
• بیژن زارع ²
• سید علی سراج ³
• هومان دانشپذیر ⁴

¹ کارشناس ارشد پژوهشگر اجتماعی

² دانشیار دانشگاه خوارزمی

³ استادیار زبان و ادبیات فارسی عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

⁴ دانشجوی دکتری تربیت مدرس

چکیده

با پیدایش انقلاب صنعتی در غرب و به موازات آن نهضت مشروطه در ایران، تحول عظیمی در زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و... به وجود آمد، که شعرا و نویسندگان و نیز آثارشان، از این جریان بی‌تاثیر نبوده‌اند. شعر در آغاز مشروطه نقش مهمی را ایفا کرده است به طوری که جریان‌های سیاسی را رونق می‌داده و گهگاه مردم را به سمت و سوی خاص هدایت می‌کرده است. رشد و رواج شعر سیاه (شعری که احساسات و افکار منفی انسان نسبت به خود و اجتماع را بیان می‌کند) بامعنای نوینش درایران، از دوره‌ی مشروطه شروع شد و با پیدایش شعر نو شدت گرفت و در شعر اغلب شاعران نوپرداز مطرح گشت. البته جریان حضور این نوع شعر را می‌توان به دو دوره‌ی قبل از کودتا ( از انقلاب مشروطه تا کودتای 28 مرداد 1332) و بعد از کودتای 28 مرداد 1332 تقسیم کرد به طوری که پس از کودتای 28 مرداد 1332 ، شعرهای بیانیه‌ای، فرمایشی و دستوری تعطیل گردید و نوعی احساس جدایی و بیگانگی از جامعه در شعر برخی از شاعران ایران نمود پیدا کرد. با توجه به اینکه فروغ فرخزاد (1345-1313) نیز از شاعران نوپرداز معاصر محسوب می شود، در این نوشتار سعی شده است به این پرسش پاسخ داده شود که مهمترین شاخص‌های بیگانگی اجتماعی در شعر فروغ فرخزاد کدامند؟ روش این پژوهش از نوع، اسنادی- تحلیلی بوده است که زمینه‌ها و شرایط اجتماعی، خانوادگی زندگی فروغ، درکنار مولفه‌های بیگانگی اجتماعی ( احساس تنهایی، پوچی و بی‌معنایی، افسردگی، بی‌هنجاری، انزوای اجتماعی، دورویی، یاس و ناتوانی و... ) در شعر وی مورد مطالعه قرار گرفته است که در این بین، شاخص‌های احساس تنهایی (انزوا)، ناتوانی ( بی‌قدرتی) و یاس بیشتر از سایر شاخص‌ها تکرار شده است.

کلیدواژه‌ها

• بیگانگی اجتماعی
• شاخص‌ها
• شرایط اجتماعی و خانوادگی
• شعر
• فروغ فرخزاد

عنوان مقاله [English]

Surveying the Social Alienation of ForoughFarokhzad Poems which Arenarated from Social Conditions

نویسندگان [English]

• Ali Hassan Tofighian far ¹
• Bijan Zare ²
• Seyed Ali Seraj ³
• Hooman Seraj ⁴

چکیده [English]

  By emerging of the West Industrial Revolution as well as Constitutional Movement of Iran , of huge political, social, and cultural developments happened which affected various poets, authors and their works. So that there were no magisterial, manifestal, and command poetry; furthermore, it caused a community isolated and alienated feeling after the August 28 Coup. This paper tries to investigate and survey the social alienation indices of ForoughFarokhzad poems which are narated from social-political conditions. The research method of current study is an analytical- attributive.It also uses content analysis technique which has been studied various social –familial situations and conditions of Forough life adjoining with social alienation components and themes(such as: feeling of loneliness, emptiness . and meaninglessness - Feelings of depression and social isolation – hypocrisy and lack of mutual trust between individuals- feelings of despair, helplessness and disenchantment from the community ).

کلیدواژه‌ها [English]

• social alienation
• Self-Alienation
• social conditions
• poetry
• Forogh Farokhzad