نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشجوی دکترای علوم ارتباطات، دانشگاه آزاد اسلامی.
چکیده
برنامه کلاه قرمزی از جمله پرمخاطبترین برنامههای کودک سیماست که مورد استقبال همه اعضای خانواده در گروههای سنی مختلف قرار گرفته است. این برنامه در رده تئاتر نمایشی کودک قرار دارد و انتظار میرود برای کودک محتوای آموزشی داشته باشد. این مقاله درصدد مطالعه رویکرد آموزش اخلاقی در برنامه کلاه قرمزی است. در این راستا چارچوب نظری مقاله از رویکرد سازندهگرایی در علوم تربیتی بهره گرفته است. با توجه به سؤال اصلی، تمامی قسمتهای برنامه مشاهده و سه سکانس به صورت هدفمند برای تحلیل محتوای کیفی با تکنیک نشانهشناسی انتخاب شد که محتوای آنها شامل آموزش امر اخلاقی راستگویی و مسئولیتپذیری است. نشانهشناسی در این مقاله با توجه به الگوی سلبی و ران کاودری انجام شد. نتایج مقاله حاضر نشان میدهد رویکرد آموزشی دریافت شده از روابط بین شخصیتها، زمانی که به عروسکهای نمایش آموزش داده میشود، عمدتا به رویکرد سازندهگرایی نزدیک است. این رویکرد، یادگیرنده محور محسوب میشود و به ارتباط و تجربه مستقیم یادگیرنده با جریان آموزش نیاز دارد. اما از آنجاییکه تلویزیون رسانهای تعاملی نیست، مسلما نمیتواند از طریق رویکردهای یادگیرنده محور به مخاطبان آموزش اخلاقی دهد. لذا وقتی مخاطبان کلاهقرمزی، «بچههای توی خونه»، مورد خطاب قرار میگیرند از توضیح مستقیم استفاده میشود. علاوه بر این، مخاطبان مشاهده میکنند که در خلال برنامه، برخی رفتارهای شخصیتهای نمایش تشویق یا تقبیح میشود؛ لذا میتوان گفت در زمینه آموزش به مخاطبان کودک، برنامه به رویکرد یادگیری شناختی- اجتماعی آلبرت باندورا نزدیکتر است.
کلیدواژهها