خبرگزاری‌ها و بازارهای رسانه‌ای؛ بررسی وضعیت حضور ایرنا در بازارهای رسانه‌ای در مقایسه باآسوشیتدپرس، فرانس پرس، رویترز و پی.تی

عبداللهی نژاد, علیرضا; افخمی, حسین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار گروه روزنامه‌نگاری دانشکده علوم ارتباطات- دانشگاه علامه طباطبائی

² دانشیار و مدیرگروه روابط عمومی دانشکده علوم ارتباطات-دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

در عصر رقابت فزاینده میان رسانه‌ها، تولید محصولات باکیفیت و حضور در بازارهای رسانه‌ای، عاملی اثرگذار در ایفای نقش مطلوب و حرفه‌ای خبرگزاری‌ها به شمار می‌رود. وقتی به پیشینه تاریخی 180 ساله خبرگزاری‌های بین‌المللی می‌نگریم، از همان روزهای نخست فعالیت آنها از آژانس هاواس ( 1835 ) گرفته تا رویترز (1851) و آسوشیتدپرس (1846) حضور موثر در بازارهای باارزش مبادله اطلاعات، اخبار و کسب درآمدهای فراوان طرف توجه صاحبان و گردانندگان آنها بوده است. از چند دهه گذشته و در دوران اوج شکل‌گیری و فعالیت خبرگزاری‌های ملی بویژه از جنگ جهانی دوم به بعد، بسیاری از خبرگزاری‌های ملی با الگوبرداری از شیوه‌های تولید، عرضه و فروش محصولات متنوع خبری در خبرگزاری‌های بزرگ، وارد بازارهای رسانه‌ای در گستره‌های ملی و حتی بین‌المللی شده‌اند. در ایران، اما با گذشت بیش از 80 سال از تاسیس خبرگزاری رسمی و ملی ایران (با نام آژانس پارس و اکنون خبرگزاری جمهوری اسلامی) و در دوران رقابت گسترده خبرگزاری‌ها در عرصه تولید و فروش اطلاعات و اخبار، همچنان منبع تامین هزینه‌های ایرنا، بودجه دولتی بوده و میزان درآمدزایی این رسانه از محل حضور در بازارهای رسانه‌ای داخلی و بین‌المللی ناچیز به شمار می‌رود. در چنین شرایطی، این مقاله تلاش می‌کند وضعیت موجود ایرنا را به عنوان تنها خبرگزاری رسمی در ایران، از حیث شاخص بازارها، مشتریان و درآمدزایی در بستر رویکردی تطبیقی با سه خبرگزاری بین‌المللی آسوشیتدپرس، فرانس پرس و رویترز و خبرگزاری ملی هند (پی.تی.آی) مطالعهو سپس با مراجعه به آراء و نظرات صاحبنظران و خبرگان رسانه‌ای در ایران، آسیب‌های ایرنا را از این بعد، شناسایی و وضعیت مطلوب آن را ترسیم کند. نتیجه پژوهش که با روش کیفی و تلفیقی از مطالعه تطبیقی و مصاحبه عمقی با خبرگان انجام شده است، ایرنا را از انتشار تمامی اخبار و مطالب خبری روی وبسایت آن به صورت عمومی و رایگان منع و تاکید می‌کند که باید با فراهم کردن زیرساخت‌های لازم انتشار اخبار روی وبسایت را محدود کرد و در عوض، راهکارهایی را برای درآمدزایی از محل فروش تولیدات متنوع خبری مدنظر قرار داد. جذب آگهی در وبسایت ایرنا و ایجاد بنگاه و هولدینگ سرمایه‌گذاری در تولید محصولات چندرسانه‌ای، فروش عکس‌های خبری باکیفیت و آرشیوی، تولید فیلم‌های خبری باکیفیت و قابل فروش از جمله راهکارهای مورد تاکید صاحبنظران و خبرگان در این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

- پیکارد، رابرت جی (1387) اقتصاد رسانه‌ها؛ مفاهیم و مسائل آن، ترجمه داوود حیدری، تهران: انتشارات دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها. چاپ سوم.

- کلیاتی در خصوص سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (برمبنای اساسنامه سازمان؛ 1391)، تهران: خبرگزاری جمهوری اسلامی، دفتر طرح و برنامه.

- نمودار و تشکیلات سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی(براساس ابلاغ آذرماه 1391)، تهران: خبرگزاری جمهوری اسلامی، دفتر طرح و برنامه، گروه تشکیلات و روش‌ها.

- حریری، نجلا (1386) روش تحقیق کیفی، تهران: انتشارات واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی.

- ریگین، چارلز ( 1388) روش تطبیقی؛ فراسوی راهبردهای کمی و کیفی، ترجمه محمد فاضلی، تهران: نشر آگه.

- لیندلف تامس و برایان تیلور (1388) روش‌های تحقیق کیفی در علوم ارتباطات، ترجمه عبدالله گیویان، تهران: انتشارات همشهری.

- معتمدنژاد، کاظم (1389) ارتباطات بین‌المللی، جلد یکم، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.

- ویکس، ژان لوبلان، جورج سیلوی و همکاران (1388) مدیریت رسانه، ترجمه طاهر روشندل اربطانی، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

- AP 2014 Annual Report 2014,Avaliable at:

- http://www.Ap.Org/annual-Report/2014/ap-by-the-Numbers.html

- Boyd-Barrett, Oliver and Tehri Rantanen (1998). The Globalization of News. London: Sage Publication Ltd.

- Country Report by PTI (2010), 14th OANA General Assembly, Istanbul, 24-28 November,2010.

- Czarniawska, Barbara (2011),Cyberfactories: How News Agencies Produce News, Edward Elgar Publishing Limited.

- McPhail, Thomas (2006). Global Communication :Theories, Stakeholders and Trends (Second Edition). Blackwell Publishing.

- Shrivastava, K.M. (2006), "Indian News Agencies: A Historical Perspective", Cairo: IAMCR 2006, History Section.

- Shrivastava, K.M. (2007), News Agencies from Pigeon to Internet, India: New Dawn Press, INC.

- Thomson Reuters ANNUAL REPORT 2010, Avaliable at: http://ar.Thomsonreuters.Com.

- http://en.wikipedia.org/wiki/Agence_France-Presse.

- http://en.wikipedia.org/wiki/press_Trust_of_India.

- http://www.irna.ir.

- http://www.afp.com/en/agency/afp-history.

- http://www.afp.com/en/agency/afp-in-world.

- http://www.afp.com.

- http://www.ap.org.

- http://www.ap.org/company/about-us.

- http://www.asianetnews.net/agencies/press-trust-of-india.

- http://www.businesswire.com.

- http://www.businesswire.com/news/home/20110127006251/en/AFP 3.7-Increase-2011-Budget.

- http://www.ptinews.com/aboutpti/aspx.

- http://www.reuters.com/article/2010/02/24/us-thomsonreuters-idUSTRE61N2R520100224.