TY - JOUR ID - 248005 TI - ادبیات دوره ویکتوریا و مولفه های ادبیات عامه پسند در رمان پنجره فهیمه رحیمی JO - مطالعات فرهنگی و ارتباطات JA - JCSC LA - fa SN - 2008-5575 AU - فخرشفائی, ناهید AU - ضیاءالدّینی دشتخاکی, علی AD - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان (نویسنده مسئول) AD - عضو پژوهشکدۀ فرهنگ اسلام و ایران، دانشگاه شهید باهنر کرمان Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 18 IS - 69 SP - 225 EP - 247 KW - ادبیّات عامّه‌پسند KW - پنجره KW - صنعت فرهنگ KW - فهیمه رحیمی KW - مکتب فرانکفورت DO - 10.22034/jcsc.2021.136340.2232 N2 - در مورد ادبیّات عامّه پسند روی‌کردهای متفاوتی وجود دارد. یک روی‌کرد که نمایندۀ آن ماتیو آرنولد است ادبیّات عامّه‌پسند را به این دلیل رد می کند که فرهنگ طبقه کارگر است و باید توسط اقلّیّت نخبۀ جامعه کنترل شود تا به هرج و مرج منتهی نشود . طرفداران مکتب فرانکفورت نیز ادبیّات عامّه‌پسند را رد می کنند اما به این دلیل که این یک صنعت فرهنگ است که توسط نظام سرمایه داری به طبقۀ کارگر تحمیل می شود. روی‌کرد دیگر، که بر اساسِ نظریّات آنتونیو گرامشی شکل گرفته است، بر مصالحه‌گری استوار است. از این منظر انسان نه تنها توسط فرهنگ ساخته می‌شود بلکه خود نیز فرهنگ را می‌سازد. روی‌کرد سوم، که مربوط به منتقدین پسا‌مدرن است، پذیرشِ کاملِ فرهنگ عامّه است. در این نگرش فرهنگ عامّه ابزاریست برای مقاومت نرم در مقابل نظام حاکم. در این جُستار با استفاده از منابعِ کتاب‌خانه‌ای و روشِ تحلیل محتوا و سندکاوی، کتاب پنجرۀ فهیمه رحیمی، به عنوان یک رمان عامّه‌پسند، که به شدّت وامدار ادبیّات دورۀ ویکتوریا است، مورد بررسی قرار گرفته است و نگارندگان با بررسی مؤلّفههای ادبیّات عامّه‌پسند از جمله احساسات‌گرایی، شخصیّت-پردازیِ سطحی، لحن پرتکلّف و شعار‌گونه، غالب‌بودن عنصر شانس و تصادف، استفاده نابه‌جا از ماوراءلطّبیعه، تکرار و ترویج تفکّر کلیشهای نشان داده‌اند که بر اساس نظریّات طرفداران مکتب فرانکفورت، ادبیّات عامّه‌پسند نه تنها نشانۀ مقاومت در برابر نظام حاکم نیست بلکه خواننده را برای پذیرشِ باورهایِ رایج و هم‌رنگ شدن با جماعت آماده می‌کند و با ترویج اخلاقیّات بورژوایی بر خواننده تأثیر منفی می‌گذارد. UR - https://www.jcsc.ir/article_248005.html L1 - https://www.jcsc.ir/article_248005_c56fcdcd8575e8ce764eb6b7cb4cea23.pdf ER -