نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
2 کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی از دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
چکیده
بازیهای رایانهای هدفمند گونهای از بازیهای رایانهای هستند که قابلیت سرگرمسازی بالقوه در این رسانهی نوین را درجهت تحقق کارکردهای مشخصی در زمینههای مختلف آموزشی، مهارتبخشی، ترویجی، ایدئولوژیک و نظایر آن بهخدمت میگیرند. این بازیها، از شکلی از بلاغت رسانهای بهره میبرند که بهطور انحصاری به اقتضائات تکنولوژیک، رسانهای و ارتباطی بازی رایانهای مربوط میشود. هدف این پژوهش ایجاد آگاهی انتقادی درخصوص چگونگی عملکرد متقابل عناصر ساختاری بازیهای رایانهای هدفمند در قالب ابزارهای بلاغی برای تحقق کارکرد متن بوده است. ابزارهای بلاغی، ساختارهایی پدید آمده از همنشینی عناصر تشکیلدهندهی بازی رایانهای بهمثابهی متن رسانهای هستند. در این مقاله، پس از مرور ادبیات نظری موجود، با ترکیب رویکردهای روششناختی و نظری همساز در مطالعات رسانهای، بلاغی و بازیشناسی، روشی برای تحلیل بلاغت در بازیهای رایانهای پیشنهاد شد. سپس با استفاده از این روش پیشنهادی، بازی رایانهای بازی مکدونالد بهعنوان مطالعهی موردی، مورد تحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد که در طراحیبازی مکدونالد، ازطریق ترکیب عناصر زیباشناختی در سه لایهی نشانهای، روایی، و رویهای متن، تمهیدات متنوعی برای خلق ابزارهای بلاغی، بهکار رفته است. برخی از این تمهیدات عبارتند از: استفاده از نامها، لوگوها، و هویتهای حقوقی شناخته شده در جهان واقعی و تاریخی در جهان متن؛ محدودسازی جهان بازی؛ ارائهی اطلاعاتی دربارهی جهان تاریخی و بازی کردن با آنها در جهان متن؛ القای نوعی منطق و طرز تفکر دربارهی موضوعی مشخص که بین جهان متن و جهان واقعی و تاریخی مشترکاند.
کلیدواژهها